Wiarygodność – bezcenny kapitał gospodarki

Stosunki gospodarcze i biznesowe mają wiele wspólnego z relacjami międzyludzkimi. W obu przypadkach podstawą jest wiarygodność. Tak jak nie zbudujemy udanego związku bez wzajemnego zaufania, tak nie osiągniemy długoterminowego sukcesu w sferze gospodarczej bez wiarygodności. A wiarygodność to wartość o naturze asymetrycznej. Z jednej strony jej budowa wymaga czasu i wysiłku. Z drugiej - utrata to czasem kwestia kilku nieprzemyślanych decyzji lub pochopnych kroków.

Dlatego zadanie wykonane przez autorów Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej (IWE) Polski - przekucie miękkiego pojęcia wiarygodność w ekonomiczny konkret – jest niezwykle ważne. Metodologia raportu to podręcznik polityki publicznej w pigułce. Obszary gospodarki i państwa poddane analizie pokazują po prostu, co jest ważne dla rozwoju kraju i przedsiębiorczości. Wyróżnione 81 wskaźników to gotowe wytyczne dla osób odpowiedzialnych za naszą politykę gospodarczą.

Mam dobrą i złą wiadomość

Zacznijmy od złej wiadomości. IWE za 2022 r. to poważna lampka ostrzegawcza dla państwa polskiego.

Niestety odczyt wskazuje na istotne pogorszenie sytuacji gospodarczej naszego kraju. Możemy się pocieszać, że duży wpływ miały czynniki zewnętrzne – globalna inflacja oraz wojna na Ukrainie, pociągająca za sobą wzrost wydatków zbrojeniowych. Ale trudny rok nie unieważnia licznych, długoletnich zaniedbań na innych polach.

Weźmy na przykład aspekt tak ważny, jak wyzwania w obszarze stanowienia prawa i systemu sprawiedliwości. Jak wskazali autorzy, w 2022 r. zanotowaliśmy wyraźny wzrost liczby stron nowych aktów prawnych. Utrzymuje się też znaczny udział ustaw przyjętych z pominięciem konsultacji. Tymczasem wysoka jakość prawa i partnerski dialog z biznesem są konieczne dla budowania wiarygodności państwa u swoich obywateli.

Równocześnie, Polska zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w regionie, jeśli chodzi o czas trwania postępowań sądowych. Wskazuje to, że naprawa praworządności powinna dotyczyć przede wszystkim jej najbardziej namacalnego wymiaru. Obywatel i przedsiębiorca muszą w końcu odczuć, że wymiar sprawiedliwości jest sprawiedliwy nie tylko z nazwy.

Przygnębiająco wyglądają również wskaźniki związane z przejrzystością finansów publicznych. Ogromna część deficytu została ukryta poza budżetem, a praktyka przekazywania obligacji wybranym instytucjom publicznym buduje wrażenie państwa niesolidnego i uciekającego się do nieprzejrzystych sztuczek.

Idźmy dalej - problemem od lat wskazywanym jako kula u nogi polskiej gospodarki jest system podatkowy. Nietransparentny, wielokrotnie, często nieudolnie, łatany powinien niezwłocznie stać się przedmiotem troski rządzących. Dobitnie mówi o tym pozycja Polski w przytaczanym w raporcie indeksie międzynarodowej konkurencyjności podatkowej. Nasz kraj wyraźnie odstaje tam nie od światowej czołówki, ale nawet od pozostałych państw regionu.

Jeżeli jest tak źle, to jaka jest ta dobra wiadomość? Są nawet dwie! Po pierwsze – mimo wszystko wzrost polskiej gospodarki mamy najwyższy w Europie. Po drugie – tak złe wyniki indeksu są dobrym punktem startowym do poprawy w kolejnych latach. Każda strona raportu to gotowe, proste rozwiązania co można poprawić. A więc do dzieła!