Tarcza antykryzysowa 2.0: Jakie ulgi dla organizacji pozarządowych

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników

Organizacje pozarządowe i podmioty w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie („Organizacje”), u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, będą uprawnione do świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, w tym środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych („FGŚP”). Mogą one obecnie zwrócić się z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, w tym o wypłatę ze środków FGŚP świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy.

Warto zwrócić w tym miejscu uwagę, że na podstawie Ustawy COVID-19 Organizacje te były uprawnione tylko do otrzymania dotacji od starostów, podczas gdy przedsiębiorcy mogli otrzymać dofinansowanie z dwóch źródeł, tj. zarówno od starostów, jak i z FGŚP. Rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do dotacji prowadzi do zrównania w tym względzie przedsiębiorców i organizacji pozarządowych.

Jednocześnie zmianie uległ art. 15zze, który dotyczy możliwości otrzymania przez Organizacje dotacji od starostów. W poprzednim brzmieniu przepisu okres świadczenia wynosił maksymalnie 3 miesiące od dnia złożenia wniosku do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na swoją siedzibę. Obecnie okres ten będzie wynosił maksymalnie 3 miesiące od miesiąca złożenia wniosku, co oznacza, że w przypadku złożenia wniosku przykładowo w kwietniu, okres świadczenia będzie przypadał na pełne miesiące: kwiecień, maj i czerwiec.

Jednym z kryteriów otrzymania dofinansowania jest utrzymywanie miejsc pracy. Do tej pory Organizacje zobowiązane były do utrzymywania tych miejsc pracy w okresie dofinansowania, jak również po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi. Tarcza 2.0 skraca jednak ten okres tylko do okresu, na który zostało przyznane dofinansowanie.

Zwolnienie Organizacji z nieopłaconych składek

Ustawa COVID-19 zwalniała z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. Zwolnienie to przysługiwało płatnikom (w tym Organizacjom) zatrudniającym poniżej 10 osób.

Obecnie zwolnienie będzie dotyczyło także płatnika składek, który zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, przy czym tacy płatnicy będą zwolnieni z opłacania składek w wysokości 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc. Powyższe dotyczy okresu od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. i jest możliwe pod warunkiem, że taki płatnik był zgłoszony jako płatnik składek:

• przed dniem 1 lutego 2020 i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń od 10 do 49 ubezpieczonych,
• w okresie od 1 lutego do 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń od 10 do 49 ubezpieczonych,
• w okresie od 1 marca do 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń od 10 do 49 ubezpieczonych.

Dodatkowo, całkowitym zwolnieniem za okres od 1 marca 2020 r. do 31 maja 2020 r. zostali objęci płatnicy składek będący spółdzielniami socjalnymi - bez względu na liczbę pracowników, jeżeli byli zgłoszeni jako płatnicy składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r.

Podatek od nieruchomości

Tarcza 2.0 rozszerza również krąg podmiotów, które mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku od nieruchomości oraz przedłużenia terminów płatności rat tego podatku. Obecnie rada gmin może w drodze uchwały wprowadzić zwolnienie – za część roku 2020 - z podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli zajętych na prowadzenie działalności przez Organizacje. Rada gmin może również ww. podmiotom w drodze uchwały przedłużyć terminy płatności rat podatku od nieruchomości płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej jednak niż do 30 września 2020 r. Oba przypadki dotyczą podmiotów, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.

Renegocjacje umowy w ramach realizacji zadania publicznego

Ustawa COVID-19 umożliwiła Organizacjom, które realizują zadania publiczne ze środków publicznych:

• możliwość realizacji zadań publicznych w celu zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 bez konieczności uczestniczenia w otwartym konkursie ofert;
• możliwość zmiany w rozliczaniu wykonanych zadań publicznych (możliwość przedłużenia terminu na złożenie sprawozdania z wykonania zleconego zadania publicznego czy na rozliczenie dotacji udzielonej na realizację zadania, a także możliwość akceptacji wydatków poniesionych na sfinansowanie działań realizowanych w ramach zleconego zadania publicznego, które zostały odwołane w wyniku wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii).
• Tarcza 2.0. O tych zmianach mało kto słyszał. Ograniczenia dla dronów, nowe uprawnienia SOK i....

Tarcza 2.0 wprowadza dodatkowo dla organizacji pozarządowych wykonujących zadania publiczne możliwość renegocjacji umowy, w szczególności przez:

• zmianę terminu wykonania umowy lub jej części;
• czasowe zawieszenie wykonania umowy lub jej części;
• zmianę sposobu wykonywania umowy lub jej części;
• zmianę zakresu wykonywania umowy lub jej części.

Powyższe dotyczy tylko umów zawartych przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego z powodu COVID-19, a zmiana umowy będzie możliwa jedynie w przypadku stwierdzenia, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie umowy. O takich okolicznościach strony powinny się niezwłocznie wzajemnie informować poprzez złożenie oświadczenia, zawierającego w szczególności dane dotyczące liczby pracowników lub współpracowników uczestniczących w realizacji umowy czy wstrzymania dostaw produktów potrzebnych do realizacji umowy.

Roczne sprawozdania organizacji pożytku publicznego

Organizacje mające status organizacji pożytku publicznego obowiązkowo sporządzają roczne sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności oraz roczne sprawozdanie finansowe, a następnie do 15 lipca zobowiązane są zamieścić sprawozdania na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu Wolności. Obecnie, na podstawie art. 15zzzzze Tarczy 2.0, w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego będzie mógł określić (w rozporządzeniu) inny termin wypełnienia ww. obowiązków, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowej realizacji tych obowiązków.

Zmiana warunków lub terminów spłaty kredytu lub pożyczki udzielonej przez bank

Tarcza 2.0 umożliwia także Organizacjom zmianę przez bank określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu lub pożyczki udzielonej przez bank na podstawie Prawa bankowego jeżeli:

• kredyt lub pożyczka zostały udzielone Organizacji przed dniem 8 marca 2020 r. oraz
• zmiana taka jest uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r.

Zmiana warunków lub terminów spłaty kredytu lub pożyczki dokonywana jest po uzgodnieniu przez bank i kredytobiorcę, przy czym nie może ona powodować pogorszenia sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.

Głosowanie władz fundacji i stowarzyszeń w formie elektronicznej

Przepisy Tarczy 2.0 wprowadziły możliwość głosowania i odbywania posiedzeń z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, ale jedynie na czas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Dla porównania - w przypadku spółek wprowadzona wcześniej możliwość posiedzeń i głosowania z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej nie została ograniczona czasowo, a więc podmioty te będą mogły skorzystać z takiego udogodnienia również po ustaniu epidemii. Nie będzie to możliwe w przypadku fundacji czy stowarzyszeń – chyba że po wprowadzeniu odpowiednich postanowień do statutu.

Możliwość głosowania on-line przez władze fundacji została zagwarantowana poprzez odesłanie do prawa o stowarzyszeniach i odpowiedniego stosowania przepisów tam zawartych, które to przepisy zawierają bardziej szczegółowe zasady przeprowadzenia takich posiedzeń:

• głosowanie z wykorzystaniem komunikacji elektronicznej poza posiedzeniami wymaga zgody członków władz wyrażonej w formie dokumentowej (np. e-mail);
• zawiadomienie o zebraniu powinno wskazywać możliwość udziału w posiedzeniu on-line wraz z opisem sposobu uczestnictwa i wykonywania prawa głosu;
• organizacja posiedzeń powinna zapewniać transmisję w czasie rzeczywistym, możliwość wypowiedzenia się każdemu członkowi władz; prawo głosu może być wykonywane osobiście lub przez pełnomocnika;
• statut stowarzyszenia może odmiennie regulować kwestie wykorzystania środków komunikacji elektronicznej w głosowaniach na oraz poza posiedzeniami, w tym ograniczać je lub nawet wyłączyć.

Wprowadzone przepisy sformułowano jednak na dużym poziomie ogólności - nie precyzują one np. czy zgodę w formie dokumentowej na głosowanie on-line powinni wyrazić wszyscy członkowie władz czy wystarczy posłużyć się dotychczasowymi większościami wskazanymi w statucie ani też w jaki sposób należałoby podejść do ewentualnych głosowań tajnych.

1 proc. dla organizacji pożytku publicznego

Zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych umożliwia podatnikom PIT przekazanie 1 proc. na rzecz organizacji pożytku publicznego w zeznaniu podatkowym złożonym do dnia 1 czerwca 2020 r. albo w korekcie tego zeznania złożonej do dnia 30 czerwca 2020 r.