NOWE PRAWO - Osoby, które ukończyły jakiekolwiek studia wyższe oraz studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości, a także odbyły praktykę zawodową, będą mogły zostać rzeczoznawcą majątkowym. Nadal jednak będą musiały zdawać państwowy egzamin.
Od 1 stycznia zmieniły się zasady zdobywania uprawnień rzeczoznawców majątkowych. Weszły bowiem w życie znowelizowane przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, które określają wymagania stawiane kandydatom na rzeczoznawców majątkowych.
Konieczne skończenie studiów
Rzeczoznawcą majątkowym będzie więc mogła zostać osoba, która ma wykształcenie wyższe magisterskie. Do tej pory rzeczoznawcą majątkowym mógł zostać jedynie absolwent studiów prawniczych, ekonomicznych i technicznych.
- Dotychczasowe przepisy miały niejasny charakter i nie wiadomo było, jakie wykształcenie należy uznać za ekonomiczne, prawne lub techniczne. Dochodziło np. do sytuacji, w której inżynier rolnictwa nie mógł być rzeczoznawcą. Jednak osoby z takim wykształceniem są bardzo potrzebne w tym zawodzie - mówi Krzysztof Urbańczyk, wiceprezydent Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. Dodaje, że zapisy obowiązujące od przyszłego roku będą jaśniejsze.
- Życie pokaże, czy osoba, która ukończyła np. pedagogikę, sprawdzi się jako rzeczoznawca majątkowy - wyjaśnia Krzysztof Urbańczyk.
Poza wymogiem ukończenia studiów wyższych kandydat na rzeczoznawcę majątkowego musia ukończyć dodatkowo studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości oraz w tym samym zakresie zdobyć praktykę zawodową. Rzeczoznawcą majątkowym na pewno nie zostanie też osoba, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych lub była karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, przestępstwa gospodarcze, fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, składanie fałszywych zeznań oraz przestępstwa skarbowe.
Egzamin państwowy pozostanie
W przeciwieństwie np. do pośredników nieruchomości, aby zostać rzeczoznawcą majątkowym nadal trzeba będzie zdać egzamin państwowy dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.
- Rzeczoznawca majątkowy tworzy dokument w postaci operatu szacunkowego. Dokonuje także np. wyceny mienia publicznego. Wiedza rzeczoznawcy musi być zatem bardzo wysoka. Trzeba ją też zweryfikować, bowiem jej niesprawdzenie może spowodować poważne straty, także dla Skarbu Państwa - mówi Krzysztof Urbańczyk.
Właśnie wymóg zdawania egzaminu budzi najwięcej kontrowersji i sprzeciwu kandydatów na rzeczoznawców majątkowych. Ich zdaniem, egzaminy te są zbyt trudne. Zalicza je tylko kilka procent zdających.
- Pytania na egzaminie są bardzo trudne. Dotyczą wielu dziedzin, niekoniecznie związanych z wiedzą, jaką powinien mieć rzeczoznawca majątkowy. Szanse na zdanie egzaminu są minimalne. Aby zostać rzeczoznawcą majątkowym, trzeba podchodzić do egzaminu przez kilka lat - mówi kandydat na rzeczoznawcę majątkowego z Gdańska.
Dlaczego zatem wymóg zdawania egzaminu został zniesiony w przypadku pośredników nieruchomości, a pozostał w przypadku rzeczoznawców majątkowych, pyta.
Zlikwidowaniu egzaminu na rzeczoznawców majątkowych sprzeciwiają się organizacje zrzeszające tę grupę zawodową. Ich zdaniem, rzeczoznawca majątkowy, w przeciwieństwie np. do pośredników nieruchomości, jest zawodem zaufania publicznego i wchodzenie do niego bez konieczności zdania egzaminu jest zbyt niebezpieczne.
Surowe sankcje karne
Osoby, które chcą zostać rzeczoznawcami majątkowymi, a nie mogą zdać egzaminu, próbują obejść przepisy i robią operaty szacunkowe, pod którymi podpisują się rzeczoznawcy posiadający wymagane uprawnienia.
- Już od ponad pięciu lat wykonuję operaty szacunkowe, które swoją jakością nie odbiegają od operatów wykonywanych przez rzeczoznawców. Z uwagi jednak na fakt, że nie mam wymaganych uprawnień, to muszą być podpisywane przez rzeczoznawcę, który posiada uprawnienia. Niestety za podpis uprawnionego muszę zapłacić aż połowę swojego wynagrodzenia - mówi nasz czytelnik z Gdańska.
Osoby, które swoją praktykę zawodową wykonują w ten właśnie sposób, muszą pamiętać, że zgodnie z art. 198 ustawy o gospodarce nieruchomościami osoba, która prowadzi bez uprawnień zawodowych działalność zawodową w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Arkadiusz Jaraszek
Podstawa prawna
■ Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).
■ Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 173, poz. 1218).
