Inwestycje zagraniczne były głównym motywem ścieżki tematycznej zorganizowanej podczas Krynica Forum 2023 przez Dziennik Gazetę Prawną
W wystąpieniu otwierającym cykl wywiadów i dyskusji (było to łączenie na żywo z Dubaju) Guy Douetil, managing director Hickey and Associates, doradzającej największym globalnym inwestorom, mówił o najważniejszych obecnie trendach dotyczących bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Jak ocenił, po okresie ostatnich zmian, obecnie na wybór inwestorów wpływają takie czynniki jak: wojna w Ukrainie, przemiany geopolityczne, idee ESG, problemy z logistyką, zagrożenia naturalne, niedostatek pracowników, wojna na zachęty oraz kwestia dostaw energii.
W Europie braki na rynku pracy oznaczają konieczność ściągania emigrantów spoza Unii Europejskiej – zwrócił uwagę Guy Douetil.
Jak mówił, w kontekście przyciągania inwestorów, widać walkę o tych, których działalność wiąże się z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych.
Inwestycji globalnych oraz lokowanych w Polsce dotyczyło badanie Bloomberg Media, którego wyniki mogli poznać uczestnicy bloku tematycznego DGP. Zostało ono przeprowadzone wśród inwestorów z całego świata zainteresowanych lokowaniem kapitału. Za najważniejsze szanse w skali globalnej, w ciągu najbliższych trzech lat, inwestorzy uznali przede wszystkim te, które wiążą się z cyfryzacją: przyspieszoną transformację cyfrową, gwałtowny wzrost e-commerce oraz umowy regulujące gospodarkę cyfrową. Pytano też o główne czynniki motywujące do inwestowania w poszczególnych krajach. W przypadku Polski okazały się nimi: możliwości, jakie stwarzają technologie i innowacje, dostęp do wykwalifikowanej siły roboczej i rynek nowych klientów. Wysoko plasowały się również wśród podawanych odpowiedzi: niższe koszty produkcji i rozwój rynku finansowego.
Paweł Kurtasz, prezes Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, podczas rozmowy na scenie DGP zwrócił uwagę na nearshoring, friendshoring oraz przenoszenie produkcji z Azji do Europy.
– Splot wszystkich czynników sprawił, że powstają nowe ekosystemy gospodarcze. Polska stała się beneficjentem tej sytuacji, jest bowiem gotowa do tego, by przyciągać duże inwestycje – powiedział Paweł Kurtasz.
Przywołał przykład przedsięwzięcia ogłoszonego w czerwcu tego roku, największej bezpośredniej inwestycji w historii Polski. Intel zainwestuje prawie 20 mld zł w Zakład Integracji i Testowania Półprzewodników w Miękini.
W podobnym tonie wypowiadał się Leszek Skiba, prezes Banku Pekao S.A.
– Po kryzysie w 2008 r. poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych w naszym kraju w relacji do PKB wynosił 1–2 proc. Przyspieszenie nastąpiło po pandemii, kiedy istotna stała się deglobalizacja, skracanie łańcuchów dostaw, a więc przenoszenie produkcji głównie z Azji bliżej docelowych odbiorców i centrów decyzyjnych. W przypadku Starego Kontynentu dotyczy to przede wszystkim środkowej Europy, w tym Polski, która wypada atrakcyjnie na tle swoich sąsiadów – powiedział Leszek Skiba.
Natomiast Karol Rabenda, wiceminister aktywów państwowych, mówił o tym, że inwestorzy zagraniczni mogą liczyć na zieloną energię w Polsce. Podczas rozmów o lokowaniu kapitału często pada pytanie dotyczące tej kwestii.
Na scenie DGP w dyskusji na temat nowych technologii, oprócz możliwości, jakie stwarzają, również pojawił się wątek inwestycji w naszym kraju. Silną pozycję ma tu Kraków, przyciągający m.in. globalne usługi biznesowe.
– Pod Wawelem pracuje kilkadziesiąt tysięcy programistów będących absolwentami głównie krakowskich uniwersytetów. To są specjaliści najwyższej światowej klasy: w globalnym rankingu my, Polacy, zajmujemy trzecie miejsce. Polska zaczynała jako typowy technologiczny hub sieciowy, w którym odbywa się część globalnej pracy. Dziś stała się miejscem wykuwania Wielkiej Zmiany w najważniejszych obszarach, jak cyberbezpieczeństwo. Okazało się bowiem, że mamy kompetencje, których nie ma nigdzie indziej na świecie – powiedział Jacek Przybylski, dyrektor Cisco Global Services Center w Krakowie. Oddział ten zatrudnia prawie 2,5 tys. osób, w tym ok. 1,7 tys. specjalistów IT. I odgrywa kluczową rolę w najważniejszych obszarach rozwoju globalnych technologii.
Coraz łatwiej jest bronić twierdzenia, że Polska kojarzy się z innowacyjnością i nowymi technologiami, choć również uprawnione będzie stwierdzenie, że pozostało jeszcze duże pole do wdrażania nowoczesnych rozwiązań w gospodarce oraz biznesie.
W przypadku inwestycji zagranicznych ważni są ludzie, i nie chodzi tu tylko o kwalifikacje i dostępność pracowników.
W dyskusji „Na drodze do ożywienia gospodarczego”, zorganizowanej również w ścieżce tematycznej DGP, Ryszard Florek, twórca Fakro, światowego potentata w produkcji m.in. okien dachowych, zwrócił uwagę na niski poziom kapitału społecznego w Polsce. W przypadku tego pojęcia chodzi generalnie o zasoby powstające dzięki relacjom i interakcjom ludzi, w społeczeństwie i w organizacjach. Na przykład wysoki poziom zaufania obniża koszty transakcyjne. Kapitał społeczny uznawany jest za jeden z czynników wpływających na lokowanie inwestycji zagranicznych.
– Jak przyjrzymy się statystyce, to te kraje są bogate, w których jest wysoki poziom kapitału społecznego. Polska ma najniższy w Europie. Musimy się wszyscy zmobilizować, spory polityczne zostawić i w gospodarce grać razem – podkreślił Ryszard Florek.
Patrząc z innej strony, inwestorzy zagraniczni doceniają jednak to, że w Polsce, w porównaniu z niektórymi krajami Europy Zachodniej, jest zdecydowanie mniej strajków.
Różne wymiary bezpieczeństwa
Krynica Forum porusza najistotniejsze wątki nie tylko z perspektywy Polski, lecz także regionu i świata. Wśród tematów nie mogło zabraknąć bezpieczeństwa, o którym rozmawialiśmy w trzech wymiarach: strategicznym, energetycznym oraz klimatycznym. Do tego Forum Polsko-Koreańskie z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy i premiera Korei Han Duck-soo, w którym skupiliśmy się na międzysektorowej i kompleksowej współpracy obu państw, między innymi w zakresie obronności, energetyki jądrowej czy transportu. Nie powinniśmy też zapominać o wsparciu Ukrainy i jej odbudowie – wiele dyskusji było poświęconych właśnie sytuacji za naszą wschodnią granicą. Bardzo szeroko na ten temat wypowiadali się prezydent Andrzej Duda oraz prezydent Litwy Gitanas Nausėda.
Tematy omawiane na Krynica Forum uwypuklały to, że Polska znajduje się obecnie w samym centrum światowych wydarzeń i jest punktem na mapie, który ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa Zachodu i kształtu świata, jaki obecnie znamy. Współpraca z kluczowymi sojusznikami, takimi jak Stany Zjednoczone, i rosnące znaczenie relacji z Koreą, a także współpraca w regionie z naszymi sąsiadami mogą mieć decydujący wpływ na naszą przyszłość. W Krynicy-Zdroju padły silne deklaracje, zaś – co dla nas najważniejsze – wszystkie strony biorące udział w Forum wykazały się zrozumieniem problemów i spójnym podejściem do ich rozwiązania. Świadczy to o tym, że dialog, na który stawiamy, już teraz ma pozytywny skutek. Jesteśmy przekonani, że nasze Forum Polsko-Koreańskie przyczyni się do zacieśnienia już zbudowanej współpracy i wzmocni nasze relacje, a obecność prezydenta Nausėdy to silny głos mówiący o jedności regionu.