Stosowanie trybu z wolnej ręki nie może opierać się na przekonaniu zamawiającego, że proponowany wykonawca jako jedyny będzie w stanie wykonać zamówienie.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłosiło przetarg na wykonywanie usług pogwarancyjnych serwisu technicznego komputerów zapewniających m.in. obsługę paszportów biometrycznych. W trybie z wolnej ręki wybrano IBM Polska, co spowodowało wniesienie protestu przez konsorcjum, które także chciało ubiegać się o udzielenie zamówienia. Protestujący dowodził, że nie zachodzą przesłanki uzasadniające zastosowanie trybu z wolnej ręki, co stanowi naruszenie zasady uczciwej konkurencji oraz zasady równego traktowania wykonawców. Z tych powodów konsorcjum domagało się unieważnienia postępowania i przeprowadzenia go ponownie w trybie podstawowym.
Wątpliwe przesłanki
Zamawiający oddalił protest, uzasadniając, że usługa pogwarancyjna może być świadczona tylko przez wybranego wykonawcę z przyczyn technicznych o charakterze obiektywnym oraz z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych, wynikających z odrębnych przepisów (art. 67 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych – Dz.U. nr 19, poz. 177 z późn. zm.). Od rozstrzygnięcia protestu konsorcjum wniosło odwołanie do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Odwołujący dowodził, że usługi pogwarancyjne może wykonywać także inny podmiot niż producent sprzętu, tym bardziej że dostawcą komputerów i dotychczasowym wykonawcą serwisu pogwarancyjnego był inny podmiot niż IBM.
TRYB ZAMÓWIENIA
Zamówienie z wolnej ręki ma charakter trybu niekonkurencyjnego. Warunkiem jego zastosowania jest wystąpienie co najmniej jednej przesłanki wskazanej w art. 67 ust. 1 p.z.p. Okoliczności wymienione w tym przepisie należy interpretować ściśle, ponieważ stanowią one wyjątek od zasady stosowania trybów podstawowych: przetargu nieograniczonego oraz ograniczonego.
Ścisła wykładnia przesłanek
Zespół arbitrów uwzględnił odwołanie i unieważnił postępowanie, ponieważ zamawiający nie wykazał zasadności wyboru trybu z wolnej ręki. Arbitrzy ustalili, że usługi serwisu pogwarancyjnego może wykonywać również inny podmiot współpracujący z producentem sprzętu. Ich zdaniem zastosowanie trybu z wolnej ręki nie może wynikać z subiektywnego przekonania zamawiającego, że wybrany wykonawca jako jedyny będzie w stanie wykonać zamówienie ze względu na szczególne zaufanie, doświadczenie czy możliwości organizacyjne. Kryteria wyboru jednego wykonawcy powinny być uzasadnione szczególnymi cechami technicznymi, powodującymi, że jest on jedynym podmiotem zdolnym do wykonania zamówienia. Sygn. akt UZP/ZO/0-2897/06