Banki, spółki kapitałowe, przedsiębiorstwa rodzinne, fundacje - oto spektrum nagrodzonych w drugiej edycji konkursu Liderzy ESG, zorganizowanego przez Giełdę Papierów Wartościowych, NN Investment Partners TFI oraz PwC Polska. Kapituła wyróżniła liderów zrównoważonego rozwoju w kategoriach program edukacyjny, innowacja i strategia ESG oraz przyznała tytuł Wizjonera Zielonej Transformacji.

W tegorocznej, drugiej edycji konkursu o tytuł Lidera ESG starało się 75 podmiotów oraz 16 osób fizycznych. Kilkunastu nagrodzonych poznaliśmy podczas uroczystej gali wręczenia nagród, która odbyła się 8 grudnia na Giełdzie Papierów Wartościowych.
- Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie już od dawna wspiera ESG, ponieważ uważamy, że jest to absolutnie kluczowy trend na rynku finansowym, w tym na rynku kapitałowym i na giełdzie, oraz - co więcej - że ten trend będzie się nasilał ze względu na obecne, a także nadchodzące regulacje, jak również zachowanie inwestorów giełdowych, banków, funduszy inwestycyjnych czy funduszy ubezpieczeniowych - wskazała podczas wystąpienia powitalnego Izabela Olszewska, członek zarządu Giełdy Papierów Wartościowych.
O ESG z punktu widzenia instytucji zarządzającej aktywami mówiła podczas otwarcia gali Małgorzata Barska, prezes NN Investment Partners TFI. - Mamy ESG w naszym DNA. Bardzo zależy nam na tym, żeby pomagać spółkom i pokazywać, również na rynkach zagranicznych, że ESG to dla nas bardzo ważny obszar. Dla inwestora zagranicznego, instytucyjnego, w tej chwili ESG to już nie „nice to have”, ale „must have” - tłumaczyła.
Jak mówił Krzysztof Szułdrzyński, partner w PwC, w ostatnim globalnym badaniu PwC wśród inwestorów 83 proc. z nich stwierdziło, że absolutnym priorytetem dla firm są innowacje. - Z naszego punktu widzenia i z punktu widzenia konkursu najważniejsze są innowacje w obszarze zrównoważonego rozwoju - podkreślił. Wskazał też, że podmioty, które wzięły udział w konkursie, mogą być inspiracją dla innych i służyć jako przykład dobrych praktyk w obszarze ESG.

Wizjoner Zielonej Transformacji

Tytuł ten powędrował do Wojciecha Hanna, który do 23 listopada br. pełnił funkcję prezesa Banku Ochrony Środowiska. Jak wskazała wręczająca nagrodę członek zarządu GPW Izabela Olszewska, „jest to nagroda za konsekwentne wspieranie zielonej transformacji polskiego rynku, w szczególności sektora finansowego, oraz pozytywny wkład w ochronę środowiska w Polsce”.
Wojciech Hann, dziękując za nagrodę, wskazał na trzy kwestie, które były najistotniejsze podczas jego pracy w Banku Ochrony Środowiska. - Pierwsza kwestia to szczęście. Szczęście zarówno do ludzi, z którymi przyszło mi pracować. Traktuję to wyróżnienie jako wyróżnienie dla zespołu, który jest naprawdę unikalny. (…) Drugi aspekt to szczęście do momentu. Tak się składa, że Bank Ochrony Środowiska po 30 latach wreszcie ma rację we właściwym czasie i wszyscy zaczynają myśleć podobnie. Trzeba zastanawiać się nad ekologicznymi, szerzej klimatycznymi i jeszcze szerzej w wymiarach środowiska, społeczeństwa i jakości zarządzania konsekwencjami swoich biznesowych działań. I wreszcie trzeba mieć też szczęście do klientów, i to szczęście Bank Ochrony Środowiska również miał. Szczęście do tych, którzy byli gotowi zaufać może nie największemu, ale na pewno najbardziej zielonemu polskiemu bankowi - mówił wizjoner zielonej transformacji 2022.

Program edukacyjny w obszarze ESG

W kategorii program edukacyjny kapituła konkursu Liderzy ESG rozpatrzyła 31 zgłoszeń.
Przyznano dwie równoważne nagrody diamentowe. Pierwsza z nich powędrowała do Fundacji Grunt od Nowa za program edukacyjny „Akademia Rolnika Regeneratywnego”, którego celem jest modernizacja polskiego rolnictwa w kierunku tworzenia gospodarstw zrównoważonych. Program adresuje zarówno środowiskowe jak i społeczne aspekty rolnictwa, a jego celem jest promowanie wśród polskich rolników regeneratywnego modelu uprawy i przekazania im jasnych instrukcji i kompetencji kluczowych do wdrażania mechanizmów regeneracji gleby w sposób rentowny i dbający o jakość i ilość plonów. Działanie to wspiera środowisko poprzez kompensację emisji dwutlenku węgla czy zwiększenie retencji wody.
Drugą nagrodą diamentową uhonorowano Orange Polska za program edukacyjny „Akademia Lidera Smart City”, którego głównym celem jest wspieranie rozwoju i wdrażanie koncepcji Smart City w polskich miastach. Projekt został doceniony za przygotowanie pogłębionej analizy potrzeb i ich identyfikacji wśród przedstawicieli polskich miast i miasteczek w zakresie dostępności i sposobów wdrażania rozwiązań inteligentnych w kontekście rozwoju miast. Program pomógł przedstawicielom miast pogłębić wiedzę w zakresie dostępności rozwiązań inteligentnych w kluczowych obszarach funkcjonowania miast oraz przedstawił sposoby finansowania dostępnych rozwiązań i metody budowania strategii smart.
Nagroda srebrna powędrowała do Fundacji Veolia Polska za program edukacyjny „Naprawiamy z Veolią”, który rozwija i propaguje ideę zero waste, i tworzy pionierskie miejsca, które mają służyć miastom, mieszkańcom i środowisku naturalnemu. Kapituła doceniła wdrożenie innowacyjnego programu wzmacniania aktywności lokalnej połączonej z realizacją założeń gospodarki o obiegu zamkniętym. Inicjatywa umożliwiła powstanie kawiarenek naprawczych - miejsc, w których sąsiedzi mogą naprawić wszelkiego rodzaju sprzęty i wykorzystać je ponownie, chroniąc środowisko naturalne i jego zasoby, a przy okazji lepiej się poznając.
Przyznano również wyróżnienie dla Fundacji BNP Paribas za program stypendialno-rozwojowy „Klasa”, który pomimo tego że nie jest projektem edukacyjnym, to jednak w ciągu 20 ostatnich lat umożliwił dostęp do edukacji i włączenie do życia zawodowego prawie tysiącu młodych ludzi z mniejszych miejscowości w całym kraju. Program rozwija kompetencje społeczne oraz wiedzę z zakresu ESG wśród jego uczestników. Jego istotnym elementem jest odciążenie rodziców w kosztach edukacji, w tym internatu, wyżywienia i podręczników oraz poprzez dostęp do oferty kulturalnej i społecznej. Od 2003 r. z programu skorzystało 871 uczniów z 525 wsi i małych miejscowości.

Innowacja w obszarze ESG

O tytuł Lidera ESG w kategorii innowacja 2022 rywalizowało 27 podmiotów.
Innowacja diamentowa powędrowała do spółki Elemental Strategic Metals należącej do Grupy Elemental Holding, jednego z największych na świecie podmiotów zajmujących się odzyskiwaniem metali z grupy platynowców. Nagrodę przyznano za opracowanie i pierwsze wdrożenie przemysłowe innowacyjnej technologii recyklingu baterii litowo-jonowych oraz katalizatorów z odzyskiem metali o strategicznym znaczeniu. Kapituła wyróżniła spółkę za prowadzenie zrównoważonej działalności objętej Taksonomią UE poprzez prowadzenie zbiórki, transportu zużytych baterii litowo-jonowych oraz katalizatorów, zapewniając tym samym zabezpieczenie środowiska przed negatywnymi skutkami niekontrolowanego składowania ich na wysypiskach. Rozwiązanie to przyczynia się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych aż o 95 proc.
Nagrodę złotą przyznano spółce PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy za NesoBus, pierwszy polski autobus wodorowy, który nie emituje spalin i oczyszcza powietrze. Pojazd wytwarza prąd na bieżąco tankowanego wodoru przy użyciu ogniwa węglowego. Posiada własną minielektrownię. Fizycznie wodór ze zbiornika łączy się z tlenem, dzięki czemu wytwarzana jest energia elektryczna zasilająca silnik elektryczny. W procesie tym nie ma spalania, a w wyniku połączenia wodoru z tlenem w ogniwach paliwowych autobus emituje z rury wydechowej jedynie parę wodną. Projekt ma szansę zostać skomercjalizowany w przyszłym roku.
Nagroda srebrna powędrowała do firmy LUG SA za LUG Urban, czyli autorski system Smart City, zaprojektowany i stworzony w celu monitorowania i zarządzania oświetleniem infrastrukturalnym oraz przyłączonymi do niego sensorami. Pozwala on stworzyć neutronową sieć oświetleniową dla Smart City, a dzięki elastyczności i możliwości zasilania innych obszarów może stanowić fundament rozwoju inteligentnych miast. Przy zastosowaniu opraw LED-owych redukuje się zużycie energii o ok. 70-80 proc. Ogranicza to emisje CO2, wydłuża cykl życia miejskiej infrastruktury i uwalnia kapitał miasta.

Strategia ESG

W tej kategorii rywalizowało 17 podmiotów.
Kapituła konkursu wyróżniła nagrodą diamentową ING Bank Śląski. Jak wskazało jury, strategia ESG banku wspiera klientów w ich transformacji środowiskowej. Szczególną uwagę kapituły zwróciły finansowanie OZE, na który to cel bank przeznaczył 4,5 mld zł, wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w inwestycjach w projekty prośrodowiskowe oraz inicjatywa finansowania elektromobilności. Doceniono również system grantów wspierających innowacyjność małych firm oraz naukowców, którzy działają na rzecz klimatu. Bank dostosowuje też własne struktury organizacyjne tak, aby zagadnienia ESG na stałe weszły do ładu korporacyjnego instytucji.
Nagrodę złotą otrzymał Bank BNP Paribas za strategię ESG, która ma do odegrania większą rolę niż tylko zmiana własnej organizacji, a mianowicie wsparcie klientów w procesie przejścia na zrównoważoną ścieżkę rozwoju. Kapituła doceniła podejmowanie działań na rzecz ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko poprzez redukcję emisji oraz innowacyjne rozwiązania stosowane we własnej firmie. Pod uwagę wzięto też m.in. starania na rzecz ograniczenia nierówności, w tym nierówności w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn.
Nagroda srebrna przypadła Wirtualnej Polsce. Szczególne uznanie jury zyskała strategia spółki na rzecz podniesienia świadomości konsumentów przez publikację w serwisach informacyjnych treści dotyczących zmian klimatu. Kapituła doceniła też to, że spółka chce przejść własną transformację, realizując zakup farmy fotowoltaicznej.
Wyróżnienie w kategorii strategia ESG otrzymała firma Clovin SA. Kapituła konkursu Liderzy ESG doceniła strategię nowoczesnej spółki rodzinnej, która podkreśla, że tworzy produkty w oparciu o ich oddziaływanie na środowisko naturalne i oferuje klientom środki czystości produkowane w oparciu o naturalne składniki. Strategia zakłada dalszy rozwój receptur i zmiany w kierunku czystego składu.

Zrównoważony rozwój w praktyce

Ogłoszeniu zwycięzców konkursu Liderzy ESG towarzyszyła debata, w której uczestniczyli przedstawiciele nagrodzonych podmiotów. Dyskusję moderował zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej - Marek Tejchman.
O tym, jak ważną rolę w życiu firmy pełni strategia zrównoważonego rozwoju, mówił Bartosz Woźnicki, członek zarządu Clovin SA. - Strategia ESG jest częścią funkcjonowania naszej organizacji. Ale nie jest to jej DNA, lecz element, który był fundamentem powstania firmy - podkreślił. I wyjaśnił, że ambicją właścicieli firmy było stworzenie przedsiębiorstwa, które nie będzie oddziaływało negatywnie na środowisko. Pierwsze inicjatywy w tym zakresie podjęto w 2000 r. - Nie było to jeszcze wtedy tak nazwane. To nie był jeszcze zrównoważony rozwój. To był pomysł na to, aby doprowadzić do takiej sytuacji, że będziemy tworzyć produkty neutralne dla środowiska - wskazał Bartosz Woźnicki.
Zrównoważony rozwój od początku był wpisany w działalność Fundacji Grunt od Nowa, o czym mówiła jej fundatorka Anna Danylczenko. - Celem statutowym fundacji jest edukacja organiczna, to znaczy skupienie się na kontakcie z rolnikiem i wprowadzenie go w cały ekosystem pod kątem świadomości, dlaczego dzisiaj jego rola jest jedną z najbardziej kluczowych - tłumaczyła.
Jak wskazała, rolnicy na całym świecie dysponują kapitałem naturalnym niewyobrażalnej wielkości. W przestrzeni publicznej pomija się jednak wątek rolników jako osób odpowiedzialnych za cały ekosystem, w którym odbywa się produkcja żywności. Stąd istotna rola edukacji m.in. na temat powiązań między praktyką rolną a jej efektami dla środowiska naturalnego.
- To też edukacja na temat tego, co możemy zrobić, żeby rolnictwo z sektora postrzeganego jako największy emitent stało się jednym z największych rozwiązań wielu problemów środowiskowych. Chcieliśmy pokazać, dlaczego mówimy na przykład o rolnictwie węglowym (regeneratywnym - red.) jako o jednym ze schematów, który jest wyrażeniem polityki od pola do stołu w warunkach polskich, ponieważ rolnicy tego po prostu nie wiedzą - mówiła Anna Danylczenko. Jak dodała, projekt edukacyjny fundacji cieszy się coraz większą popularnością i obecnie uczestniczy w nim ok. stu studentów.
O podejściu do zrównoważonego rozwoju w firmie mówiła też Agata Jarska, dyrektor departamentu compliance Grupy Kapitałowej Elemental Holding. - Dla nas jako dla firmy, która od zawsze zajmuje się działaniami na rzecz klimatu - bo zajmujemy się recyklingiem - było to tak oczywiste, że jesteśmy zieloni, że bardzo długo nie widzieliśmy potrzeby, żeby przełożyć to na strukturę i liczby. Wyszliśmy jednak poza rynek europejski i Stany Zjednoczone i okazało się, że te standardy, które są dla nas oczywiste, nie są już oczywiste w Azji czy na Bliskim Wschodzie. Przełożenie naszych zasad na spółki zależne, które tam funkcjonują, okazało się niezbędne - tłumaczyła.
Jak dodała, takie działania przekładają się na realne pieniądze. - To, że standaryzujemy i pokazujemy, jak wygląda nasza działalność od strony liczb, otworzyło nam rynek na fundusze inwestycyjne i na pieniądze - przyznała Agata Jarska.
Uczestnicy debaty zgodzili się, że edukacja w zakresie ESG jest potrzebna tym bardziej, że poziom wiedzy na temat zrównoważonego poziomu wśród małych i średnich przedsiębiorców nadal jest bardzo niski. Ci, którzy nie wkroczą na ścieżkę zmiany, nie mogą zaś liczyć na taryfę ulgową. Kwestie związane z ESG stały się nie tylko przedmiotem przepisów unijnych, które nałożą na firmy nowe obowiązki dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju, ale i przedmiotem zainteresowania konsumentów, co powinno być dodatkowym impulsem do zmian w organizacjach.
ikona lupy />
Od lewej: Marek Tejchman, zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej, Agata Jarska, dyrektor departamentu compliance Grupy Kapitałowej Elemental Holding, Bartosz Woźnicki, członek zarządu Clovin SA, Anna Danylczenko, fundatorka Fundacji Grunt od Nowa / Fot. materiały prasowe

Nie tylko środowisko

Podczas wieczoru poświęconego zwycięzcom konkursu Liderzy ESG Kamil Wyszkowski, dyrektor generalny UN Global Compact w Polsce, przybliżył zgromadzonym zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem, próbując odpowiedzieć na pytanie, do czego zaprowadzi nas ESG.
- Żeby rozmawiać o ESG w kontekście litery E (ang. Enviroment, czynnik środowiskowy), warto pamiętać, że pewne zjawiska nie podlegają podziałom terytorialnym ani granicom administracyjnym - wskazał. I podał przykład: 97 proc. globalnej populacji oddycha powietrzem, które nie spełnia wymogów Światowej Organizacji Zdrowia. To przekłada się na niższą jakość życia i wyższe koszty ochrony zdrowia.
W swoim wystąpieniu dyrektor generalny UNGC w Polsce przytoczył też dane dotyczące indeksu HDI (ang. Human Development Index), czyli wskaźnik rozwoju społecznego, zestawiając go ze wskaźnikiem PKB. - Beyond GDP to polityka ONZ, która bardzo wyraźnie mówi jedno: produkt krajowy brutto jest absolutnie niewłaściwym wskaźnikiem, bo nie pozuje wszystkiego. Jeżeli mamy mówić o wyzwaniach, które stoją przed nami jako homo sapiens obok innych istot, które zamieszkują Ziemię, musimy patrzeć na jakość życia bardziej wielowymiarowo. HDI te wyzwania podejmuje - tłumaczył. I dodał, że kwestia jakości życia również wpisuje się w tematykę ESG.
Dyskutując o zrównoważonym rozwoju - przypomniał Kamil Wyszkowski - nie można zapomnieć o dwóch pozostałych czynnikach, czyli społecznej odpowiedzialności (ang. social responsibility) oraz ładzie korporacyjnych (ang. corporate governance).
Ze społeczną odpowiedzialnością wiążą się zagadnienia takie jak polityki równościowe w poszczególnych krajach czy wojny międzypaństwowe i wojny wewnętrzne. - Takich wojen na świecie jest 32, z czego tylko jedna toczy się w Europie i o tej jednej jest najgłośniej. 25 z 32 konfliktów dzieje się w Afryce. To świetnie pokazuje, na czym polegają wyzwania współczesnego świata, jeśli chodzi o jego porządkowanie, deeskalację, ale też wszystkie konsekwencje wojen jak chociażby kryzys żywnościowy, kryzys energetyczny czy kryzysy humanitarne, które są przed nami. Obszary objęte wojnami w Afryce to obszary, o których my najczęściej nie pamiętamy w ramach swojego europocentryzmu i nie chcemy pamiętać - stwierdził Kamil Wyszkowski.
Korupcja - kontynuował dyrektor generalny UNGC w Polsce - to zaś zagadnienie powiązane z ESG w ramach czynnika governance. Jak wskazał, korupcja jest hamulcem rozwoju, a najczęściej występuje tam, gdzie toczy się wojna. Dlatego wyzwaniem dla społeczności międzynarodowej będzie odbudowa Ukrainy z uwzględnieniem mechanizmów przeciwdziałania korupcji oraz przedwojennej historii kraju skorumpowanego przez oligarchów. - ESG jest jednym z elementów tej układanki, bo przeciwdziałanie korupcji to właśnie litera G - podkreślił Kamil Wyszkowski.
- ESG jest próbą regulacji i zamknięcia w pewne ramy chciwości i jej poskromienia, a przy okazji zbudowania transparentności w zakresie raportowania po to, żebyśmy nie mieli wyzwania, które nazywa się „nieskończony rozwój”, ale żebyśmy zaczęli rozmawiać o ekonomii rozwoju - ocenił ekspert.
DZR
ORGANIZATORZY:
ikona lupy />
liderzy ESG / Fot. materiały prasowe