Subskrybuj nas na Youtube
Pomimo że od wprowadzenia zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności minęło kilka lat, nie wszystkie spółki poprawiły w rejestrach stare oznaczenia na nowe. Teraz sądy zaczęły porządkować tę kwestię.
W 2007 r. zmienione zostały oznaczenia Polskiej Klasyfikacji Działalności. Stare oznaczenia miały pozostać w obrocie do 31 grudnia 2009 r. Choć po tej dacie przedsiębiorcy mieli już używać wyłącznie nowych PKD, to nie wszyscy zastosowali się do tego wymogu. Dopiero teraz sądy rejestrowe zaczęły zaś coraz częściej wszczynać postępowania mające na celu przymusić spółki do zmiany oznaczeń PKD w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zmiana oznaczeń
Od 1 stycznia 2008 r. na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności obowiązuje nowa klasyfikacja działalności gospodarczej, tzw. PKD 2007. Nowe oznaczenia miały sukcesywnie zastąpić te z 2004 r. Na podmioty, które już funkcjonowały w obrocie i używały PKD z 2004 r. – ustawodawca nałożył obowiązek zmiany oznaczeń do 31 grudnia 2009 r. Od 1 stycznia 2010 r. w statystyce, ewidencji, dokumentacji, rachunkowości, a także w urzędowych rejestrach i systemach informacji administracji publicznej obowiązywać miało wyłącznie PKD 2007.
Pomimo znacznego upływu czasu nie wszystkie spółki dokonały zmian PKD w rejestrze przedsiębiorców. Jednym z powodów, dla którego tak się nie stało, jest nieprecyzyjność zapisów rozporządzenia dotyczącego PKD 2007, które nie rozstrzygnęło wprost, czy obowiązek aktualizacji dotyczy także oznaczeń PKD w opisach przedmiotu działalności wpisanych do rejestru spółek. O ile o obowiązku aktualizacji oznaczeń PKD w urzędzie statystycznym rozporządzenie stanowiło wprost, o tyle w przypadku KRS nie określono, czy oraz w jakim trybie spółki powinny zaktualizować przedmiot działalności ujawniony w rejestrze. Ustawodawca ograniczył się wyłącznie do nieostrego stwierdzenia, że rozporządzenie wprowadza się także do stosowania w urzędowych rejestrach. Ze względu na to wiele podmiotów, nie będąc świadomymi ciążącego na nich obowiązku ani nie dostrzegając praktycznej potrzeby, zaniechała aktualizacji wpisów i wciąż posługuje się w rejestrze oznaczeniami PKD z 2004 r.
Obowiązki podmiotów wpisanych do KRS
Wypada jednak podkreślić, że choć brak jest przepisów wprowadzających w sposób bezpośredni i jednoznaczny obowiązek przeklasyfikowania PKD w rejestrze przedsiębiorców, to uwzględniając cele i założenia rejestru, a w szczególności potrzebę ścisłej zbieżności ujawnionych w nim informacji ze stanem faktycznym, za celowe uznać należy dostosowanie nieaktualnych wpisów do wymogów PKD 2007. Powyższy pogląd został potwierdzony przez praktykę sądów rejestrowych. Coraz częściej wszczynane są obecnie postępowania względem spółek celem przymuszenia ich do dokonania aktualizacji oznaczeń PKD ujawnionych w KRS.
W razie wszczęcia takiego postępowania przymuszającego spółka otrzymuje postanowienie, którym na wspólników lub członków zarządu nakłada się obowiązek ujawnienia poprawnych informacji w zakresie PKD w terminie 7 dni pod rygorem nałożenia grzywny. Może ona wynieść jednorazowo do 10 000 zł, jednak przeważnie nie przekracza 1 000 zł.
W takiej sytuacji osoby odpowiedzialne powinny w zakreślonym przez sąd terminie złożyć formularze KRS-Z3 i KRS-ZM, które będą zawierały oznaczenie PKD zgodne z obowiązującymi przepisami oraz uiścić opłatę sądową w wysokości 250 zł oraz opłatę 100 zł za publikację zmiany w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
A w międzyczasie zaszły zmiany
Na marginesie warto przypomnieć, że od 1 grudnia 2014 r. ujawnia się w KRS jedynie do 10 pozycji przedmiotu działalności zgodnie z PKD, w tym jeden przedmiot przeważającej działalności. Jeżeli do tej pory spółka nie ograniczyła liczby ujawnionych pozycji, może tego dokonać łącznie ze złożeniem opisanego wyżej wniosku o zmianę oznaczeń PKD.
Sankcje
Niewykonanie postanowienia sądu rejestrowego będzie skutkowało nałożeniem grzywny, która może być ponawiana. Ze względu na kategoryczne brzmienie przepisu, na podstawie którego nakładana jest grzywna, sąd rejestrowy nie może odstąpić od jej wymierzenia. Dlatego też osoby odpowiedzialne powinny wykonać swoje zobowiązanie terminowo.
Co z oznaczeniami w umowie spółki
Warto też zauważyć, że w wypadku umów spółek zwieranych w formie aktu notarialnego ugruntowaną praktyką jest wpisywanie obok przedmiotu działalności gospodarczej również oznaczeń PKD. Praktyki tej nie należy negować, jako że wprowadza ona większą przejrzystość umowy. Duża ilość spółek ma zatem w umowie oznaczenia PKD 2004, które obecnie są już nieaktualne. Nie skutkuje to jednak tym, że spółka przed ujawnieniem zmian w KRS będzie musiała dokonać zmiany umowy, aby i tam znalazły się aktualne oznaczenia PKD. Wpisanie w umowie spółki PKD nie jest bowiem obligatoryjne. Obowiązkowe jest jedynie wpisanie przedmiotu działalności spółki. Zatem zmiana samych oznaczeń PKD nie wpłynie na zmianę przedmiotu działalności i może zostać dokonana przez wspólników poza umową.
Taki wniosek wyprowadzić można przykładowo z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 2 lutego 1998 r., sygn. akt III CKN 363/97, w którym wyróżniono istnienie trzech grup postanowień składających się na treść umów spółek: a) postanowienia stanowiące konieczne elementy treści umowy spółki, b) postanowienia dotyczące kwestii, które nie muszą być regulowane w umowie spółki, lecz, jeśli wspólnicy chcą je uregulować, mogą to skutecznie uczynić jedynie w umowie spółki, c) postanowienia włączane do umowy spółki, choć dotyczące kwestii, które mogą być przez wspólników skutecznie rozstrzygnięte poza umową spółki. Do tej trzeciej grupy należy zaliczyć oznaczenia PKD. Oczywiście, zmiany umowy spółki można dokonać, jednak będzie ona miała w tym wypadku wyłącznie charakter porządkujący.
Zmiany można dokonać przed wezwaniem
W świetle powyższego warto pamiętać, że aby nie narazić się na grzywnę, należy terminowo wykonać zobowiązanie sądu rejestrowego w zakresie zmiany oznaczeń PKD. Jeśli natomiast postępowanie przymuszające nie zostało jeszcze wszczęte, najlepiej dokonać zmiany oznaczeń PKD przy pierwszej czynności, która powoduje obowiązek zgłoszenia do KRS. Takie działanie pozwoli również ograniczyć koszty. Dokonanie zmian w zakresie oznaczeń PKD oraz innych czynności w ramach jednego wniosku do KRS będzie objęte jedną opłatą sądową oraz jedną opłatą od ogłoszenia zmian w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
WAŻNE Sądy rejestrowe coraz częściej wszczynają postępowania. Nakładają na przedsiębiorców obowiązek ujawnienia poprawnych informacji.