Karolina Lecyk

konsultant Departamentu Projektów Europejskich Doradztwo Gospodarcze, DGA

Rozpoczynający się 7 Program Ramowy (7 PR) w zakresie badań i rozwoju technologicznego dąży do realizacji celu strategicznego, jaki wyznaczyła w 2000 roku w Lizbonie Rada Europejska: przekształcenia UE w najbardziej konkurencyjną i dynamiczną, opartą na wiedzy gospodarkę na świecie, zdolną do zapewnienia trwałego wzrostu gospodarczego, stworzenia liczniejszych i lepszych miejsc pracy oraz zagwarantowania większej spójności społecznej. Budżet 7 PR na lata 2007–2013 wynosi blisko 54,5 mld euro. 7 PR składać się będzie z czterech programów szczegółowych: Współpraca (Cooperation), Pomysły (Ideas), Ludzie (People) oraz Możliwości (Capacities). Każdy z tych czterech programów stwarza możliwość udziału małych i średnich przedsiębiorstw, jednak największy udział przewidziany jest w programie Możliwości – Badania na rzecz MSP. System ten obejmuje dotacje dla MSP, które zlecają prace badawcze do innych organizacji oraz badania na rzecz stowarzyszeń MSP. Uczestnictwo małych i średnich przedsiębiorstw w projekcie badawczym prowadzi bowiem do wspólnego rozwiązania istotnego dla rozwoju firmy problemu technologicznego. Udział polskich przedsiębiorstw w dotychczasowych programach ramowych jest niestety nikły. Katastrofalny stopień innowacji polskiego przemysłu jest decydującym czynnikiem ograniczającym w nich nasze uczestnictwo. Innym powodem zniechęcenia MSP do uczestniczenia w projektach badawczych jest problem z zaangażowaniem odpowiedniej kadry nie tylko do przygotowania wniosku, ale również do zarządzania projektem w trakcie jego realizacji. Spowodowane jest to głównie obawą przed brakiem znajomości organizacyjnych i finansowych zasad rozliczania projektów współpracy międzynarodowej w połączeniu z niestabilnymi polskimi przepisami (np. kwestie związane z VAT). Odstrasza również niewielki sukces w ostatnim 6 PR. Niektóre konsorcja złożyły nawet kilkanaście wniosków, z których może jeden zakończył się podpisaniem umowy. Małe i średnie przedsiębiorstwa są potężnym źródłem innowacji i rosnącego potencjału na przyszłość. 7 PR stara się wykorzystać większość tego potencjału poprzez zaproponowane działania. Działania Komisji Europejskiej w kierunku wprowadzenia licznych zachęt i ułatwień z pewnością będą sprzyjać zwiększeniu udziału małych i średnich przedsiębiorstw w tym programie. W razie niepowodzenia projektu, firmy biorące w nim udział nie są pociągane do odpowiedzialności finansowej i nie zwracają otrzymanych w ramach dofinansowania od Komisji Europejskiej pieniędzy. Do kosztów projektu firma zalicza zarówno koszty bezpośrednie związane z wykonywaniem zadań merytorycznych, przewidzianych w projekcie, jak i koszty pośrednie (koszty administracji i zarządzania, wynajęcia lub amortyzacji budynków i aparatury, usług telekomunikacyjnych i pocztowych, wody, elektryczności, ogrzewania, ubezpieczenia, wyposażenia biurowego, zatrudnienia personelu administracyjnego itp.). Komisja Europejska zadbała również o prawne zabezpieczenie wiedzy i technologii wnoszonej przez daną firmę do projektu, jak również opracowanej przez daną firmę w trakcie trwania projektu.