Przez 15 lat zawarto umowy w ramach partnerstw publiczno-prywatnych warte 9,2 mld zł

Budowa torów to największy projekt realizowany zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o PPP.

Wśród dotychczas realizowanych partnerstw publiczno-prywatnych (PPP) nie ma kolei, ale infrastruktura transportowa jest na drugim miejscu, jeśli chodzi o wartość realizowanych umów – wynika z danych Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, które monitoruje te projekty.

Od momentu uchwalenia pod koniec 2008 r. ustawy o PPP zawarto tego typu umowy o wartości ponad 9 mld zł. Na infrastrukturę transportową przypadają kontrakty o wartości niemal 2 mld zł. Najczęściej dotyczą one budowy i utrzymania parkingów (567 mln zł) bądź dróg i ulic (prawie 100 mln zł), ale największy tego typu projekt to budowa 4,5-kilometrowej linii tramwajowej w Krakowie. Umowa z 2018 r. zakładała inwestycję o wartości niespełna 1,2 mld zł. Zaangażowanie strony prywatnej zakładało m.in. znalezienie finansowania projektu.

2018 r. był rekordowy pod względem zawartych umów PPP, ale na ogół ich skala była stosunkowo niewielka. Od 2009 r. tylko trzy razy zdarzyło się, by wartość nowych umów przekraczała miliard złotych. Najsłabiej wypadły pod tym względem lata 2020–2021. W sumie w okresie pandemii podpisano umowy o wartości nieprzekraczającej 75 mln zł. W pierwszych trzech kwartałach tego roku wartość nowych umów nie przekroczyła 20 mln zł.

Zmniejszenie liczby i wartości umów nastąpiło pomimo przyjęcia przez rząd w 2017 r. „polityki PPP”. „Realizacja Polityki PPP 2017 napotkała trudności, w efekcie których mierniki założone na etapie programowania Polityki PPP 2017 nie osiągnęły wartości docelowych. Jako czynniki, które miały istotny wpływ na taką sytuację, wskazano: dostępność bezzwrotnych źródeł finansowania unijnego, ograniczone możliwości finansowe w zakresie ponoszenia opłaty za dostępność, perturbacje wywołane pandemią COVID-19 oraz obiektywne decyzje o rezygnacji z PPP będące rezultatem braku zainteresowania rynkowego dla proponowanych przez stronę publiczną form współpracy” – napisano w nowym dokumencie Polityka PPP 2030. Został on przyjęty we wrześniu przez odchodzący rząd. Strategia zakłada zawarcie do końca dekady 150 umów PPP w porównaniu z 69 umowami podpisanymi w latach 2017–2022.

Krakowska linia tramwajowa to największy kontrakt zawarty dotąd zgodnie z obowiązującą od 15 lat ustawą. Wartość przekraczającą pół miliarda złotych miały jeszcze umowy na wybudowanie elektrociepłowni w Olsztynie, na budowę systemu gospodarki odpadami dla Miasta Poznania oraz spalarni odpadów w Gdańsku.

Ostatnie lata przyniosły również zmniejszenie liczby nowych postępowań PPP. Od początku obowiązywania ustawy było ich łącznie ponad 650. „W III kwartale 2023 r. zidentyfikowano 9 postępowań o wartości 1,4 mld zł. Od stycznia do końca września 2023 r. ogłoszono łącznie 13 postępowań o wartości 1,43 mld zł, średnia ich wartość wyniosła 139 mln zł” – podaje resort funduszy.

Baza potencjalnych projektów PPP w końcu września liczyła 48 pozycji o łącznej wartości niemal 10 mld zł. Największy to budowa portu zewnętrznego w Gdyni, która może kosztować ok. 4,4 mld zł. To jeden z dwóch projektów, których realizację deklarował rząd. Drugi to budowa i utrzymanie w całym kraju archiwów państwowych. Ta umowa może być warta prawie 600 mln zł. ©℗