Czyste i wydajne wytwarzanie, przesyłanie i magazynowanie energii w oparciu o technologie wodorowe to tematyka, która w ramach Programu Gospodarka Wodorowa realizowana jest w Sieci Badawczej Łukasiewicz w 2021 roku.
14 października 2021 roku podpisano Porozumienie Sektorowe na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej. Przedstawiciele instytutów Łukasiewicza uczestniczyli w opracowaniu tego dokumentu. Stanowi on wyraz woli administracji publicznej, przedstawicieli przedsiębiorców, nauki oraz jednostek otoczenia biznesu podjęcia wspólnych działań na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej w Polsce. Łukasiewicz jest sygnatariuszem tego porozumienia.
Gospodarka wodorowa to grupa technologii związanych z wytwarzaniem, przesyłem, magazynowaniem i wykorzystaniem wodoru, rozwijanych i wdrażanych w celu obniżenia emisyjności gospodarki. Obecnie wodór postrzegany jest jako paliwo przyszłej energetyki światowej. W wyniku spalania wodoru powstaje para wodna, dzięki czemu jest to paliwo w pełni ekologiczne. Aktualnie Polska jest 3. w Europie i 5. na świecie producentem wodoru, ale jest to wodór „niebieski” pozyskiwany z metanu i gazu ziemnego oraz „szary” z węgla. Procesy te powodują emisję dwutlenku węgla, powodują zanieczyszczenie środowiska. Wytwarzanie „zielonego wodoru” najczęściej realizowane jest w procesach elektrolizy wody, podczas której energia elektryczna potrzebna do zasilania pochodzi z odnawialnych źródeł energii np. wiatraków, fotowoltaiki.
W związku z powyższym w Łukasiewicz uruchomił Program Gospodarki Wodorowej, którego cele są tożsame z głównymi założeniami Polskiej Strategii Wodorowej. Realizacja Programu przewiduje rozwój nowych technologii oraz ich wdrożenie w zakresie produkcji, magazynowania, transportu i wykorzystania wodoru. Łukasiewicz - Instytut Elektrotechniki jest Liderem tego programu. Przed instytutem w różnych okresach jego ponad 75 letniej działalności stawiane były zmieniające się wyzwania wynikające z bieżących i perspektywicznych potrzeb gospodarki. Ulegały też zmianie możliwości i uwarunkowania dotyczące realizacji tych zadań. Rosnące oczekiwania stawiane przed instytutem, a w szczególności od 1 kwietnia 2019 gdy wszedł on w skład Sieci Badawczej Łukasiewicz, zobligowały go do intensywnej pracy na rzecz połączenia dotychczasowych kierunków działalności z wyzwaniami, z którymi boryka się współczesny przemysł. W zakresie wykorzystania technologii wodorowych w Polsce wyspecjalizowany jest obecnie przemysł chemiczny i petrochemiczny, a polskie jednostki badawcze posiadają kompetencje w obszarze badań podstawowych oraz posiadają elementy technologii, które obecnie znajdują zastosowanie w instalacjach wodorowych.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku związanym z wdrażaniem technologii wodorowych, Łukasiewicz - Instytut Elektrotechniki realizuje projekt e-Van „uniwersalny pojazd dostawczy o napędzie elektrycznym, z wodorowym ogniwem paliwowym. Projekt zakłada zaprojektowanie i wykonanie innowacyjnego bezemisyjnego pojazdu dostawczego wyposażonego w napęd elektryczny, wodorowe ogniwa paliwowego oraz magazyn wodoru. Pojazd będzie posiadał również buforowy pakiet baterii w celu gromadzenia nadwyżki energii elektrycznej produkowanej przez ogniwo paliwowe i system rekuperacji energii podczas hamowania. Aby poprawić bilans energetyczny pojazdu, inżynierowie zastosują innowacyjny system wytwarzania energii elektrycznej, pochodzącej z paneli fotowoltaicznych zainstalowanych na dachu pojazdu oraz na szybach. Uzyskana w ten sposób energia pozwoli na wspomaganie pracy urządzeń pokładowych bez konieczności zużywania energii elektrycznej zgromadzonej w akumulatorach.
Niezależnie od realizowanych projektów badawczych przedstawiciele Łukasiewicz – Instytutu Elektrotechniki uczestniczą w wielu wydarzeniach związanych z planowaniem i wdrażaniem nowych rozwiązań zgodnych z Programem Łukasiewicza – Gospodarka Wodorowa, które są tożsame z głównymi założeniami Polskiej Strategii Wodorowej do Roku 2030. Podczas Kongresu Nowej Mobilności 2021 w Łodzi Przedstawiciele Łukasiewicz - Instytutu Elektrotechniki uczestniczyli w panelu dotyczącym rozwijania gospodarki wodorowej w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem transportu opartego na wodorze. Dyskusja prowadzona była w gronie przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska, przemysłu oraz nauki, podczas której poruszono szereg ważnych zagadnień z zakresu technologii wodorowych w Polsce, realizacji projektów badawczo-rozwojowych jak również potencjału badawczego i wdrożeniowego w Polsce. W ramach zorganizowanego przez Centrum Łukasiewicza na konferencji Impact’21 Roundtable R&D&I Leaders dyskutowali o wykorzystaniu wodoru w gospodarce. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Sieci Badawczej Łukasiewicz oraz zaproszeni goście z BGK, Toyota Polska, Politechniki Poznańskiej, Agencji Rozwoju, UDT oraz Instytutu Energetyki.
Poza technologiami wodorowymi, instytut współpracuje również z przemysłem UE i innymi krajami w zakresie konstruowania, ulepszania wytwarzanych oraz używanych wyrobów elektrotechnicznych. Wspiera firmy, które chcą rozwijać nowe rozwiązania techniczne w oparciu o najnowszą wiedzę z zakresu nauki i techniki oraz wykorzystując możliwości badawcze własnych laboratoriów. Prowadzi prace B+R w wielu obszarach produktów i urządzeń elektrycznych, elektronicznych i energetycznych, głównie ukierunkowane na wdrożenia w przemyśle. Posiadamy certyfikaty akredytacji: AB074, AB022, AB067, AP102, AC168. Łukasiewicz – Instytut Elektrotechniki jest również zaangażowany w budowę inteligentnych sieci typu ”smart-grid”, jak również projektowaniem i integracją mikrosieci. W systemach tego typu do wytworzenia energii elektrycznej wykorzystywane są odnawialne źródła energii. Siła wiatru, wody, słońca w połączeniu z nowoczesną technologią przetwarzania, są źródłem energii elektrycznej.
Zapraszamy do współpracy www.iel.lukasiewicz.gov.pl
