Za kopiowanie danych z karty płatniczej grozi 25 lat więzienia

Skopiowanie zawartości paska magnetycznego karty bankowej w celu pozyskania danych dostępowych to przestępstwo nazywane skimmingiem. Karalne jest już samo przygotowanie do popełnienia takiego czynu

Coraz powszechniejsze stosowanie elektronicznych form płatniczych przełożyło się na pojawienie się nowych form przestępczości bankowej. Jednymi z najpoważniejszych tego typu przestępstw są skimming i skimming bankomatowy.

Kopiowanie danych

Skimming to przestępstwo, które polega na bezprawnym skopiowaniu zawartości paska magnetycznego karty bankowej (bankomatowej, kredytowej itp.) bez wiedzy jej posiadacza w celu wytworzenia duplikatu oryginalnej karty. Taka zduplikowana karta działa tak samo jak oryginalna, a transakcje nią dokonane obciążają prawowitego posiadacza.

Karty mogą być kopiowane w każdym punkcie, gdzie można dokonywać płatności kartami, np. w sklepach, restauracjach, na stacjach benzynowych. Do kopiowania służy małe urządzenie, zawierające czytnik kart oraz pamięć pozwalającą na zapisywanie zawartości pasków magnetycznych. Urządzenie to podłącza się następnie do komputera i kopiuje zawartość sczytanych pasków magnetycznych. Najczęściej czynu tego dokonuje sprzedawca.

Ponieważ w takiej sytuacji przestępca nie zawsze ma możliwość poznać kod PIN sklonowanej karty, to kopie najczęściej są dokonywane w stosunku do kart, które nie wymagają autoryzacji przy pomocy PIN-u. Tak skopiowane karty mogą być wykorzystywane tylko w płatnościach za towary i usługi. Przestępca nie może jej wykorzystać do pobierania pieniędzy z bankomatów, bowiem do tego wymagana jest znajomość kodu PIN.

Znacznie groźniejszą odmianą skimmingu jest skimming bankomatowy. Przestępcy instalują specjalistyczne urządzenia, służące do pozyskiwania zarówno danych paska magnetycznego kart, jak i kodów PIN. Urządzenia mogą być montowane na bankomatach oraz w ich wnętrzu. Zazwyczaj złodzieje instalują komplet nakładek na bankomat. Jedna montowana jest w miejscu, gdzie wsuwa się kartę do bankomatu, a druga z zainstalowaną kamerą, podwieszana jest w górnej części bankomatu. Przestępcy umieszczają też fałszywe klawiatury lub płaskie płytki obwodu w czytniku na kartę. Dzięki takim zabiegom przestępcy mają możliwość skopiowania danych zawartych na pasku magnetycznym karty, a za pomocą kamery odczytują wprowadzany kod PIN.

Kwalifikacja prawna

Większość ekspertów prawa karnego uważa, że karta płatnicza jest innym środkiem płatniczym w rozumieniu k.k. Z tego też względu osoba, która dopuszcza się skimmingu lub skimmingu bankomatowego, dopuszcza się przestępstwa z art. 310 k.k. (fałszowanie m.in. środka płatniczego). Zgodnie z art. 310 k.k. kto podrabia albo przerabia m.in. środek płatniczy, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.

Zgodnie zaś z par. 2 art. 310 k.k. karalne jest nie tylko fałszowanie kart bankomatowych, ale już samo puszczanie w obieg takich sfałszowanych kart, przyjmowanie ich, przechowywanie, przewożenie, przesyłanie, przenoszenie albo pomaganie w ich zbyciu lub ukryciu. Za popełnienie takiego przestępstwa sprawcy grozi kara od roku pozbawienia wolności do 10 lat.

Karalne jest nawet samo przygotowanie do popełnienia takich przestępstw, a więc np. kupowanie urządzeń do skanowania kart bankomatowych czy specjalnych nakładek na klawiatury bankomatowe po to, żeby później wykorzystać je do popełnienia przestępstwa skimmingu lub skimmingu bankomatowego. Zgodnie z art. 310 par. 4 k.k. za samo czynienie przygotowania do popełnienia takiego przestępstwa grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy nawet do 5 lat.

Kamery w bankomacie

Zdarza się również, że przestępcy nie kopiują danych z kart bankomatowych i nie pozyskują nielegalnie od ich właścicieli kodów PIN. Za to fizycznie oddziałują na bankomat, żeby wydobyć z niego pieniądze. Przestępstwo takie może polegać np. na blokowaniu za pomocą kleju klapy zasłaniającej szufladę, do której przekazywane są żądane kwoty pieniędzy. Po takiej ingerencji w urządzenie przestępca udostępnia bankomat użytkownikom, którzy mimo prawidłowego przeprowadzenia operacji bankomatowej, nie uzyskują żądanych pieniędzy, gdyż ich uwolnienie jest blokowane przez klapkę. Uzyskuje je natomiast przestępca, który wydobywa je po odblokowaniu klapy.

Taki czyn w pełni wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 279 par. 1 k.k. – kradzieży z włamaniem. Sprawca zabiera bowiem, w celu przywłaszczenia, środki finansowe zgromadzone w zasobniku bankomatu, włamując się do niego. Za popełnienie takiego przestępstwa sprawca może trafić do więzienia na okres od roku nawet do 10 lat.

Szczególna kradzież

Osobnym rodzajem przestępstw związanych z kartami płatniczymi są przestępstwa związane z wykorzystaniem nielegalnie uzyskanych kart. W odróżnieniu od przestępstw bankomatowych nie jest to sfałszowanie karty poprzez skopiowanie jej danych, ale nielegalne wejście w posiadanie oryginalnej karty. Może to nastąpić np. poprzez kradzież karty, przejęcie jej, zanim trafi ona do właściciela, uzyskanie karty za pomocą fałszywego bankomatu, który ją połknie, czy poprzez jej wyłudzenie od posiadacza.

Kradzież kart kredytowych ma w zasadzie taki sam przebieg, jak kradzież innego mienia, np. zegarka czy telefonu komórkowego. Z uwagi jednak na znaczenie karty bankomatowej czyn taki nie może być kwalifikowany jako klasyczna kradzież z art. 278 k.k. Kradzież kart płatniczych będzie mogła być zakwalifikowana z art. 278 par. 5 k.k. i to tylko w odniesieniu do szczególnego rodzaju kart płatniczych, a mianowicie kart uprawniających do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego. Zgodnie z tym przepisem za taki czyn sprawcy grozi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.

Jak chronić swoją kartę i zapobiegać skimmingowi

Zanim dokonamy transakcji w bankomacie, należy sprawdzić, czy:

● czytnik kart nie wygląda podejrzanie;

● klawiatura bankomatu jest równa lub lekko obniżona w stosunku do poziomu obudowy;

● czy do bankomatu nie są przymocowane podejrzane urządzenia – odstające elementy

● saldo rachunku odpowiada przeprowadzonym operacjom oraz na bieżąco przychodzą wyciągi z kart i kont.

Rodzaje kart

Według kryterium funkcji, jakie spełnia karta:

● karty bankomatowe,

● karty płatnicze,

● karty identyfikacyjne,

● karty wstępnie opłacone,