Obszar Natura 2000 to forma ochrony przyrody wprowadzona do polskiego prawa w 2004 roku. Funkcjonuje ona niezależnie od istniejących od dawna parków narodowych, rezerwatów przyrody i innych form.
Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny o największym znaczeniu dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin i zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych całej Europy.
Z kolei Sieć Natura 2000 to skrócona nazwa Europejskiej sieci ekologicznej obszarów ochronionych Natura 2000, która jest wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Tworzą ją poszczególne obszary Natura 2000, wyznaczane zgodnie z jednolitymi, naukowymi kryteriami zapisanymi w dyrektywie Rady Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 1992 roku o ochronie siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory w Europie. W przyszłości sieć będzie pokrywała znaczną część Unii Europejskiej – co najmniej 20 proc. powierzchni.
Już dziś około 25 tys. obszarów Natura 2000 wyznaczonych we wszystkich 27 krajach członkowskich zajmuje niewiele mniej niż te 20 proc., a proces ich wyznaczania jeszcze się nie zakończył. Od stanu zachowania przyrody, stopnia unikatowości w skali europejskiej i jej udokumentowania zależy to, jak duża część danego kraju będzie włączona do sieci Natura 2000. W Słowenii np. będzie to prawdopodobnie ok. 35 proc., w Hiszpanii ok. 25 proc., w Wielkiej Brytanii niewiele ponad 5 proc., a w Polsce 20 proc., czyli na średnim poziomie w UE (źródło: www.natura2000.org.pl).
