MONIKA NIEWINOWSKA
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Regiony mają do wykorzystania w latach 2007-2015 ponad 16,5 mld euro, czyli 21 proc. łącznej puli środków unijnych przeznaczonych dla Polski. To ogromna szansa, by rozwój lokalnej przedsiębiorczości, infrastruktury, turystyki oraz innych dziedzin przyczynił się do wzrostu konkurencyjności polskich regionów.
Programy, które przygotowywane były przez samorządy województw, przeszły już I turę negocjacji z Komisją Europejską. Obecnie zaś znajdujemy się w przededniu decyzji Brukseli o akceptacji regionalnych programów operacyjnych. Sukcesem zakończyły się już negocjacje programu Kapitał Ludzki, największego programu finansowanego z EFS w historii UE. W ramach komponentu regionalnego tego programu samorządy mają do dyspozycji ponad 7 mld euro na inwestycje szkoleniowe i rozwój zasobów ludzkich. Podpisane zostały już porozumienia między Ministerstwem Rozwoju Regionalnego a marszałkami województw dotyczące realizacji tego właśnie programu.
Stan przygotowań wszystkich regionalnych programów został dobrze oceniony przez Komisję Europejską. W przypadku województw: śląskiego, pomorskiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, małopolskiego oraz lubelskiego po I turze spotkań nie stwierdzono żadnych poważnych problemów negocjacyjnych. Uwagi zgłoszone przez Komisję dotyczyły głównie kwestii budowy oraz modernizacji regionalnych portów lotniczych, których racjonalność ekonomiczna budziła wątpliwości Brukseli. Województwa planujące inwestycje w tym zakresie zostały poproszone o przygotowanie uzasadnień ekonomicznych dla ich realizacji.
Ze strony Komisji Europejskiej pojawiły się także oczekiwania, by regionalne programy operacyjne w większym stopniu wspierały sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Komisja przykłada dużą wagę do zróżnicowania form wsparcia dla MSP poza stosowaniem bezpośrednich dotacji inwestycyjnych. Jedną z podkreślanych przez przedstawicieli strony unijnej kwestii, była możliwość wykorzystania inicjatywy JEREMIE, która dotyczy wspierania przedsiębiorców ze specjalnych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych. Dotychczas jedynie województwo wielkopolskie zdecydowało się na wykorzystanie tego instrumentu.
Zdecydowana większość uwag Komisji Europejskiej została uzgodniona i strony osiągnęły porozumienie. Dalsze decyzje dotyczące programów powinny zapaść w najbliższym czasie. Samorządy planują przekazać poprawione programy do Brukseli na początku lipca, a na początku sierpnia zakończy się II tura negocjacji. Liczymy, że po akceptacji programów przez Komisję Europejską, przyjęciu RPO przez zarządy województw, a następnie podjęciu przez Radę Ministrów uchwały w sprawie dofinansowania RPO oraz zawarciu kontraktów wojewódzkich pierwsze konkursy ruszą jesienią.
W kolejnych latach regiony w największym stopniu wspierać będą budowę dróg oraz pozostałe projekty infrastrukturalne - to 26 proc. wszystkich środków przeznaczonych dla 16 województw. Drugą priorytetową kwestią dla wszystkich regionów jest sfera badań i rozwoju technologicznego, innowacji oraz przedsiębiorczości, na którą przeznaczonych zostanie 25 proc. środków. Pozostałe ważne z punktu widzenia województw dziedziny objęte wsparciem to ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom (11 proc. środków), budowa infrastruktury społecznej (10 proc.) oraz rozwój informatyzacji w regionach (8 proc.). Projekty dotyczące odnowy obszarów wiejskich i miejskich (5,5 proc.), turystyki oraz kultury regionalnej (4 proc.), również w znaczący sposób przyczynią się do rozwoju regionów, a także wzrostu ich konkurencyjności.
Monika Niewinowska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego / DGP