Członków organów spółek z o.o., w tym zarządów, można objąć zakazem konkurencji. Nie mogą oni wtedy bez uzyskania zgody np. zajmować stanowisk w innych konkurencyjnych spółkach. Czy jednak zakaz konkurencji może też wiązać wspólników spółki z o.o.?
ikona lupy />
Dr Marcin Borkowski, radca prawny w GWW / DGP
Kodeks spółek handlowych, co do zasady, nie przewiduje zakazu konkurencji dla wspólników spółki z o.o. Taki zakaz uregulowano wprost tylko w odniesieniu do członków zarządu. Zwrócono na to uwagę w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 2 października 2019 r. (sygn. akt I AGa 65/19). Jednocześnie podkreślono, że nieuprawnione jest utożsamianie podjęcia przez wspólnika spółki z o.o. działalności konkurencyjnej – w każdym przypadku – z brakiem jego lojalności. Ocena lojalności wspólnika, w tym jej zakresu, powinna mieć charakter indywidualny i powiązany z konkretnym stanem faktycznym.
Warunkowa umowa o zakazie konkurencji jest dozwolona
Warunkowa umowa o zakazie konkurencji jest dozwolona

Zobacz również
Wspólnicy są zobowiązani do pewnych świadczeń, o ile będą one określone w umowie spółki. Nałożenie zakazu działalności konkurencyjnej w stosunku do wspólników może więc nastąpić w umowie spółki.
Taki zakaz powinien być ustanowiony, co do zasady, już w chwili zawierania umowy spółki. Jednak konieczność zabezpieczenia interesów spółki może pojawić się później, już po jej założeniu. Jeżeli jednak wspólnicy zamierzają nałożyć zakaz konkurencji w trakcie działalności spółki, to powinni spełnić określone wymagania. Zakaz podejmowania działalności konkurencyjnej oznacza nałożenie obowiązku powstrzymywania się od określonego zachowania, wypełniając w ten sposób pojęcie świadczenia. Tym samym podjęcie uchwały zmieniającej umowę spółki przez wprowadzenie zakazu działalności konkurencyjnej wymaga zgody wszystkich wspólników, których zakaz dotyczy. Oznacza to, że te osoby, których zakaz miałby objąć, powinny zagłosować za taką zmianą umowy spółki.
Jeżeli zaś chodzi o członków zarządów spółek, to warto podkreślić, że niezależnie od zakazów statutowych, dopuszczalne jest nałożenie ograniczeń co do podejmowania działalności konkurencyjnej w zawieranych z nimi umowach, np. kontraktach menedżerskich.