Rynek wynajmu biur i magazynów W ubiegłym roku stawki najmu powierzchni biurowych wzrosły w Polsce o 40-60 proc. W centrum Warszawy za metr kwadratowy biura trzeba zapłacić 26-28 euro. To znacznie więcej niż w Budapeszcie i Pradze, gdzie stawki wahają się między 21 a 22 euro/mkw.
Spodziewam się dalszego wzrostu cen najmu - mówi Mateusz Polkowski z Jones Lang LaSalle. Nie będzie drastycznego wzrostu stawek, jak w roku ubiegłym, jednak trend jest zwyżkowy. Co prawda w tym roku zostanie oddana do użytku rekordowa ilość nowej powierzchni biurowej (ponad 380 tys. mkw.), jednak nie należy spodziewać się nadpodaży, ponieważ duża ilość budynków została z góry wynajęta. Poza centrum Warszawy ceny najmu są znacznie niższe - kształtują się na poziomie 15-16 euro/mkw. miesięcznie. W tym roku ceny najmu powierzchni biurowych mogą wzrosnąć maksymalnie o 5-10 proc. - mówi Karol Klin z CB Richard Ellis.
Lokalizacja i standard budynku
Duży wpływ na wysokość czynszu ma lokalizacja i standard budynku. Aktualnie większość nowych budynków w Warszawie jest budowana w wysokim standardzie A i B+. Najwięcej nowoczesnej powierzchni biurowej powstaje na Mokotowie, szczególnie w okolicach Galerii Mokotów (około 250 tys. mkw.).
Rok 2007 był bardzo dobry pod względem ilości wynajętej powierzchni w historii warszawskiego rynku nieruchomości biurowych. Wynajętych zostało prawie 0,5 mln mkw. powierzchni biurowej (491,832 mkw). Ilość nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie na koniec 2007 r. wynosiła 2 707 tys. mkw.
W 2007 roku średnia wielkość wynajmowanego biura wynosiła 1055 mkw. Rok wcześniej było to 731 mkw., a w 2005 roku tylko 641 mkw. Świadczy to o tym, że firmy potrzebują coraz więcej powierzchni biurowej, zatrudniają coraz większą ilość pracowników i mają coraz większe potrzeby.
Do końca roku w całej Polsce podaż powierzchni biurowych wzrośnie o prawie 800 tys. mkw., czyli o 20 proc. Do tej pory 90 proc. wszystkich powierzchni biurowych na wynajem powstawało za pieniądze inwestorów zagranicznych.
Magazyny
Polska posiada najbardziej rozwinięty rynek powierzchni magazynowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Mamy w sumie ponad 3 mln mkw. powierzchni magazynowych i kolejny 1 mln w budowie. Tak jak w przypadku rynku biurowego, połowa wynajmowanej powierzchni magazynowych w Polsce znajduje się w Warszawie i jej okolicy. W zestawieniu tym nie są uwzględniane magazyny budowane przez firmy na swoje własne potrzeby. Magazyny na wynajem powstają przede wszystkim w rejonach, gdzie są lub będą powstawały autostrady i drogi szybkiego ruchu. Taka lokalizacja przyciąga wielu najemców z sektora logistycznego, handlowego i wytwórczego. Z tego powodu najwięcej magazynów powstaje teraz w okolicach: Łodzi (Stryków i Piotrków Trybunalski), Wrocławia (Bielany Wrocławskie, Kąty), Górnego Śląska (Chorzów, Gliwice) oraz Poznania (Gądki, Komorniki). Wyraźnie po boomie magazynowym w okolicach Warszawy teraz pora przyszła na inne miasta.
Według danych firmy Cushman & Wakefield nominalne czynsze najmu za powierzchnie magazynowe w Warszawie dochodzą nawet do 6 euro/mkw. W stolicy ok. 8 proc. powierzchni magazynowej nie może znaleźć nabywców. Kilkanaście kilometrów od centrum Warszawy czynsze spadają do ok. 3 euro/mkw.
Zdaniem wielu ekspertów najkorzystniejszą obecnie pod względem infrastruktury drogowej lokalizacją w Polsce jest Stryków, ze względu na planowany w okolicach węzeł łączący autostrady A1 i A2.
Inne czynniki przemawiają na korzyść Dolnego Śląska i Wrocławia. Region graniczy z Niemcami i Czechami. Dzięki tej lokalizacji i budowanemu połączeniu autostradowemu z Niemcami (A4) region podwrocławskich Bielan stanowi idealną lokalizację magazynów dla firm współpracujących z regionalnymi firmami produkcyjnymi i mającymi rozbudowane kontakty zagraniczne.
ROMAN GRZYB
OPINIA
Malwina Walkiewicz, Cushman & Wakefield Polska
W grudniu 2007 r. za metr kwadratowy nowoczesnej powierzchni płacono średnio o 10-15 proc. więcej niż na początku roku, najwięcej w warszawskiej strefie Inner City, nominalnie nawet 5,5 euro za mkw. W pozostałych strefach ceny wahały się od 3 do 4 euro/mkw. Prognozy rozwoju rynku nowoczesnych powierzchni na 2008 rok są nadal optymistyczne, zarówno dla deweloperów oraz klientów poszukujących magazynów. Rynek warszawski pozostaje największym pod względem podaży rynkiem magazynowym w Polsce. W 2007 roku na rynku warszawskim pojawili się nowi gracze, którzy dotychczas budowali obiekty w innych regionach Polski, są to m.in. Panattoni (parki: Panattoni Park Błonie, Panattoni Park Pruszków, Panattoni Park Teresin) oraz SEGRO (Tulipan Park Warszawa w Nadarzynie).
