Istotą nadzoru korporacyjnego jest zapewnienie równowagi między interesami wszystkich podmiotów biorących udział w działalności przedsiębiorstwa.

Od ponad ćwierćwiecza problemy związane z nadzorem korporacyjnym (corporate governance) znajdują się w centrum zainteresowania ekonomistów w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej. Również w Polsce tematyka ta okazała się jedną z najbardziej dynamicznych w ostatnim dziesięcioleciu, a w jej zakresie nastąpiły zmiany, które w krajach zachodnich trwały całe dziesięciolecia.

Budowany od podstaw nadzór korporacyjny przyniósł w naszym kraju konkretne rezultaty, zbliżając Polskę pod wieloma względami do standardów zachodnich. Dzięki temu Polska znalazła się w ogólnoświatowym trendzie procesów i zmian, które cały czas zmierzają do usprawnienia nadzoru, zwiększenia społecznej kontroli nad spółkami oraz zapewniają dostęp do nowych inwestorów.

W ciągu kilku ostatnich lat nasz kraj wykonał wiele istotnych ruchów, aby poprawić nadzór korporacyjny w spółkach z udziałem Skarbu Państwa oraz w przedsiębiorstwach publicznych ze względu na ważny dla kraju okres transformacji gospodarczej i prywatyzacji, gdy własność państwa w obszarze przedsiębiorstw publicznych uległa znacznemu zmniejszeniu.

Rosnące zainteresowanie nadzorem korporacyjnym należy wiązać przede wszystkim z niesłabnącą popularnością spółek kapitałowych, które w swoich strukturach posiadają organy nadzoru właścicielskiego. Te właśnie organy są odpowiedzialne za losy przedsiębiorstw, dlatego też bardzo ważne jest, aby reprezentowały wysoki poziom wiedzy i kwalifikacji oraz bogate doświadczenia z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem.

Naturalną reakcją było podejmowanie prac mających na celu przezwyciężenie słabości w istniejących mechanizmach nadzoru korporacyjnego. Efektem zaś było powstanie kodeksów dobrych praktyk adresowanych do inwestorów, księgowych i audytorów, niemniej jednak ich zasadnicze przesłanie jest skierowane do rad spółek i menedżerów zarządzających przedsiębiorstwami. Wszystkie kodeksy nadzoru, w zależności od kraju i kultur wewnętrznych, mają charakter otwarty, co oznacza, że poza podmiotami podporządkowanymi normom zawartym w danym kodeksie jego zakres regulacji może objąć również inne podmioty.

Istota nadzoru korporacyjnego to zapewnienie równowagi między interesami wszystkich podmiotów biorących udział w działalności przedsiębiorstwa. Prezentacja modeli nadzoru korporacyjnego ma na celu wykazać istniejące między nimi różnice i ich wpływ na przedsiębiorstwa.

Przepisy nadzoru korporacyjnego powstają pod wpływem obowiązujących przepisów prawa danego kraju, a ich faktyczny sposób dokonywania się kształtuje się pod wpływem kultury i tradycji narodowej. Dlatego też w różnych krajach istnieją inne warunki dla powstania i rozwoju nadzoru korporacyjnego, a to znowu ma wpływ na powstanie różnych modeli sprawowania nadzoru korporacyjnego.

Należy zwrócić uwagę na uwarunkowania nadzoru korporacyjnego na świecie, a zwłaszcza w krajach należących do OECD i tych, które się na nich wzorują. Wszystkie kwestie związane z corporate governance znalazły się w centrum uwagi zarówno organizacji międzynarodowych, jak i opinii publicznej. W Polsce nadzór skupia się na ochronie interesów akcjonariuszy mniejszościowych, w Niemczech na przykład jest spowodowany brakiem procedur, dzięki którym podmioty zainteresowane mogłyby egzekwować przejrzystość działania przedsiębiorstw. Działania, które mają na celu poprawę warunków i sposób sprawowania nadzoru korporacyjnego zostaną omówione na przykładach. Mają one zarówno charakter prawny, jak i ekonomiczny. Duże znaczenie ma tu nowelizacja prawa, wspomaganie procesów w gospodarce zwiększających efektywność nadzoru korporacyjnego, oraz tworzenie instytucji odpowiedzialnych za przebieg procesów nadzoru korporacyjnego.