Coraz więcej osób kupuje mieszkania na kredyt. Z pewnością zainteresują więc ich korzystne zmiany, które posłowie wprowadzili do ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania. Dzięki tej nowelizacji, o 30 proc. zwiększy się górna granica cen mieszkań i domów jednorodzinnych, na które można otrzymać kredyty z państwowym dopłatami do odsetek.

Podstawowym celem wprowadzenia ustawy o finansowym wsparciu rodzin pod koniec zeszłego roku było zagwarantowanie dopłat z budżetu państwa do oprocentowania kredytu zaciągniętego na mieszkania o przeciętnym standardzie cenowym. Pod uwagę były brane średnie koszty budowy i ceny nieruchomości, które to z miesiąca na miesiąc zaczęły odbiegać od rosnącego poziomu cen na rynku. Ponieważ na rynku ceny mieszkań gwałtownie rosły, systematycznie malała dostępność preferencyjnych kredytów. Dlatego posłowie zdecydowali się podnieść limity, od których można ubiegać się o państwowe dopłaty do odsetek. Dzień wejścia w życie nowych przepisów nie jest jeszcze przesądzony, gdyż nad nowelizacją będzie jeszcze pracował Senat.
Mieszkania o średniej cenie
Zgodnie z obecnymi zasadami możliwość skorzystania z dopłat jest uzależniona od wskaźników przeliczeniowych wartości odtworzeniowej 1 mkw. nieruchomości, czyli średnich cen w budownictwie mieszkaniowym na danym obszarze. Są one ogłaszane dwa razy do roku dla każdego województwa osobno z wyróżnieniem cen w samym mieście wojewódzkim.
O 30 proc. droższe
niż dziś mieszkania będzie można kupić z dofinansowaniem z budżetu państwa do odsetek od zaciągniętego kredytu
Tylko kredyty na mieszkania i domy, które nie przekraczają tych cen, mogą zostać objęte dofinansowaniem. Nowelizacja zakłada podniesienie tych progów w każdym przypadku o 30 proc. Oznacza to, że w Warszawie z dofinansowaniem będzie można kupić mieszkanie o wartości do 6430 złotych za metr, a np. w Lublinie do 3560 złotych.
Ważne!
Państwo płaci 50 proc. odsetek od kredytów hipotecznych. Dopłaty są stosowane przez osiem lat od dnia pierwszej spłaty odsetek przez kredytobiorcę. Z dopłat można skorzystać tylko raz
Do 70 metrów
Preferencyjne kredyty dotyczą tylko takich mieszkań, których powierzchnia nie przekracza 75 mkw., natomiast w przypadku domów jest to 140 mkw. Dopłaty przysługują do części powierzchni nieruchomości (do 50 mkw. lokalu i 70 mkw. domu). Warto pamiętać, że bank przyjmie za właściwą taką wartość powierzchni użytkowej, jaka została wskazana w akcie notarialnym lub, jeśli jeszcze trwa budowa, w odpowiedniej umowie zobowiązującej (np. przedwstępnej umowie kupna domu). Czasami może bowiem okazać się, że mimo iż całkowita powierzchnia domu jest większa niż 140 mkw., to jednak powierzchnia użytkowa mieści się w tym limicie.
11 mln złotych
wynosi kwota kredytów z dopłatami udzielonych do tej pory przez PKO BP
Dopłaty mogą być stosowane tylko wtedy, gdy kredyt preferencyjny został udzielony na budowę lub zakup będącego w budowie albo istniejącego już domu jednorodzinnego. Może to być także mieszkanie w bloku, stanowiące odrębną nieruchomość lub spółdzielczą własność. Poza tym o dofinansowanie będą mogły ubiegać się osoby, które chcą rozbudować budynek mieszkalny po to, by utworzyć w jego obrębie dodatkowy nowy lokal, w którym chcą następnie zamieszkać. Preferencyjny kredyt może zostać przeznaczony również na dokończenie budowy domu jednorodzinnego.
Powierzchnia domu jest liczona na podstawie zatwierdzonego projektu budowlanego, natomiast koszty budowy na podstawie kosztorysu prac. Warto dokładnie sprawdzić, czy spełnione są również inne warunki ustawowe uzasadniające skorzystanie z dopłat, m.in. cena mkw. mieszkania.
Dla kogo dofinansowanie
Ustawa o finansowym wsparciu rodzin przewiduje dwie kategorie uprawnionych do otrzymania dopłat. Po pierwsze, małżonkowie mogą korzystać ze wsparcia na swoje pierwsze mieszkanie. Nie ma przy tym znaczenia, czy posiadają dzieci. Niezbędnym warunkiem jest to, aby oboje byli stronami umowy kredytu preferencyjnego. Drugą grupą beneficjentów są osoby samotnie wychowujące dzieci, przy czym przynajmniej jedno z nich musi być małoletnie lub na które bez względu na jego wiek, zgodnie z ustawą z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992), jest pobierany zasiłek pielęgnacyjny, lub dziecko uczące się do ukończenia przez nie 25 roku życia.
NASZA RADA:
NAJPIERW POZNAJ OFERTY BANKÓW
Zanim zdecydujesz się na zaciągnięcie kredytu hipotecznego z dopłatami, przeanalizuj uważnie oferty innych banków. Pamiętajmy, że kredyty są zaciągane najczęściej na 20, 30 lat, a państwo dopłaca do odsetek tylko przez osiem lat. Może okazać się, że inni kredytodawcy przedstawią nam warunki jeszcze korzystniejsze niż po skorzystaniu z państwowej dopłaty i uwzględniając perspektywę czasu zapłacimy w sumie mniej.
Pomoc przysługuje wyłącznie rodzinom, które w momencie zawierania umowy kredytu nie mają własnego domu lub mieszkania. Precyzując, żadna z osób ubiegających się o preferencyjny kredyt nie może być w dniu podpisania umowy właścicielem, współwłaścicielem lub najemcą mieszkania, a także posiadać spółdzielczego własnościowego (lub lokatorskiego) prawa do lokalu. Warto zauważyć, że zgodnie z ustawą o finansowym wsparciu rodzin sytuacja mieszkaniowa kredytobiorcy oceniana jest w dniu zawarcia umowy kredytu. Skoro ustawodawca nie określił wyraźnie zakazu nabywania nieruchomości po dniu podpisania umowy kredytowej, należy przyjąć, że nabycie innych mieszkań po tej dacie jest możliwe. Nie może więc powodować konieczności zwrotu dopłat do odsetek.
Warto zauważyć, że spora część nieruchomości jest nabywana w drodze spadkobrania. Według stanowiska Ministerstwa Budownictwa celem ustawodawcy nie może być zmuszanie kredytobiorcy do odrzucenia spadku.
Dopłata tylko raz
Korzystniejsze warunki kredytów preferencyjnych polegają na tym, że państwo opłaca 50 proc. odsetek od kredytów hipotecznych zaciągniętych na zakup mieszkania lub domu na terytorium Polski. Należy pamiętać, że opłaty są udzielane przez osiem lat od dnia pierwszej spłaty odsetek przez kredytobiorcę, a nie przez cały okres jego spłaty, który zazwyczaj wynosi od 20 do 30 lat. Nie dotyczą jednak kredytów udzielanych lub denominowanych w walutach obcych, można je więc zaciągać wyłącznie w złotówkach. Takie ograniczenie będzie jednak obowiązywało wyłącznie w okresie stosowania dopłat, potem kredyt może zostać przewalutowany.
Wnioski kredytowe można składać w bankach mających podpisane umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Kredyty preferencyjne z dopłatami do odsetek oferuje obecnie bank PKO BP, większość spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, Gospodarczy Bank Wielkopolski i Bank Pekao.
CENY MIESZKAŃ Z DOPŁATAMI
Maksymalna cena 50-metrowego mieszkania objętego wsparciem po podwyższeniu wskaźnika objętego wsparciem
  •  Warszawa 317 tys. zł (kwota wsparcia ok. 70 tys. zł)
  •  Poznań 231 tys. zł (kwota wsparcia ok. 51 tys. zł)
  •  Lublin 150 tys. zł (kwota wsparcia ok. 33 tys. zł)
SPADEK PO PODPISANIU UMOWY
Jeśli ktoś otrzymał w spadku mieszkanie po podpisaniu umowy o kredyt z dopłatą, nie musi jej zwracać. Zgodnie z przepisami żadna z osób ubiegających się o preferencyjny kredyt nie może być w dniu podpisania umowy właścicielem, współwłaścicielem lub najemcą mieszkania, a także posiadać spółdzielczego (własnościowego lub lokatorskiego) prawa do lokalu. Sytuacja mieszkaniowa kredytobiorcy oceniana jest w dniu zawarcia umowy kredytu. Ustawa nie określa jednak wyraźnie zakazu nabywania nieruchomości po dniu podpisania umowy kredytowej. Należy przyjąć, że nabycie innych mieszkań po tej dacie jest możliwe. Nie może więc powodować konieczności zwrotu dopłat do odsetek.
Ważne!
Kredyt z państwowymi dopłatami można otrzymać na mieszkania, których powierzchnia nie przekracza 75 mkw., i domy jednorodzinne nie większe niż 140 mkw.
Dopłaty dotyczą mieszkań i domów kupowanych zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym, i można z nich skorzystać tylko raz. Zdaniem analityków finansowych typowy kredytobiorca po takim okresie otrzymywania dopłat może mieć problemy ze zdolnością kredytową. Poza tym większe szanse na skorzystanie z kredytów mają mieszkańcy małych miejscowości niż dużych aglomeracji. Tam po prostu ceny w ostatnim czasie nie rosną w tak dużym tempie.
ADAM MAKOSZ
adam.makosz@infor.pl
Podstawa prawna
■ Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania (Dz.U. nr 183, poz. 1354).
Wskaźniki przeliczeniowe (w tys. zł za 1 mkw.) / DGP