Baltic Power napędza polską gospodarkę

W ramach przygotowań do prac instalacyjnych na Morzu Bałtyckim, planowanych na koniec 2024 r., produkowane są kluczowe komponenty inwestycji Baltic Power. Na Pomorzu powstają stacje elektroenergetyczne, które odbiorą energię z turbin i prześlą ją na ląd. Ważne elementy inwestycji powstają również m.in. w fabrykach w Szczecinie, Kluczborku i Żarach

Baltic Power, wspólny projekt Grupy ORLEN i kanadyjskiej Northland Power, zakłada udział polskich podmiotów w 25–30-letnim cyklu pracy farmy na poziomie przekraczającym 20 proc. jej całkowitej wartości. To najwyższy wskaźnik wykorzystania tzw. local content spośród wszystkich projektów morskiej energetyki wiatrowej rozwijanych obecnie w naszym kraju.

Energetyczny łańcuch

Projekt Baltic Power jest zlokalizowany na północ od linii brzegowej, na wysokości Choczewa i Łeby. Powstające w Gdańsku i Gdyni dwie morskie stacje elektroenergetyczne, które zostaną zainstalowane 23 km od brzegu, są głównym elementem inwestycji. Trafi do nich energia pozyskana z 76 turbin rozmieszczonych na obszarze prawie 130 km kw. Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Każda z nich będzie mieć moc wytwórczą 15 MW (megawatów).

Transformatory w morskich stacjach podwyższą napięcie otrzymanej energii, a następnie przekażą ją morskimi oraz lądowymi kablami eksportowymi do stacji zlokalizowanej ok. 7 km w głąb lądu. Stąd po przekazaniu do krajowego systemu energetycznego popłynie energia z wiatru, która zasili ponad 1,5 mln gospodarstw domowych.

Morskie stacje składają się z dwóch głównych elementów: fundamentu i postawionej na nim właściwej konstrukcji, topside. Pojedynczy, w pełni wyposażony topside będzie ważył ok. 2500 t. Konstrukcje o wymiarach 20x30x40 m swoimi gabarytami będą przypominały 4–5- piętrowe bloki mieszkalne. Każda ze stacji pomimo swoich rozmiarów i wagi będzie wykonana i wyposażona na lądzie, a następnie zainstalowana w całości na morzu. Operacja ta zostanie wykonana za pomocą specjalistycznego statku instalacyjnego „Gulliver”. Obie konstrukcje staną ok. 40 m nad lustrem wody na fundamentach o średnicy 9 i długości 80 m. Za budowę stacji odpowiadają spółki Baltic Operator Gdańsk-Gdynia oraz Energomontaż-Północ Gdynia.

Pozostałe istotne komponenty inwestycji powstające w Polsce, to m.in. elementy fundamentów stacji morskich produkowane w Szczecinie oraz dźwigi wytwarzane przez firmę z Kluczborka. Elementy fundamentów turbin powstają w zakładach w Żarach, Łęknicy, Niemodlinie i Czarnej Białostockiej. Produkcja kabli morskich i lądowych odbywa się w fabryce w Bydgoszczy. Krajowe firmy odpowiadają także m.in. za prace budowlane przy bazie serwisowej w Porcie Łeba i lądowej stacji odbiorczej w Choczewie.

Baltic Power to najbardziej zaawansowany projekt morskiej energetyki wiatrowej w Polsce i jednocześnie największa inwestycja w odnawialne źródła energii w Europie Środkowej. Inwestycja będzie jedną z pierwszych na świecie farm, na której zainstalowane zostaną turbiny wiatrowe o mocy 15 MW, i pierwszą, na której znaczna część wież zostanie wykonana z niskoemisyjnej stali. Wraz z zakończeniem budowy w roku 2026 Baltic Power pokryje nawet 3 proc. krajowego zapotrzebowania na energię, ograniczając przy tym emisje dwutlenku węgla o ok. 2,8 mln t rocznie. Morskie farmy wiatrowe na Bałtyku mają szansę odegrać kluczową rolę w transformacji energetycznej Polski, przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz pomóc w walce z zanieczyszczeniami powietrza.

Zielony wiatr

Realizując inwestycje energetyczne, Grupa ORLEN wspiera stabilność dostaw energii elektrycznej dla Polski. Staje się liderem obszaru odnawialnych źródeł energii, równocześnie zapewniając bezpieczeństwo energetyczne. Do 2030 r. ok. 120 mld zł, czyli 40 proc. z liczących niemal 320 mld zł łącznych nakładów inwestycyjnych w latach 2023–2030, ma być przeznaczone na zielone inwestycje. Grupa zamierza osiągnąć neutralność emisyjną w perspektywie 2050 r. Natomiast do 2030 r. intensywność emisji w segmencie energetyki ma spaść o 40 proc.

Morskie farmy wiatrowe są jednym z najszybciej rozwijających się sektorów energetyki w Europie. Rosnąca efektywność i niski poziom oddziaływania na środowisko sprawiają, że technologia ta, choć rozwijana szerzej zaledwie od kilkunastu lat, dostarcza już czystą i konkurencyjną cenowo energię elektryczną milionom Europejczyków. Na wodach 12 krajów zainstalowanych jest obecnie ok. 25 GW morskiej energii wiatrowej, z czego ok. 2 GW znajduje się na obszarze Morza Bałtyckiego. Jego całkowity potencjał szacowany jest przez ekspertów na 85 GW, co stanowi prawie dwukrotność wszystkich mocy zainstalowanych obecnie w Polsce.

Według założeń projektu Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. na Bałtyku powstaną farmy wiatrowe o łącznej mocy 8–11 GW (gigawatów). Wraz z nowymi inwestycjami w morską energetykę wiatrową spodziewany jest intensywny rozwój nowych sektorów gospodarki. Jak szacują eksperci z Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, budowa tylko 6 GW powinna wygenerować inwestycje przekraczające 133 mld zł i stworzyć ok. 34 tys. miejsc pracy.

Pierwsi w Polsce

W lutym tego roku Baltic Power został uhonorowany prestiżową Nagrodą PFI (Project Finance International) za najlepszą europejską transakcję finansową roku 2023. Jest ona uznawana za jedno z najważniejszych wyróżnień w dziedzinie finansowania projektów na świecie. Przyznawana przez renomowane instytucje finansowe, wyróżnia projekty charakteryzujące się innowacyjnością, złożonością finansową oraz znaczącym wpływem na rozwój sektora, w którym są realizowane. Projekt otrzymał ją w kategorii Deal of the Year.

– Fakt, że jako pierwsi i jedyni w Polsce osiągnęliśmy kamienie milowe projektu, czyli Financial Close i Finalną Decyzję Inwestycyjną, jest historycznym momentem nie tylko dla naszej spółki, ale dla całego polskiego sektora energetyki. Uzyskanie finansowania na poziomie ok. 4,4 mld euro od 25 międzynarodowych i polskich instytucji finansowych świadczy o zaufaniu do solidności naszego modelu biznesowego oraz poziomu przygotowania naszego projektu do realizacji – komentował przyznanie nagrody Jarosław Broda.

Całkowity budżet projektu jest szacowany na ok. 4,73 mld euro i zawiera wydatki inwestycyjne z ubezpieczeniem w kwocie ok. 4,05 mld euro, a także koszty finansowania i rezerwę dodatkową.

Podczas realizacji projektów offshore wind w formule project finance niezwykle istotne jest planowanie z dużym wyprzedzeniem. Wynika to z ograniczonej dostępności terminali instalacyjnych w Europie czy flot statków instalacyjnych. Takie działanie pozwala na istotne ograniczenie ryzyk i jest kluczowe dla pomyślnego zakończenia inwestycji. Stawia to przed inwestorami wymóg posiadania umów rezerwacyjnych z portami. Dlatego wstępną umowę Baltic Power podpisał z Portem w Roenne już w październiku 2021 r., finalną zaś w kwietniu ubiegłego roku.

Udziałowcy Baltic Power podpisali umowy kredytowe we wrześniu 2023 r. Było to największe finansowanie pozyskane na realizację pojedynczej inwestycji w historii Polski, a zarazem jedna z największych transakcji tego typu w obszarze offshore wind w Europie. Spłata kredytu będzie oparta na przyszłych nadwyżkach finansowych generowanych przez projekt.

Konsorcjum 25 instytucji finansowych, które zdecydowały się wesprzeć projekt, to polskie i międzynarodowe banki komercyjne, agencje kredytów eksportowych (ECA) i instytucje multilateralne, w tym m.in.: Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Euler Hermes, Export and Investment Fund of Denmark i Export Development Canada. Finansowanie projektu stanowi 80 proc. przewidywanych łącznych kosztów kapitałowych. Pozostały kapitał zostanie wniesiony przez partnerów projektu.

partner