E-commerce znajduje się na ścieżce szybkiego wzrostu. To oznacza nie tylko konieczność wyprowadzania ciągłych zmian, lecz także dostosowania się do oczekiwań klientów. A dla tych, na równi z pragmatyczną oceną zakupów, zaczęły być ważne działania w zakresie zrównoważonego rozwoju
Już sześciu na dziesięciu badanych deklaruje, że sprawdza, czy dany
e-biznes jest społecznie odpowiedzialny, funkcjonuje w zgodzie z ideą zrównoważonego rozwoju – wynika z najnowszego raportu Izby Gospodarki Elektronicznej „Odpowiedzialny e-commerce 2022”. /p>
To oznacza, że dla kupujących liczy się już coś więcej niż tylko dostęp do szerokiego asortymentu, w dobrej cenie i z wygodną dostawą. Ograniczanie wpływu na środowisko staje się pozytywnym wyróżnikiem dla e-commerce. Dlatego e-sklepy, które nie podejmą żadnych działań w tym kierunku, będą musiały się liczyć z odpływem klientów.
– Firmy z branży e-commerce zaczynają dostrzegać, iż stawianie na szeroko pojęty zrównoważony rozwój to sposób na budowanie czy wzmacnianie przewagi konkurencyjnej. Wpływ na to ma także presja regulacyjna, związana chociażby z CSRD i CSDDD, czyli dyrektywami obligującymi firmy do ujawnienia istotnych informacji związanych z odpowiedzialnym prowadzeniem biznesu – zauważa Marzena Strzelczak, prezeska i dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu, członkini zarządu CSR Europe.
A czego oczekują klienci? Za etyczne uważają ekologiczne opakowania kupowanych produktów, nieoferowanie przez sprzedawcę produktów szkodliwych, wytworzonych nieetycznie i nieekologicznie, możliwość wygodnego odbioru zamówienia, a także wysyłkę w opakowaniach zwrotnych. Do tego zwracają uwagę na redukcję śladu węglowego, choćby przez odznaczenie odpowiedniej opcji przy zakupie w e-sklepie, a coraz częściej również i to, czy e-sklep jest dostępny dla wszystkich, w tym osób niepełnosprawnych.
Warto dodać, że konsumenci wysoko oceniają odpowiedzialność społeczną polskiego e-commerce.
– W raporcie „Odpowiedzialny e-commerce 2022” odpowiedzialność społeczna polskiego e-commerce została oceniona wysoko, bo aż na 4 pkt w skali do 6. Ponad połowa badanych ocenia, że polski rynek e-commerce jest bardziej odpowiedzialny społecznie niż rynek międzykontynentalny. Ta sam grupa uważa, że zagraniczne e-sklepy nie działają aktywniej w zakresie odpowiedzialnego e-commerce – uzupełnia Patrycja Sass-Staniszewska, prezes Izby Gospodarki Elektronicznej.
To oznacza, że polscy e-przedsiębiorcy wsłuchują się w potrzeby e-konsumentów. Połowa z nich ma już wytyczone strategiczne kierunki rozwoju odpowiedzialnego biznesu. Kolejne firmy chcą do nich dołączyć.
– Jesteśmy w trakcie przygotowywania raportu ESG, który zostanie opublikowany za bieżący rok obrotowy. Od dawna natomiast realizujemy różnorodne projekty w ramach CSR. Zaliczyć do nich można m.in. działania na rzecz lokalnej społeczności, podejmowanie proekologicznych inicjatyw, wspieranie młodych talentów, współpracę z dostawcami, którzy w etyczny sposób pozyskują i tworzą swoje produkty, czy angażowanie się w akcje charytatywne – wymienia Krzysztof Bajołek, prezes Answear.com
Patrycja Sass-Staniszewska dodaje, że strategiczne kierunki rozwoju odpowiedzialnego biznesu obejmują najczęściej cele środowiskowe, wdrażanie technologii przyjaznych środowisku, badania satysfakcji oraz ścieżki rozwoju pracowników i kodeks etyczny w firmie.
– E-przedsiębiorcy dbają też o bezpieczeństwo zakupów w sieci, prowadzą odpowiedzialną komunikację marketingową i odpowiedzialną sprzedaż – podkreśla.
Oprócz tego, podejmują też działania w obszarze ochrony środowiska, świadomie zarządzają odpadami. Znaczna grupa e-przedsiębiorców wdraża w związku z tym innowacje i nowe technologie, aby zmniejszyć negatywny wpływ działalności na środowisko.
Ważne jednak, jak podkreślają eksperci, aby myśląc o zrównoważonym rozwoju w e-commerce przyglądać się poszczególnym elementom łańcucha wartości i temu, w jaki sposób firma uwzględnia czynniki ESG w swojej strategii biznesowej. Konieczne jest długofalowe i kompleksowe podejście oraz uwzględnienie np. specyfiki branży, bo w innym przypadku, jak podkreślają, łatwo o niespójność komunikowanych wartości z realizowanymi działaniami.
– A to już droga do oskarżeń o green- czy socialwashing. Pamiętajmy również, że firmy muszą stronić od przerzucania całej odpowiedzialności na konsumentów. Powinny edukować, także swoich kontrahentów, na temat korzyści wynikających z bardziej zrównoważonego podejścia zarówno do konsumpcji produktów i usług, jak i procesów produkcyjnych, obszaru TSL czy nawet marketingu – podpowiada Marzena Strzelczak.
Warto także pamiętać, że zrównoważony rozwój to nie tylko kwestie środowiskowe. Przede wszystkim najpierw firmy muszą zadbać o to, by na co dzień odpowiedzialnie prowadzić biznes, respektować regulacje, wymogi, ale i potrzeby osób zatrudnionych oraz dojrzale podchodzić do wyzwań, które przed przedsiębiorstwami stawiają rynek, regulatorzy, społeczeństwo i pracownicy.
Przykładami dobrych praktyk są np. działania Allegro dotyczące usprawnienia procesów logistycznych. Dystrybucja zakupionych na tej platformie towarów odbywa się z jednego centrum logistycznego, dzięki czemu firma może ograniczyć ślad węglowy w poszczególnych zakresach emisji. Poza tym Allegro stawia na edukację klientów, zachęcając ich do oddawania zużytego sprzętu elektronicznego do automatu paczkowego, czy współpracuje z samorządami, czego przykładem jest Zielony Fundusz dla Warszawy dotyczący działań proekologicznych.
– Odpowiedzialność za otoczenie rozumiemy szeroko, a jej obszary zawarliśmy w strategii zrównoważonego rozwoju. Oznacza ona dla nas budowanie dostępnej dla wszystkich platformy, pozwalającej na wybór zrównoważonych produktów, jednocześnie zaś miejsca do rozwoju dla sprzedawców. W naszych celach wskazujemy zwiększanie skali stosowania opakowań z materiałów pochodzących z recyklingu i posiadających certyfikat FSC – mówi Tadeusz Joniewicz, Sustainability & ESG Expert w Allegro i dodaje, że firma kupuje tego rodzaju opakowania w ilościach i po cenach hurtowych, a następnie odsprzedaje bez prowizji sprzedawcom. W 2021 r. wprowadzone zostało do obiegu ponad 571 tys. takich opakowań.
Innym przykładem firm, które wdrażają w praktyce zasady zrównoważonego rozwoju, jest Grupa CCC. Stara się ona zwiększyć wolumen stosowanych opakowań wielokrotnego użytku, kładzie także nacisk na ich certyfikację. Prowadzi też działania na rzecz środowiska w połączeniu z edukacją społeczną, czego efektem jest projekt zbiórki używanego obuwia „Daj swoim butom drugie życie”.
Z kolei Modivo znane jest z zaangażowania w projekty społeczne, zwłaszcza o charakterze lokalnym, które przyczyniają się do wsparcia i rozwoju lokalnych społeczności znajdujących się w potrzebie. Marka jest w kręgu interesariuszy Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Kożuchowie, gdzie udziela pomocy edukacyjnej oraz wsparcia w prawidłowym rozwoju emocjonalnym dzieci i młodzieży. Służy temu zakup potrzebnego sprzętu, opłacanie nauczyciela, który udziela korepetycji podopiecznym, opłacanie biletów na wydarzenia sportowe czy finansowanie programu stypendialnego i stażowego.
Rozsądne, przemyślane i związane z codzienną działalnością rozwiązania powinny być także odpowiednio komunikowane kluczowym interesariuszom. Oprócz działań skierowanych do stricte klientów czy pracowników warto także zwrócić uwagę na opieranie się na mierzalnych i wiarygodnych wskaźnikach. Przykładem jest chociażby przystąpienie Allegro do inicjatywy Science Based Targets, która ułatwia rzetelne monitorowanie ograniczania emisji szkodliwych gazów cieplarnianych.
– Rośnie także znaczenie raportowania ESG i cieszy fakt, że ten trend dostrzega branża e-commerce – dowodem na to jest np. nagroda główna dla publikacji Grupy CCC w 16. edycji konkursu Raporty Zrównoważonego Rozwoju – zaznacza Marzena Strzelczak.