Piątka przedsiębiorców dla nowej władzy. Firmy oczekują stabilizacji i przewidywalności

Branża finansowa to krwiobieg gospodarki. Niby to banał, ale podobieństw do organizmu ludzkiego jest tak wiele, że to porównanie nigdy się nie zdezaktualizuje. Finanse napędzają wszystkie obszary gospodarki. Dlatego to z tej perspektywy przedstawię pięć wyzwań stojących przed nową władzą w relacjach z przedsiębiorcami.

Nastroje konsumenckie są bardzo dobre. Ten optymizm miło zaskakuje, po latach rozmów przy domowym stole o wojnie, kryzysie i pandemii. Ale tak właśnie jest – Polacy są przekonani, że ich budżet domowy jest stabilny, więc inwestują, biorą kredyty i spłacają je terminowo. Dlatego ważne jest utrzymanie tego osobistego poczucia bezpieczeństwa ekonomicznego Polaków. W tym obszarze dostrzegam jednak pewne ryzyka. Zarówno Polska jak i nasi najważniejsi partnerzy gospodarczy doświadczają stagnacji. Inflacja wprawdzie spada, jednak część cen jest sztucznie zaniżonych – wciąż obowiązuje obniżony VAT na część produktów, zamrożone są ceny prądu. Zwłaszcza ten ostatni czynnik może się okazać już wkrótce sporym zaskoczeniem dla znacznej części społeczeństwa. Wydaje się, że rządzący powinni urealniać ceny odpowiedzialnie i stopniowo, w trosce o stabilność nastrojów konsumenckich. Uwolnienie środków z Krajowego Planu Odbudowy oraz sprawne ich wydatkowanie może wspomóc ożywienie gospodarki.

Dialog z biznesem

Kolejną istotną kwestią jest problem, który ludzie biznesu podnoszą od zawsze – dialog. Ostatnie lata cechują się dużą zmiennością spowodowaną czynnikami zewnętrznymi. Jako przedsiębiorcy staramy się dostosowywać do tego niepewnego środowiska. Polska gospodarka wychodzi z tych zawirowań we względnie dobrej kondycji dzięki elastyczności i kreatywnosci polskiego biznesu. Państwo, w tych niełatwych czasach, powinno stabilizować otoczenie biznesowe, a nie dokładać kolejne czynniki ryzyka i nieprzewidywalności.

Najlepszą metodą jest uczciwy dialog z sektorem prywatnym. To w nim powstają miejsca pracy, inwestycje w innowacje, to dzięki działaniom biznesu politycy mogą potem chwalić się niskim bezrobociem, wzrostem wpływów budżetowych czy płac. Chcemy współpracować z instytucjami publicznymi, by tworzone przez nie regulacje służyły prowadzeniu biznesu i zarazem całej gospodarce. Program gospodarczy rządu mógłby być szerzej konsultowany z przedsiębiorcami na etapie koncepcji i wyznaczania priorytetów.

Konsultacje społeczne, w ostatnich latach często zresztą pomijane poprzez zgłaszanie projektów poselskich, powinny się stać realną przestrzenią dialogu. Ocena Skutków Regulacji (OSR) to praktyka służąca wzmacnianiu przejrzystości co do motywów ustawodawcy, a także przewidywanych skutków nowego prawa. W większym stopniu powinna być więc narzędziem ułatwiającym konsultowanie projektów ustaw. OSR nie może być nadal traktowana jak zwykły wymóg formalny, ale jako element tworzenia dobrego prawa.

Stabilność prawa

Dialog jest związany ze stabilnością stanowienia prawa. Przewidywalne regulacje pozwalają na strategiczne planowanie i stabilny rozwój firm. Ostatnie lata pozostawiały w tym względzie – nazwijmy to delikatnie – wiele do życzenia. Pole do poprawy jest przede wszystkim w kwestii przejrzystości procesu legislacyjnego. Umieszczanie w projektach ustaw przepisów merytorycznie z nimi niepowiązanych to jeden z przykładów praktyk podważających zaufanie do władzy ustawodawczej i do transparentności jej działań. Częstotliwość wprowadzania nowych przepisów powinna zostać ograniczona, vacatio legis co do zasady wydłużone. Kluczowym obszarem wymagającym szczególnej ochrony przed złymi praktykami jest prawo podatkowe. To na tym polu ostatnie lata negatywnie doświadczyły wszystkich prowadzących biznes i w tym zakresie firmy oczekują stabilizacji i przewidywalności.

Organizacje przedsiębiorców są otwarte na szerszą dyskusję z przedstawicielami władzy ustawodawczej o ustaleniu dobrych praktyk stanowienia prawa wpływającego na prowadzenie biznesu. A więc rozmawiajmy. Interesującym kierunkiem, który także pozytywnie wpłynąłby na klimat biznesowy i inwestycyjny w Polsce, byłaby zasada równoważenia obciążeń regulacyjnych. W jej myśl, wprowadzenie nowego przepisu regulującego działalność danej branży, powinno prowadzić do uchylenia innego obciążenia regulacyjnego. Zasada ta hamuje rozrost prawa i wpływa na większą powściągliwość legislacyjną władzy.

Ciągłość

Zmiana władzy to zawsze dla biznesu okres nadziei, ale i niepewności. Niewątpliwie wiele problemów i wyzwań gospodarczych oczekuje na podjęcie przez nowy rząd, jednak ciągłość procesów rządzenia i realizacji różnych projektów również jest istotną wartością. Wydaje się, że dalsze realizowanie najważniejszych projektów infrastrukturalnych, kontynuacja kontraktów w różnych obszarach polityki publicznej czy stabilność polityki społecznej korzystnie wpłynie na warunki prowadzenia biznesu. Polska gospodarka w wielu obszarach potrzebuje zmian, jednak raczej o charakterze ewolucyjnym niż rewolucyjnym.

Kompetencje

W polskiej debacie dużo mówi się o potrzebie budowania kompetencji w sektorze publicznym, o jego koniecznym odpolitycznieniu i profesjonalizacji. Szczególnie dużo uwagi poświęca się spółkom Skarbu Państwa. Ja chciałabym zwrócić uwagę na instytucje regulacyjne. Branża pożyczkowa, w której działa moja spółka Soonly, od początku przyszłego roku wchodzi pod nadzór Komisji Nadzoru Finansowego. Uważamy to za krok w dobrą stronę, który przełoży się na jeszcze większą transparentność i zaufanie. Przy tej okazji warto zwrócić uwagę na wartość wysokiej jakości usług publicznych. Sprzyjać temu może m.in. poprawianie warunków pracy pracowników sektora publicznego, przede wszystkim wzrost wynagrodzeń. Dobrze opłacani, kompetentni i apolityczni urzędnicy państwowi, zarówno ci szeregowi, jak i na najwyższym szczeblu, to podstawa przyjaznego otoczenia biznesowego. ©℗