Czy wymiana skrzynek pocztowych na tzw. euroskrzynki jest obowiązkowa?
- Obowiązek ten wynika z przepisu art. 90 prawa pocztowego, który stanowi, że w okresie pięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy (tj. do 24 sierpnia 2008 r.) właściciel lub współwłaściciele nieruchomości są obowiązani wymienić oddawcze skrzynki pocztowe zainstalowane przed dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli nie spełniają one wymagań z niej wynikających. Jednocześnie należy nadmienić, że na właścicielach lub współwłaścicielach nieruchomości spoczywa obowiązek powiadomienia operatora publicznego o terminie wymiany oddawczych skrzynek pocztowych, jeżeli zostały one zainstalowane przez operatora publicznego.
Co grozi za niedopełnienie obowiązku wymiany skrzynek?
- Prawo pocztowe nie przewiduje co prawda sankcji za niedokonanie wymiany oddawczych skrzynek pocztowych w terminie do 24 sierpnia, ale dolegliwości mogą być innego rodzaju. Po pierwsze, nasza korespondencja może nie dotrzeć do nas na czas, jeżeli będzie doręczał ją operator inny niż Poczta Polska. Doręczanie do rąk własnych adresata zamiast do jego skrzynki jest znacznie bardziej czasochłonne, a tym samym droższe. A koszty droższych usług zostaną przez nadawców masowych (np. banki, operatorów telekomunikacyjnych, dostawców mediów) prawdopodobnie przeniesione na adresatów korespondencji. Po drugie wspomniana czasochłonność doręczania do rąk własnych adresata powodować będzie uzasadnione roszczenia ze strony operatorów pocztowych o utracone korzyści. Przykładowo jeden pracownik operatora może doręczyć skutecznie w taki sposób od 50 do 100 przesyłek w ciągu dnia pracy. To jest mniej więcej tyle, ile przegródek liczą sobie zestawy skrzynek oddawczych w dużych blokach mieszkalnych. Rachunek jest prosty, po wymianie skrzynek na nowe doręczyciel prywatnego operatora w ciągu kilkunastu czy kilkudziesięciu minut będzie w stanie wykonać pracę, którą do tej pory wykonywał w ciągu całego dnia. W związku z tym operatorzy prywatni już zapowiadają, że będą występować z pozwami do sądu cywilnego przeciwko wspólnotom lub spółdzielniom, które nie zastosowały się do przepisów i nie wymieniły skrzynek w terminie. UKE popiera takie działania, mając na względzie fakt, że wymiana skrzynek na dostępne dla wszystkich operatorów powoduje utrudnienia w rozwoju konkurencji na rynku usług pocztowych w naszym kraju. Dodatkowo na niekorzyść spóźnialskich działa fakt, iż ustawodawca zakreślił w prawie pocztowym bardzo długi, bo aż pięcioletni okres na wykonanie tego obowiązku.
Kto powinien zapłacić za wymianę?
- Zgodnie z art. 37 ustawy Prawo pocztowe właściciel lub współwłaściciele nieruchomości, której częścią składową jest budynek, lub budynku stanowiącego odrębną nieruchomość są obowiązani umieścić oddawczą skrzynkę pocztową. Obowiązek ten jest realizowany w budynkach jednorodzinnych poprzez umieszczenie oddawczej skrzynki pocztowej przed drzwiami wejściowymi do budynku lub w ogólnie dostępnej części nieruchomości. Natomiast w budynkach wielorodzinnych, w których wyodrębnione są co najmniej trzy lokale - przez umieszczenie w ogólnie dostępnej części nieruchomości zestawu oddawczych skrzynek pocztowych w liczbie odpowiadającej liczbie samodzielnych lokali mieszkalnych oraz lokali o innym przeznaczeniu, jeżeli posiadają osobny adres. Czyli reasumując zarówno obowiązek instalacji skrzynki w nowym budynku, jak i wymiany skrzynki na spełniającą wymogi ustawy Prawo pocztowe w budynkach starszych ciąży na właścicielu lub współwłaścicielach nieruchomości.