W obecnym, często trudnym do przewidzenia otoczeniu firmy rodzinne jeszcze uważniej przyglądają się sytuacji gospodarczej i trendom rynkowym. Zaawansowane finansowanie strukturyzowane, różnorodne produkty treasury i transakcyjne czy szeroka oferta inwestycyjna to już standard. Szczególnie jest jednak istotne odnalezienie bezpiecznej przestrzeni umożliwiającej uczenie się, doświadczanie nowego, wzbogacanie perspektyw i współtworzenie przyszłości.
Przedsiębiorczość niejedno ma imię. Kojarzona jest głównie z efektywnym sposobem myślenia i działania, które mają prowadzić do podejmowania samodzielnych decyzji gospodarczych w celu osiągania zysku. Natomiast w ujęciu psychologicznym rozumiana jest jako element osobowości człowieka, motywacji, rzeczywistych zachowań. Jedno jest pewne – nie ma przyszłości bez przedsiębiorczości i nie ma przyszłości bez firm rodzinnych.
Zajmując się family office, patrzę na przedsiębiorczość i firmy rodzinne również w ujęciu nowego pokolenia, czyli przyszłych sukcesorów. Wiele spotkań i rozmów pokazało mi, że ich wizje są często odmienne od tych, na bazie których nestorzy budowali swoje majątki. Dziś następcy przejmujący zarządzenie rodzinnymi firmami zwracają uwagę na zaangażowanie społeczne, relacje z pracownikami i społecznościami lokalnymi. Potrafią dostrzegać potrzeby i doskonalić swoje pomysły. Charakteryzują się zdolnością do wykorzystywania nadarzających się okazji oraz gotowością do podejmowania ryzyka. Przy czym należy też pamiętać o zmieniającym się otoczeniu gospodarczym, konieczności dostosowywania działalności do nowych regulacji prawnych i podatkowych przy jednoczesnym dążeniu do wzrostu i zabezpieczenia majątku. Tu pojawia się przestrzeń dla usług typu family office.
Przedsiębiorcy, którzy budowali swoje firmy w zmieniającym się stale otoczeniu gospodarczym, baczniej zwracają uwagę na posiadany przez siebie majątek prywatny i firmowy. Analizują, jak skutecznie zabezpieczyć swoją rodzinę na kolejne pokolenia.
Family office
Rynek polski dopiero uczy się, jak wykorzystać usługi family office. Natomiast na dojrzałych w tym zakresie rynkach europejskich, w szczególności Szwajcarii, Niemiec i Wielkiej Brytanii, oraz na rynku amerykańskim usługi family office odgrywają ogromną rolę. Budowane przez zamożne rodziny zarządzają ich aktywami i dbają o stabilność finansową zgodnie z wizją rodziny. Ale pozwalają też zarządzać edukacją kolejnych pokoleń, nieplanowanymi wydatkami zdrowotnymi i transferami międzypokoleniowymi. Dają możliwość szerszego spojrzenia na sprawy prywatne i firmowe przez pryzmat rodziny i jej interesów, ale też obaw i wątpliwości potencjalnych następców. Jednym z celów family office jest też odpowiednie przygotowanie sukcesorów i zapewnienie im przez kolejne dziesięciolecia bezpieczeństwa i stabilności funkcjonowania.
Praca z sukcesorami i nestorami zarówno wspólna, jak i z każdym z osobna pozwala na zmianę podejścia w rodzinie do rozmów na temat przyszłości rodzinnego biznesu. Kluczowe w tym aspekcie jest przedyskutowanie planu dotyczącego posiadanego majątku w kręgu najbliższej rodziny i ustalenie ról, jakie będą odgrywane przez sukcesorów i w jakim horyzoncie czasowym. Plan funkcjonowania family office powinien uwzględniać potrzeby zgłoszone przez wszystkich interesariuszy, jednak z zastrzeżeniem, aby zabezpieczyć funkcjonowanie rodziny i zgromadzonego majątku na następne pokolenia.
Jakie family office wybrać?
Wybór i utworzenie właściwego family office zależy m.in. od potrzeb i posiadanych w rodzinie kompetencji. W zależności od tego, czy family office tworzy jedna rodzina czy więcej – do życia powołuje się single family office (SFO) lub virtual family office (VFO). Konstrukcja SFO powoduje, że większość kompetencji zostaje nabyta i umiejscowiona wewnątrz rodziny, natomiast VFO stanowi wersję hybrydową, gdzie większość usług jest dostarczana przez zewnętrzne podmioty. Znana jest także forma multi-family office (MFO), które z uwagi na liczbę prowadzonych wątków czy rozbudowaną strukturę działają na rzecz wielu rodzin.
Powołując SFO, VFO lub MFO, należy przede wszystkim zadbać o doświadczony zespół doradców. Struktury family office buduje się zgodnie z najlepszymi rozwiązaniami wypracowanymi wspólnie z klientem i jego firmą rodzinną oraz wykorzystując znane na rynkach zagranicznych narzędzia. Holistyczne podejście oraz wyspecjalizowane doradztwo powinny być zawsze nastawione na zbudowanie długofalowej strategii dla rodziny biznesowej w kontekście majątku firmowego i prywatnego. Dobrze prowadzone family office stoi na straży interesów i dobrostanu rodziny przez pokolenia. Każde jest unikalne, tak jak unikalna jest każda rodzina czy firma. ©℗
Praca z sukcesorami i nestorami – wspólna i z każdym z osobna – pozwala na zmianę podejścia do rozmów na temat przyszłości rodzinnego biznesu