Do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ustawowo stosuje się zasady płatności na szczególnych zasadach.
PIENIĄDZE
Szczególne zasady płatności dotyczą osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych niebędących osobą prawną, posiadających zdolność prawną, wykonujących we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Ustawa z o terminach zapłaty w transakcjach handlowych określa szczególne uprawnienia wierzyciela i obowiązki dłużnika w związku z terminami zapłaty w takich transakcjach. Złożenie jest takie, że zainteresowane podmioty powinny regulować zobowiązania za dostarczone towary i usługi w ciągu 30 dni. Termin ten liczony jest od dnia dostarczenia dłużnikowi faktury lub rachunku albo dnia określonego w pisemnym wezwaniu dłużnika do zapłaty. W przeciwnym przypadku za każdy dzień zwłoki należą się wierzycielowi (dostawcy towaru lub usługi) odsetki za zwłokę, które obciążają dłużnika (odbiorcę towaru lub usługi).
W praktyce możemy mieć do czynienia z sytuacją, że w samej umowie przewidywany jest termin płatności (dłuższy lub krótszy niż 30 dni). Bywa też, że w umowie strony nie uregulowały terminu, w którym odbiorca towarów lub usług zapłaci za nie. W każdym takim przypadku ma zastosowanie zasada naliczania odsetek, począwszy od 31 dnia liczonego od daty powstania zobowiązania.
Gdy strony w umowie przewidziały termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych za okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego.
Natomiast gdy termin zapłaty nie został określony w umowie, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu świadczenia niepieniężnego do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego, czyli dnia określonego w pisemnym wezwaniu dłużnika do zapłaty, w szczególności w doręczonej dłużnikowi fakturze lub rachunku.
Jeżeli dłużnik, w terminie określonym w umowie albo wezwaniu nie dokona zapłaty na rzecz wierzyciela, który spełnił określone w umowie świadczenie niepieniężne (czyli dostarczył towar albo wykonał usługę), wierzycielowi przysługują, bez odrębnego wezwania, odsetki w wysokości odsetek za zwłokę, określanej na podstawie Ordynacji podatkowej. Obecnie wynoszą one 10 proc. w skali rocznej.
TRANSAKCJA HANDLOWA
Transakcją handlową w rozumieniu ustawy jest umowa, której przedmiotem jest odpłatne dostarczanie towaru lub odpłatne świadczenie usług, jeżeli strony tej umowy zawierają ją w związku z wykonywaną przez siebie działalnością gospodarczą lub zawodową. Choć tymi szczególnymi przepisami objęta jest tylko część transakcji, to chronią one przede wszystkim małych przedsiębiorców.
Podstawa prawna
● Ustawa z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz.U. nr 116, poz. 730).
● Ustawa z 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz.U. z 2003 r. nr 174, poz. 1689 ze zm.).
● Ustawa z 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. nr 139, poz. 1323 ze zm.).