Właściciele starych książeczek mieszkaniowych mogą w dowolnej chwili wycofać wkłady. Uzyskają wtedy jednak tylko odsetki od oszczędności.
Gdy zgromadzoną kwotę właściciele starych książeczek wydatkują na cel mieszkaniowy, otrzymają ponadto premię gwarancyjną. Na premię może liczyć osoba, na rzecz której zostanie dokonana cesja praw z książeczki.
Premia po cesji
Prawo do premii gwarancyjnej dają jedynie książeczki mieszkaniowe, które zostały założone do 23 października 1990 r. Takie książeczki były zakładane tylko w banku PKO BP. Po tej dacie bank ten oferuje, co prawda, nadal prowadzenie książeczek mieszkaniowych, ale już bez prawa do premii z kasy państwa. Po prostu są one formą systematycznego oszczędzania, za które przysługują odsetki - jak od każdej lokaty.
Przy zakładaniu książeczki mieszkaniowej należało zadeklarować, przez jaki okres (minimum pięć lat) oszczędzający będzie wnosił wpłaty. Mimo to, nawet jeśli zadeklarowany okres dawno minął, na książeczkę dalej można wpłacać oszczędności, zyskując nie tylko na oprocentowaniu, ale także pomnażając premię.
Pierwotny właściciel książeczki, który ani obecnie, ani w przyszłości nie planuje własnego przedsięwzięcia mieszkaniowego - a w związku z tym nie ma szans na bezpośrednie skorzystanie z premii - powinien porozumieć się z krewnym, który finalizuje własne przedsięwzięcie mieszkaniowe. Jeśli drogą cesji krewny ów przejmie książeczkę mieszkaniową, a następnie - jako jej pełnoprawny posiadacz - zlikwiduje ją, odzyska zgromadzony na książeczce kapitał, odsetki, a ponadto uzyska premię.
Nie wdając się w szczegóły rodzinnych rozliczeń (czy będzie to w całości darowizna czy np. wariant zwrotu pierwotnemu właścicielowi kapitału, odsetek i połowy premii, by druga połowa była gratyfikacją za korzystne zlikwidowanie książeczki), ważne jest, że premia wówczas nie przepadnie, ale - tak czy owak - wzbogaci rodzinę.
Wniosek o likwidację
Właścicielowi książeczki mieszkaniowej przysługuje premia gwarancyjna, jeśli dokona on jednej z dziewięciu czynności, wymienionych na zasadzie pełnej listy w ustawie, związanych z własną inwestycją mieszkaniową. Aby uzyskać taką premię, przedmiotowa nieruchomość musi znajdować się na terytorium Polski, a właściciel książeczki mieszkaniowej musi złożyć wniosek o jej likwidację i wypłatę premii gwarancyjnej w terminie 90 dni od dnia dokonania jednej z tych dziewięciu czynności.
Wniosek o likwidację książeczki i wypłatę premii składa się w oddziale PKO BP prowadzącym książeczkę (zazwyczaj jest to I oddział w danym mieście lub województwie; który konkretnie wpisany jest na drugiej stronie okładki książeczki). Do wniosku o likwidację należy dołączyć dokumenty potwierdzające powstanie prawa do uzyskania premii gwarancyjnej. Jeśli wniosek jest odpowiednio udokumentowany, bank likwiduje książeczkę, wylicza premię i wraz z kapitałem oraz odsetkami wypłaca ją właścicielowi. Zazwyczaj odbywa się to w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku.
W przypadku nienależytego udokumentowania wniosku, bank wyznacza termin na uzupełnienie dokumentów, nie dłuższy niż 30 dni, licząc od dnia złożenia wniosku. Po upływie tego terminu bank zwraca wniosek bez rozpatrzenia.
Wypłata w trakcie inwestycji
Nie zawsze, aby uzyskać premię mieszkaniową, trzeba czekać do sfinalizowania przedsięwzięcia mieszkaniowego. Jak wiadomo, środki z książeczki - zarówno kapitał, odsetki, jak i premia gwarancyjna - mogą być poważnym kapitałem, który umożliwi rozpoczęcie budowy mieszkania albo da np. wkład niezbędny do uzyskania kredytu na zakup własnego lokum.
Przy spełnieniu pewnych warunków (w tym zwłaszcza zaawansowanie przedsięwzięcia w co najmniej 50 proc.) premia gwarancyjna już w trakcie realizacji inwestycji może więc być wypłacona właścicielowi książeczki lub przekazana wskazanemu przez niego inwestorowi. Aby to osiągnąć, właściciel książeczki mieszkaniowej musi wraz z wnioskiem o likwidację książeczki i wypłatę premii gwarancyjnej złożyć dokumenty potwierdzające spełnienie warunków w zakresie zaawansowania budowy na dzień złożenia wniosku.
Wśród tych dokumentów musi być pisemne zaświadczenie inwestora lub inne dokumenty potwierdzające poniesienie wymaganych nakładów. Dokumenty te powinny być wystawione nie wcześniej niż 30 dni przed dniem złożenia wniosku.
CENA 1 METRA KWADRATOWEGO
Na potrzeby obliczania premii gwarancyjnej prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza cenę 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego za okresy kwartalne. Za IV kwartał 2007 r. wynosiła ona 2890 zł, zaś za I kwartał 2008 r. 2970 zł.