Nacisk na ochronę środowiska jest już widoczny nie tylko wśród producentów aut, którzy tworzą coraz bardziej ekologiczne pojazdy, ale również wśród firm, w zakresie wybieranych przez nie samochodów.
Zainteresowanie przedsiębiorstw możliwie najbardziej przyjaznymi środowisku autami służbowymi znacznie wzrosło, co wiąże się niewątpliwie z rosnącą w naszym kraju świadomością ekologiczną.
Z danych Ministerstwa Środowiska wynika, że samochody są najbardziej nieprzyjaznym dla środowiska naturalnego środkiem transportu. Auta powodują największe zanieczyszczenie i zagrożenie dla przyrody, emitując do atmosfery znaczne ilości szkodliwych substancji, takich jak dwutlenek węgla, węglowodory oraz tlenki azotu. Emisja CO2 powodowana przez samochód jest w przybliżeniu pięciokrotnie wyższa niż w przypadku autobusu, blisko pięćsetkrotnie większa od emisji tramwaju oraz tysiąckrotnie większa od metra.

Społeczna odpowiedzialność

Auta, napędzane silnikami spalinowymi, mają aż 30-proc. udział w zanieczyszczani atmosfery. W przypadku dużych miast sięga on natomiast aż od 70 proc. do 90 proc. Głównymi skutkami zanieczyszczenia środowiska powodowanego przez samochody są efekt cieplarniany, kwaśne deszcze, smog, zatrucie gleby oraz choroby układu oddechowego u ludzi.
Jednym ze sposobów na zminimalizowanie szkodliwego wpływu samochodów na środowisko jest ograniczanie emisji CO2 przez właściwe użytkowanie aut oraz racjonalny - z ekologicznego punktu widzenia - dobór pojazdów. Biorąc pod uwagę fakt, że znaczny odsetek samochodów to obecnie auta firmowe, jest szczególnie ważne, aby firmy miały świadomość społecznej odpowiedzialności na nich spoczywającej.
Pojazdy flotowe stanowią w Polsce ok. 10 proc. wszystkich samochodów jeżdżących po drogach. W Holandii odsetek ten wynosi ok. 15 proc., w Czechach ok. 20 proc., we Francji 21 proc., a w Belgii 24 proc.
W branży motoryzacyjnej coraz większą popularnością cieszą się tzw. ekologiczne floty. Są to między innymi polityki flotowe i motywacyjne, w ramach programu wynagrodzeń oraz budowanie świadomej odpowiedzialności, poprzez tworzenie programów szkoleniowych prowadzenia auta, w sposób najmniej uciążliwy dla środowiska. Należą do nich również rozwiązania techniczne ułatwiające te działania, np. automatyczne wskaźniki zmiany biegów i odzyskiwanie energii w procesie hamowania, wielkość i nowoczesność silników, użytych do recyklingu surowców i materiałów. Jest to również wybór i optymalizacja floty pod względem doboru marki i modelu w zależności od miejsca jego użytkowania - miasto, poza miastem.
Dzięki wykorzystaniu potencjału kryjącego się w ekologicznych flotach można uzyskać istotne oszczędności w zużyciu paliwa oraz materiałów eksploatacyjnych. Wiąże się to ze zmniejszeniem kosztów, nawet pomimo relatywnie większej inwestycji w środki komunikacji i transportu. Mniej wyeksploatowane auta mają wyższe wartości rezydualne, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie rat leasingowych na podobnych warunkach, w alternatywnych kosztowo rozwiązaniach. Modyfikowanie procedur przez korporacje, na przykład w celu ograniczenia emisji CO2, daje efekt skali i stanowi przykład dobrych praktyk dla innych organizacji. Nawet drobne zmiany, wprowadzone przez duże firmy dają ogromne benefity, właśnie ze względu na skalę działalności tych firm.



Zużycie paliwa

Stopień zanieczyszczania zależy przede wszystkim od emisjogenności (wielkości emisji szkodliwych substancji, powstałych w wyniku spalania danej ilości paliwa) oraz od ilości zużywanego paliwa. Emisja zanieczyszczeń na 1 litr paliwa jest zależna od typu paliwa, gdyż zupełnie inna ilość szkodliwych dla środowiska substancji zostanie uwolniona do atmosfery przez silnik zasilany olejem napędowym, etyliną i gazem LPG. Nie bez znaczenia jest tutaj również specyfika samego silnika. Okazuje się bowiem, że nawet jednostki zasilane tym samym typem paliwa, w zależności od producenta, różnią się między sobą emisją zanieczyszczeń. Zużycie paliwa jest z kolei warunkowane wielkością spalania na 1 km oraz liczbą przejechanych kilometrów.
Nie bez znaczenia dla ilości zużywanego paliwa pozostaje również stan techniczny pojazdu. Auto w złej kondycji technicznej cechuje się znacznie większym spalaniem. Należy pamiętać także o stylu jazdy użytkownika oraz warunkach, w jakich samochód pracuje, bowiem to samo auto użytkowane przez dwóch różnych ludzi może spalić wyraźnie różne od siebie ilości paliwa. Różnice pojawiają się też w przypadku jazdy w mieście oraz w dłuższych trasach.

Silniki i paliwo

Każda firma może uczynić swoją flotę bardziej ekologiczną, poprzez zadbanie o wiele elementów. Bardzo istotny jest właściwy dobór pojazdów oraz silników zarówno pod względem pojemności, jak i typu paliwa, którym są one napędzane. Najmniej ekologicznymi paliwami pod względem emisji dwutlenku węgla okazują się być benzyna oraz gaz LPG. Nieco lepiej pod tym względem wypada olej napędowy. Spalanie etanolu natomiast powoduje wydzielanie blisko trzykrotnie mniejszej ilości CO2 niż w przypadku spalania benzyny i gazu LPG. Najbardziej ekologiczny jest biodiesel, gdyż emisja dwutlenku węgla przy jego spalaniu jest ponadsześciokrotnie mniejsza od najmniej ekologicznych paliw.
Bardzo ważnym elementem, pozwalającym obniżyć zużycie paliwa jest regularne serwisowanie flotowych aut. Przyczynia się ono nie tylko do tego, że flota jest bardziej ekologiczna, ale wpływa również na obniżenie kosztów ponoszonych przez firmę na paliwo i naprawy.
Nieprzestrzeganie zasad serwisowania pojazdów powoduje nie tylko większe zatruwanie środowiska, ale również powiększanie awarii i kosztów naprawy. Właściwe serwisowanie samochodu obniża zużycie paliwa od 5 do 15 proc. Z kolei koszty ponoszone na naprawy mogą zostać zredukowane od 10 do 30 proc.

Szkolenia kierowców

Istotnym czynnikiem wpływającym na to, że floty stają się bardziej ekologiczne, jest ekonomiczny styl jazdy, zmniejszający zużycie paliwa. W tym celu coraz częściej realizowane są szkolenia i edukacja kierowców firmowych aut. Można je przeprowadzać w formie tradycyjnej, a więc wykładów, przekazując dodatkowo materiały szkoleniowe. Organizuje się też praktyczne kursy jazdy w warunkach rzeczywistych. Stosując się do głównych zasad ekonomicznej jazdy, można w znacznym stopniu zmniejszyć ilość spalanego przez samochód paliwa, co w efekcie zmniejsza też emisję trujących substancji do atmosfery.
Płynna jazda, odpowiednia zmiana biegów, właściwe ciśnienie w oponach, usunięcie zbędnych akcesoriów, takich jak np. bagażnik dachowy, pozwala zaoszczędzić od 5 do nawet 25 proc. paliwa. Oszczędności można wypracować również poprzez unikanie krótkich przejażdżek i postojów na włączonym silniku, właściwe planowanie podróży oraz ograniczenie użycia urządzeń elektrycznych, np. ogrzewania, klimatyzacji czy ogrzewania szyby.
Planowanie podróży powinno uwzględniać przede wszystkim najkrótszą możliwą drogę z punktu A do punktu B. W przypadku np. przedstawicieli handlowych, którzy są zmuszeni do dotarcia do wielu miejsc w ciągu jednego dnia, stosuje się już niekiedy specjalne programy do planowania tras, ustalające najkorzystniejszą trasę przejazdu. Sposobem na oszczędność w ilości zużywanego paliwa jest także kontrola przebiegów pokonywanych przez pracowników służbowymi samochodami. W firmowych autach istnieje już możliwość zainstalowania nadajników GPS, które pozwalają ustalić dokładną pozycję pojazdu oraz trasy, którymi się porusza. Wszystko to ma na celu ograniczenie niedozwolonych prywatnych przebiegów.