Jednym z głównych wydarzeń Krynica Forum 2023 było Forum Polsko-Koreańskie. Relacje z tym azjatyckim tygrysem do niedawna pozostawały nieco w cieniu, jednak ten partner Polski szybko zyskuje na znaczeniu

Spośród krajów azjatyckich Republika Korei jest dla Polski najważniejszym inwestorem, drugim partnerem handlowym i trzecim rynkiem eksportowym. W ostatnich miesiącach wiele mówi się o rozwoju współpracy w obszarze energetyki, obronności oraz transportu.

O wszystkich tych zagadnieniach, a także o planach rozwoju współpracy i stojącymi przed nią wyzwaniami, dyskutowano właśnie podczas Forum Polsko-Koreańskiego w Krynicy. Brał w nim udział Prezydent RP Andrzej Duda a na czele licznej delegacji koreańskiej stał premier rządu tego kraju Han Duck-soo.

Republika Korei jest jednym z największych inwestorów zagranicznych w Polsce, a firmy takie jak LG Electronics, Samsung Electronics, Heesung Electronics czy Hyundai Motor należą do znaczących pracodawców.

Firmy koreańskie stworzyły w Polsce ok. 30 tys. miejsc pracy, w tym w branżach związanych z elektroniką czy bateriami do samochodów elektrycznych. Dzięki tym ostatnim Polska stała się wiodącym wytwórcą baterii i obecnie odpowiada za ponad 30 proc. produkcji europejskiej. Ich eksport stanowił 2,3 proc. w całej polskiej sprzedaży zagranicznej w 2022 roku.

Zwiększa się także wartość koreańskich inwestycji – podkreślał w Krynicy Ahn Dukgeun, minister ds. handlu w Ministerstwie Handlu, Przemysłu i Energii Republiki Korei, dodając, że w 2022 roku średnia wartość inwestycji z tego kraju w Polsce wyniosła 35 mln dol., podczas gdy w 2013 roku była ona jedenastokrotnie mniejsza. Rośnie także liczba koreańskich spółek w Polsce – według danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej w sierpniu tego roku w Polsce działało 647 spółek mających koreańskich udziałowców.

O znaczeniu polskiego rynku dla koreańskich inwestorów może świadczyć fakt, że Koreańska Agencja Handlowo-Inwestycyjna (KIND) ma biura w sześciu krajach poza Koreą – w tym w Polsce. Agencja zainwestowała m.in. 57 mln dol. w projekt Polimery Police.

Duży import, mniejszy eksport

Wymiana handlowa znacząco przyspieszyła po podpisaniu umowy o wolnym handlu między Koreą a Unią Europejską w 2010 roku, dzięki której zniesiono 98 proc. ceł importowych i barier handlowych. Trzy lata później, w 2013 roku, Polska i Republika Korei podpisały partnerstwo strategiczne, a w 2014 r. pierwszy Plan Działań na rzecz implementacji Partnerstwa Strategicznego. Korea jest jednym z trzech krajów azjatyckich – obok Chin i Japonii – objętych przez Polskę takim partnerstwem. Część komentatorów zwraca uwagę, że prawdziwa intensyfikacja współpracy nastąpiła jednak dopiero po agresji Rosji na Ukrainę.

– Wcześniej nasze partnerstwo było strategiczne tylko na papierze – oceniła dr Joanna Beczkowska, ekspertka Ośrodka Spraw Azjatyckich do spraw Korei Południowej.

Wartość importu towarów i usług z Korei sięgnęła 41 mld zł w 2022 r., a wartość eksportu do Korei wyniosła 4 mld zł – wynika z danych GUS. Republika Korei jest dla Polski ósmym najważniejszym eksporterem, ale dopiero 38. odbiorcą polskich towarów. Ta dysproporcja w bilansie handlowym była jednym z tematów krynickiego forum, a o potrzebie jej zniwelowania mówili zarówno Polacy, jak i Koreańczycy. Kim Heungchong z Korea University wskazywał, że nadwyżka handlowa osiągana w relacjach z Polską jest największa wśród europejskich partnerów tego kraju. Z większością państw zachodnioeuropejskich Korea odnotowuje deficyt handlowy.

Hoonmin Lim, ambasador Republiki Korei w Polsce, podkreślał, że nierównowaga handlowa między naszymi krajami powinna się zmniejszyć, Korea powinna importować więcej z Polski, przede wszystkim produktów spożywczych. Ścieżki są już przetarte – jak wskazywał Paweł Kurtasz, z Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, aż 75 proc. mleka wyprodukowanego w technologii UHT znajdującego się na koreańskich półkach sklepowych pochodzi z Polski. Tamtejszy rynek należy do otwartych – Korea importuje aż 70 proc. żywności.

Współpraca przy atomie

Obecnie jedną z najważniejszych koreańskich inwestycji w Polsce jest budowa elektrowni jądrowej w Pątnowie. List intencyjny w tej sprawie został podpisany w październiku 2022 r. przez koncern Korea Hydro & Nuclear Power (KNHP) oraz polskie ZE PAK i PGE.

Rafał Włodarski, wiceprezes zarządu PGE, podkreślał, że elektrownia będzie miała znaczący udział w polskim miksie energetycznym.

– Gdyby elektrownia, którą planujemy zbudować, już dzisiaj była w systemie energetycznym, to zapewniłaby 2,8 GW energii. Stanowiłoby to 12 proc. krajowego rocznego zapotrzebowania w Polsce. Jest to energia czysta, stabilna i tania – stwierdził.

Zgodnie z planami prąd z elektrowni ma zacząć płynąć w 2035 r. Udział Korei w rozwoju energetyki jądrowej ma być źródłem finansowania i know-how, co wielokrotnie podkreślano na forum.

Dr inż. Mikołaj Oettingen z AGH, wykładowca koreańskiej KEPCO International Nuclear Graduate School, wskazywał, że pierwsze elektrownie atomowe w Korei powstały w latach 70. XX w., obecnie działa w tym kraju 25 reaktorów, zapewniając ok. 30 proc. krajowego zapotrzebowania. Kraj ma też doświadczenie w realizacji projektów zagranicznych w tym zakresie – w ostatnim czasie Korea zainwestowała w budowę reaktorów w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Ciekawostka: arabscy partnerzy umieścili nawet elektrownię jądrową Barakah na rewersie banknotu 1 tys. dirhamów.

Zbrojenia i odbudowa Ukrainy

Kolejny ważny obszar współpracy między krajami, który intensywnie się rozwija, związany jest z obronnością.

– Polska staje się najważniejszym odbiorcą i partnerem w produkcji przemysłu obronnego Korei. Podpisaliśmy umowy na dostawy samolotów FA-50, koreańskich wyrzutni K239 Chunmoo, czołgów K2 oraz armatohaubic K9. Część produkcji czołgów będzie miała miejsce także w polskich zakładach, co przełoży się na wspólną produkcję i eksport na sąsiednie dla Polski rynki, a mamy nadzieję, że szerzej, także na inne europejskie rynki – mówił w Krynicy Andrzej Duda.

Lee Eui-Seong, senior vice president Hyundai Rotem, z którym podpisano umowę, deklarował, że firma stawia na współpracę, która przyczyni się do wspólnego eksportu i chce rozwijać tę działalność także w Polsce.

Dr Oskar Pietrewicz, analityk Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, podczas sesji generalnej „Polsko-koreańskie partnerstwo strategiczne: dotychczasowe wyniki i nowe kierunki” wskazał jednak, że współpraca przemysłów zbrojeniowych zahacza o politykę bezpieczeństwa, więc konieczne jest lepsze wzajemne zrozumienie.

– Nasi partnerzy z Republiki Korei powinni być lepiej zaznajamiani z naszą percepcją zagrożeń w regionie i oceną sytuacji w Europie Wschodniej – wymieniał dr Pietrewicz.

Nawiązywał w ten sposób do zainteresowania Korei odbudową Ukrainy po wojnie. Według niego azjatyccy partnerzy powinni wesprzeć Ukrainę militarnie.

– Aby można było inwestować w Ukrainie, Ukraina musi być bezpieczna. A żeby była bezpieczna, musi trwale obronić się przed agresją. Jeśli Korea chce zainwestować w Ukrainie, to powinna ją wspierać, także militarnie – mówił Oskar Pietrewicz.

Koreańczycy sporo mówili o chęci inwestycji w Ukrainie. Kang Hee-up z Ministerstwa Transportu wskazywał, że mogliby w ten sposób podzielić się swoimi doświadczeniami z odbudowy kraju po wojnie z lat 50., a ambasador Hoonmin Lim dodał, że współpraca z Polską w tym zakresie może być dla Korei najlepszym podejściem.

Natomiast Won Byung-Chul, executive vice president KIND, stwierdził, że polskie i koreańskie zasoby się uzupełniają.

– Polska ma dużą wiedzę o Ukrainie. My tego nie mamy, ale mamy technologię i finanse. Łącząc nasze siły, możemy razem prowadzić inwestycje związane z odbudową Ukrainy – stwierdził.

Polska i Republika Korei współpracują także przy realizacji projektu Centralnego Projektu Komunikacyjnego (CPK).

– Rozbudowa CPK jest wspierana koreańską ekspertyzą w zakresie podobnych inwestycji. Ponad 2 miesiące temu koreańskie konsorcjum podpisało umowę ze spółką CPK na zaprojektowanie linii kolejowej dużych prędkości pomiędzy Katowicami a granicą polsko-czeską – wyliczał Andrzej Duda.

Wartość wspomnianego kontraktu to 134 mln zł, a realizować go będą Korea National Railway oraz Dohwa Engineering.

Kang Hee-up podkreślał, że Korea będzie ważnym partnerem dla Polski, ponieważ sama jest jednym z liderów w zakresie szybkich kolei.

AH