Na polskim rynku największą popularnością cieszą się swapy walutowe, które pozwalają firmie zabezpieczyć się przed wahaniami kursów walut.
Stronami umów przy swapach są zazwyczaj instytucje finansowe, w tym zwłaszcza banki, oraz przedsiębiorstwa sektora niefinansowego ograniczające ryzyko. Na rynku swapów, określanych także jako kontrakty zamiany lub wymiany, zdecydowanie mniejszą rolę niż w przypadku pozostałych instrumentów pochodnych, odgrywa motyw spekulacyjny. Obecnie na rynkach światowych dominują swapy procentowe, kredytowe oraz walutowe. Natomiast w Polsce najlepiej rozwinął się segment swapów walutowych.
Swapy procentowe (interest rate swaps, IRS) mają wiele rodzajów. Najprostsze z nich pozwalają przedsiębiorstwu ograniczającemu ryzyko na zamianę płatności odsetkowych o zmiennej stopie procentowej na płatności o stopie stałej, znanej z góry. Umożliwiają także redukcję ryzyka związanego z poziomem przyszłych stóp procentowych, po których zaciągane będą kolejne kredyty i pożyczki lub lokowane środki finansowe. Istnieją również swapy polegające na zamianie zmiennych odsetek naliczanych w jeden sposób na zmienne odsetki obliczane na innej podstawie. Z kolei swapy walutowo-procentowe (currency interest rate swaps, CIRS) pozwalają na zamianę zmiennych odsetek denominowanych w jednej walucie na odsetki wyrażone w innej walucie.
W ostatnich latach najszybciej rosła wartość swapów kredytowych (credit default swaps, CDS), osiągając aż 40 bilionów dolarów amerykańskich. Podmiot ograniczający ryzyko regularnie płaci stałe opłaty, w zamian otrzymując gwarancję rekompensaty całości lub części strat, które poniesie w przypadku niewypłacalności lub pogorszenia wiarygodności kredytowej konkretnego kraju, przedsiębiorstwa lub innego pożyczkobiorcy. Kluczowe jest to, że strona przejmująca ryzyko sama musi być w pełni wiarygodna. Takie wydawały się być do niedawna najbardziej renomowane banki światowe. W ostatnim roku sytuacja uległa jednak radykalnej zmianie. Co gorzej, znaczne zaangażowanie banków jako strony przejmującej na siebie konsekwencje wzrostu ryzyka kredytowego może stać się kolejną przyczyną pogłębienia problemów światowego sektora bankowego.
Najprostsze, a zarazem popularne w Polsce swapy walutowe znane są jako swapy FX (foreign exchange swaps). Polegają one na połączeniu dwóch transakcji kupna/sprzedaży waluty: natychmiastowej oraz odwrotnej do niej pozagiełdowej terminowej (forward). Obie transakcje opiewają na te same kwoty waluty, natomiast kursy walutowe są prawie zawsze różne. Bardziej złożone są kapitałowe swapy walutowe (currency swaps), których istotą jest zamiana serii stałych płatności odsetkowych denominowanych w różnych walutach. Pozwalają one na pośrednie przewalutowanie długu lub lokaty, są więc elastycznym narzędziem ograniczania ryzyka kursowego. Niestety, w Polsce kapitałowe swapy walutowe wykorzystuje się sporadycznie.