Jeśli dług publiczny przekroczy 55 proc. PKB, Ministerstwo Finansów ograniczy możliwość korzystania z części ulg i zwolnień w PIT. Staną też inwestycje współfinansowane przez UE
Takie zapowiedzi znalazły się w opublikowanej wczoraj przez MF „Strategii zarządzania długiem publicznym na lata 2011 – 2014”, która jest przyjmowana przez rząd razem z projektem budżetu. Dokument nie precyzuje, o jakie ulgi chodzi, ale można się domyślać, że na pierwszy ogień pójdzie ta na dzieci, dla budżetu wyjątkowo kosztowna. Wartość odliczeń tej ulgi za rok 2009 wyniosła ponad 5,6 mld zł. Dla porównania: łączne odliczenia od PIT za ubiegły rok to 5,8 mld zł.

Będzie dług, nie będzie ulg

Zawieszenie ulg w PIT to niejedyny pomysł na walkę z długiem. Drugi to zapowiadana wcześniej kolejna podwyżka VAT. No i trzeci, związany z pieniędzmi z UE: gdyby drugi próg ostrożnościowy pękł, to administracja rządowa nie mogłaby zaciągać nowych zobowiązań na przygotowywanie inwestycji współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. W polskich warunkach to najczęściej budowa infrastruktury.
Ekonomiści, z którymi rozmawialiśmy, rozumieją te deklaracje jako zapowiedź uruchomienia dodatkowych bezpieczników, gdyby dług publiczny wymknął się spod kontroli. Bo jeśli poziom długu miałby przekroczyć 55 proc. PKB, to i tak trzeba będzie wdrożyć procedury, które jasno opisuje ustawa o finansach publicznych. Należy do nich m.in. zamrożenie płac w budżetówce i ograniczenie waloryzacji emerytur do wskaźnika inflacji.
– Chodzi o to, że procedury z ustawy zaczynają działać z dwuletnim poślizgiem. Takie rozwiązania jak podwyżka VAT czy zamrożenie ulg można by było uruchomić wcześniej – mówi „DGP” Łukasz Tarnawa, główny ekonomista PKO BP.

Dług pod kontrolą

Na razie MF optymistycznie prognozuje poziom zadłużenia. I w strategii, i w projekcie budżetu na 2011 rok resort zapisał, że dług nie przekroczy drugiego progu przynajmniej do roku 2014. Dynamika przyrostu zadłużenia ma wyhamować m.in. dzięki nowym zasadom zarządzania środkami publicznymi: przetrzymywaniu na jednym rachunku całej wolnej gotówki, jaką dysponują jednostki sektora finansów publicznych, na które rząd ma wpływ. Ma to dać oszczędności rzędu 19,8 mld zł rocznie. Dodatkowym czynnikiem ma być umocnienie złotego, które obniży wycenę zagranicznej części długu. MF założyło, że w tym roku średnio za euro będziemy płacić 3,88 zł, a w przyszłym 3,75 zł.
Oszczędności na konsolidacji rachunków to jedna z przyczyn zmniejszenia się potrzeb pożyczkowych rządu w 2011 roku. W projekcie budżetu zapisano, że wyniosą 56,3 mld zł wobec 79,1 mld zł w roku 2009. Potrzeby zmniejszą się również dlatego, że zmaleć ma deficyt budżetowy do 40,2 mld zł z 48,3 mld zł w tym roku. A to dzięki większym dochodom, które wyniosą w przyszłym roku 273,3 mld zł (24 mld zł więcej niż w tym roku). Rząd zmienił swoje plany co do wielkości dywidend, jakie miałyby wypłacić budżetowi spółki Skarbu Państwa: już nie spodziewa się 8,5 mld zł, ale niecałych 3,6 mld zł. Ten ubytek zostanie zrekompensowany wypłatą dochodów z BGK. Chodzi o wpływy ze sprzedaży pakietu akcji PKO, które dziś posiada państwowy bank.