Przepisy ustawy Prawo własności przemysłowej wskazują przyczyny, które uniemożliwiają udzielenie praw wyłącznych na dane oznaczenia. I tak, w art. 131 wyliczone zostały tzw. przeszkody bezwzględne, tj. takie, których wystąpienie powoduje generalne wyłączenie znaku spod rejestracji, niezależnie od towaru.

EWA NOWIŃSKA

profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, adwokat

Do nich zalicza się takie oznaczenia, których forma przedstawieniowa albo używanie pozostają w sprzeczności z prawem lub porządkiem publicznym, dobrymi obyczajami lub naruszają prawa przedmiotowe osób trzecich. Odpowiedni zakaz wynikać może bądź z przyczyn tkwiących w samym znaku, bądź łączą się z jego używaniem. Zgodnie zatem z art. 131 ust. 1 nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia: • których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich; • które są sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; • które ze swojej istoty mogą wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, właściwości lub, z uwzględnieniem ust. 3, pochodzenia geograficznego towaru. Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli: • zostały zgłoszone w złej wierze do Urzędu Patentowego w celu uzyskania ochrony; • zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, organizacji paramilitarnych lub sił porządkowych, reprodukcje polskich orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych oficjalnych lub powszechnie używanych oznaczeń i odznak, w szczególności administracji rządowej czy samorządu albo organizacji społecznych działających w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu państwa albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie; • zawierają skróty nazw bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, organizacji międzynarodowych, a także przyjęte w obcych państwach urzędowe oznaczenia, stemple kontrolne i gwarancyjne, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takich oznaczeń w obrocie; • zawierają urzędowo uznane oznaczenia przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności znaki bezpieczeństwa, znaki jakości lub cechy legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzać odbiorców w błąd co do charakteru takich oznaczeń, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do ich używania; • zawierają elementy będące symbolami, w szczególności o charakterze religijnym, apriorycznym lub kulturowym, których używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycją narodową; • stanowią formę bądź inną właściwość towaru lub opakowania, która jest uwarunkowana wyłącznie jego naturą, jest niezbędna do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znacznie wartość towaru (ust. 2). W odniesieniu do wyrobów alkoholowych każdy znak towarowy zawierający elementy geograficzne niezgodne z pochodzeniem wyrobu uważa się za znak wprowadzający odbiorców w błąd (ust. 3). Nie udziela się praw ochronnych na znaki zawierające elementy geograficzne prawdziwe w sensie dosłownym co do terytorium, regionu lub miejsca, z którego towar pochodzi, które mogłoby wprowadzić odbiorców w błąd, że towar pochodzi z innego, słynącego z danych wyrobów terenu. W przypadku homonimicznych oznaczeń geograficznych dla wina i piwa ochrona może być przyznana, z tym że Urząd Patentowy wezwie osobę, która dokonała zgłoszenia później, do dokonania w znaku odpowiednich zmian pozwalających na odróżnienie go od znaku wcześniejszego (ust. 4).