Dzięki wykorzystaniu unijnych dotacji firmy mogą obniżyć poziom nakładów własnych na prowadzenie prac badawczo-rozwojowych i uzyskać wyższy poziom efektywności środków na ten cel.
Inwestycje w zakresie prowadzenia lub rozwijania działalności badawczo-rozwojowej (B+R) mają szczególny wpływ na umocnienie pozycji polskiej gospodarki na rynku europejskim oraz zwiększenie stopnia zaawansowania i konkurencyjności rodzimej produkcji. Biorąc pod uwagę możliwości w zakresie uzyskania dofinansowania w tym zakresie, na uwagę zasługuje Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG), gdzie alokacja na lata 2007–2013 wynosi 9,71 mld euro. W ramach PO IG sfinansować można m.in. prace B+R (Działanie 1.4–4.1, łączna alokacja 780 mln euro) oraz utworzenie lub rozbudowę centrum B+R (Działanie 4.5, łączna alokacja 1 mld euro). Dodatkowo polscy przedsiębiorcy mogą uzyskać wsparcie w ramach 7 Programu Ramowego oraz poszczególnych Regionalnych Programów Operacyjnych realizowanych w województwach.
Finansowanie i wdrożenie
Spółki planujące przeprowadzenie prac B+R, a następnie wdrożenie ich wyników do produkcji mogą ubiegać się o dotację w ramach PO IG. Środki na ten cel zostały zapewnione w dwóch uzupełniających się działaniach tego programu: 1.4 Wsparcie projektów celowych (część badawcza) oraz 4.1 Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R (część wdrożeniowa). Składany projekt musi obejmować zarówno część badawczą, jak i wdrożeniową.
W ramach części badawczej dofinansowaniu podlegają koszty poniesione w zakresie i przez okres realizacji tej części, m.in. wynagrodzenie osób realizujących projekt, zakup lub używanie sprzętu i aparatury, amortyzacja budynków, nabycie wartości niematerialnych i prawnych, zakup badań, usług doradczych, koszty operacyjne i ogólne. Część badawcza może obejmować badania przemysłowe (zdobycie nowej wiedzy i umiejętności) i prace rozwojowe (wykorzystanie wyników badań przemysłowych i dostępnej wiedzy do tworzenia nowych lub ulepszonych produktów/procesów/usług).
W części wdrożeniowej kosztami kwalifikującymi się do objęcia dotacją są m.in. przeniesienie prawa własności budynku lub budowli, koszt wytworzenia/zakup środków trwałych, nabycie robót i materiałów budowlanych, zakup wartości niematerialnych i prawnych w formie np. patentów czy licencji.
Przykładem inwestycji, która uzyskała dofinansowanie w ramach 1.4-4.1 PO IG w pierwszej rundzie aplikacyjnej, jest projekt spółki z sektora technologii informatycznych dotyczący zaprojektowania i wdrożenia nowej aplikacji IT. Przeprowadzone prace badawcze zakończyły się stworzeniem prototypowej platformy internetowej, która została wprowadzona na rynek jako nowy produkt.
Finansowanie centrów B+R
Istnieje też możliwość dofinansowania planów spółek dotyczących rozwoju lub utworzenia w strukturze Centrum B+R w ramach PO IG (Poddziałanie 4.5.2). Środki te umożliwią podjęcie działalności B+R przedsiębiorstw m.in. poprzez wydzielenie i przystosowanie powierzchni, zakup infrastruktury technicznej oraz zatrudnienie wykwalifikowanej kadry inżynierów. Maksymalna wysokość dofinansowania to 70 proc. kosztów kwalifikowanych.
Zakres kosztów, jakie mogą zostać dofinansowanie, obejmuje m.in.: najem lub dzierżawę nieruchomości, nabycie środków trwałych (np. aparatura i sprzęt laboratoryjny, wyposażenie biurowe), ich instalację i uruchomienie, nabycie i instalację wartości niematerialnych i prawnych, nabycie materiałów i robót budowlanych, które są bezpośrednio związane z celami inwestycji. Opcjonalnie do sfinansowania nakładów inwestycyjnych możliwe jest uzyskanie wsparcia dwuletnich kosztów brutto wynagrodzeń pracowników nowo zatrudnianych w ramach centrum, co jest unikalną cechą Poddziałania 4.5.2 wśród innych dostępnych dla przedsiębiorców.
Kluczowym czynnikiem, który kwalifikuje przedsiębiorcę do złożenia projektu w ramach konkursu do Poddziałania 4.5.2 i determinuje uzyskanie wsparcia, jest utworzenie dziesięciu nowych miejsc pracy w ramach tworzonego Centrum B+R oraz utrzymanie ich przez okres trwałości projektu. Konieczne jest też wykazanie posiadanego potencjału w postaci wiedzy i kwalifikacji zatrudnionej w spółce kadry, która umożliwi prawidłowe przeprowadzenie projektu. Elementy te decydowały o sukcesie dotychczas złożonych projektów. Przykładowo w ramach pierwszej rundy aplikacyjnej dofinansowanie uzyskał projekt dużej spółki z sektora elektronicznego (inwestycja o wartości 7,6 mln zł), który obejmował stworzenie i kompleksowe wyposażenie centrum B+R (zakup sprzętu, oprogramowania), dzięki czemu możliwe stało się prowadzenie badań nad nowymi produktami.
Korzyści dla przedsiębiorstw
Programy operacyjne na lata 2007–2013 oferują znaczne możliwości finansowania działalności B+R przedsiębiorców. Prowadzenie prac B+R w ramach własnych struktur daje wiele korzyści, m.in.:
● możliwość obniżenia poziomu nakładów własnych na prowadzenie prac B+R i wyższy poziom efektywności środków na ten cel,
● możliwość prowadzenia szerszego zakresu badań i ułatwienie dyfuzji innowacji, w tym wprowadzanie opracowanych prototypów do produkcji seryjnej,
● relatywnie większa liczba skomercjalizowanych wdrożeń wyników B+R,
● możliwość bieżącego monitorowania zakresu prowadzonych prac i bezpośredniego kreowania polityki badań naukowych,
● efektywniejsze dopasowanie prowadzonych prac B+R do specyfiki i potrzeb spółki.
