PPK już są. Weszły w życie 1 lipca 2019. Co prawda na początek do planów włączone zostały duże firmy, które na 31 grudnia 2019 zatrudniały minimum 250 osób, ale kolejne grupy już czekają. Od 1 stycznia 2020 do PPK wejdą firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników, od 1 lipca 2020 co najmniej 20 pracowników, a od 1 stycznia 2021 pozostałe podmioty zatrudniające i jednostki sektora publicznego.
Jakie wpłaty
Kluczowa informacja dotycząca PPK to: Oszczędności zgromadzone na rachunku PPK pracownika będą jego prywatnym i dziedziczonym kapitałem finansowym. To zasadnicza różnica w porównaniu z OFE.
Wpłaty będą pochodzić z trzech źródeł: z wpłat pracownika, pracodawcy oraz od państwa.
• Pracownik – może zadeklarować comiesięczną obowiązkową wpłatę podstawową w wysokości 2 proc. swojego wynagrodzenia brutto, potrącaną z wynagrodzenia netto. Może też w każdej chwili zdecydować o wpłacie dodatkowej w wysokości do 2 proc. brutto wynagrodzenia. Maksymalnie może to być 4 proc. wynagrodzenia brutto (gdy pracownik ma najniższe dochody, a łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 120% aktualnego minimalnego wynagrodzenia – może wpłacać od 0,5 do 2 % wynagrodzenia brutto)
• Pracodawca - co miesiąc wpłaci obowiązkowo 1,5 proc. wynagrodzenia brutto pracownika. Jeśli zechce, będzie mógł wpłacić kwotę dodatkową - maksymalnie 2,5 proc. wynagrodzenia brutto.
• Państwo – przekaże wpłatę powitalną w wysokości 250 zł, a potem raz w roku będzie zasilać konto kwotą 240 zł.
Gdzie będą trafiać zgromadzone środki?
Umowę na prowadzenie konta pracodawca będzie mógł zawrzeć z jedną z następujących instytucji finansowych:
• Funduszem inwestycyjnym, zarządzanym przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
• Funduszem emerytalnym zarządzanym przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne lub Pracownicze Towarzystwo Emerytalne
• Zakładem Ubezpieczeń
Decyzję o wyborze instytucji finansowej podejmuje pracodawca w porozumieniu z reprezentacją pracowników, czyli związkiem zawodowym, działającym w firmie. Ostatecznie wybór należy do pracodawcy. By nieco ułatwić poszukiwania, na portalu www.mojeppk.pl zamieszczono listę instytucji dopuszczonych do prowadzenia PPK.
Jedną z instytucji finansowych, która trafiła na listę jest NN Investment Partners TFI S.A.
- Najważniejszym kryterium, które pracodawca powinien brać pod uwagę przy wyborze instytucji finansowej zarządzającej PPK jest jej doświadczenie - mówi Małgorzata Barska, prezes NN Investment Partners TFI. - W NN Investment Partners TFI pierwszy pracowniczy program emerytalny (PPE) uruchomiliśmy 18 lat temu. Dziś w naszych PPE uczestniczy ponad 100 tys. pracowników zatrudnionych w prawie 300 firmach. Jako pierwsi w Polsce, siedem lat temu utworzyliśmy fundusze cyklu życia, a to właśnie na analogicznej strategii inwestycyjnej będą oparte PPK. Korzystamy z zaplecza holenderskiej grupy NN Investment Partners, zatrudniającej blisko 300 zarządzających i analityków, wyspecjalizowanych w światowych rynkach kapitałowych. Ważne są również stopy zwrotu osiągane przez różne fundusze inwestycyjne zarządzane przez instytucję finansową. Powinny być powtarzalne – regularnie wypadać dobrze na tle konkurencji. Skoro mówimy o PPK – produkcie na wiele lat, bardzo ważne jest, żeby w TFI obowiązywał proces inwestycyjny, realizowany przez liczny zespół zawodowych inwestorów o różnych kompetencjach. Ten zespół powinien być stabilny - podkreśla Małgorzata Barska, prezes NN Investment Partners TFI.
Instytucje finansowe mają świadomość, że chcąc być w czołówce oferujących PPK, przygotowują specjalną strategię, która polega np. na zmniejszaniu kosztów za zarządzanie, dostosowaniu systemu kadrowo-płacowego do obsługi PPK czy też zaoferowaniu nowoczesnych narzędzi do zarządzania PPK zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. - PPK będą zintegrowane z naszym serwisem transakcyjnym nntfi24.pl, zarówno w wersji stacjonarnej, jak i mobilnej. Pracownicy będą więc mogli bez problemu sami składać zlecenia. Będą też widzieli PPK w jednym panelu użytkownika obok takich produktów jak fundusze inwestycyjne, IKE oraz IKZE. Z kolei dla pracodawców stworzyliśmy Serwis Pracodawcy - samodzielny moduł do administrowania PPK. Można do niego zgłaszać pracowników, wczytywać pliki z danymi i generować raporty zapisywane w prostym formacie, łatwym do zaciągnięcia przez różne systemy kadrowe. Będziemy również dostarczać zawartość merytoryczną do stanowisk samoobsługowych w firmach – za ich pośrednictwem pracownicy będą mogli sami wykonywać proste czynności związane z uczestnictwem w PPK – wymienia Małgorzata Barska, prezes NN Investment Partners TFI.
Czy będą to instytucje bezpieczne?
Zgodnie z treścią Ustawy o PPK, instytucja taka musi spełniać poniższe warunki.
Musi:
• posiadać co najmniej 3 lata doświadczenia w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi typu otwartego, funduszami emerytalnymi lub otwartymi funduszami emerytalnymi, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – co najmniej 3 lata doświadczenia w oferowaniu ubezpieczeń z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym;
• posiadać kapitał własny, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – dopuszczone środki własne, w wysokości co najmniej 25 mln zł, w tym co najmniej 10 mln zł w środkach płynnych;
• zarządzać odpowiednią liczbą funduszy lub subfunduszy zdefiniowanej daty.
Co to są fundusze zdefiniowanej daty?
Zależnie od wieku uczestnik PPK będzie przypisany do odpowiedniego funduszu zdefiniowanej daty. W przypadku osób młodych w grę będą wchodzić bardziej agresywne, udziałowe, instrumenty finansowe, obarczone większym ryzykiem, ale też większą szansą na pomnożenie środków. Wraz ze zbliżaniem się pracownika do wieku 60 lat stopniowo zwiększane będą udziały w aktywach funduszu PPK bezpiecznych instrumentów o charakterze dłużnym.
PPK z automatu
Do pracowniczych planów kapitałowych nie trzeba się zapisywać. Do programu pracownik zostanie automatycznie zapisany, o ile ukończył 18 lat, a nie ukończył 55. roku życia.
Jeśli ma więcej niż 55 lat, ale mniej niż 70 może złożyć wniosek do pracodawcy o zawarcie w jego imieniu takiej umowy.
Czy pracownik może nie przystąpić do PPK?
Uczestnictwo w systemie PPK jest dobrowolne. Pracownik może zrezygnować w dowolnym momencie, podpisując odpowiednie oświadczenie. Co 4 lata pracodawca będzie go informował o ponownym wpisaniu go do PPK.
A może nie warto rezygnować?
Przede wszystkim PPK nie są filarem emerytalnym, więc nie powinno się ich porównywać z OFE.
Pracownicze plany kapitałowe to program oszczędzania, dzięki któremu gromadzone będą prywatne oszczędności osoby zatrudnionej, do wykorzystania po 60. roku życia.
• Można zrezygnować w dowolnym momencie
• Można wybrać zgromadzone środki zanim pracownik ukończy 60.rok życia.
Kiedy można to zrobić, by nie płacić podatku?
=>Kiedy pieniądze mają być spożytkowane na wkład własny przy zakupie mieszkania lub budowie domu (pracownik nie może mieć więcej niż 45 lat, a całą kwotę musi zwrócić na to konto)
=>Gdy poważna choroba dotknie pracownika, jego współmałżonka lub dziecko (może wybrać do 25 proc. środków, których zwracać nie musi).
W innych przypadkach wypłata będzie pomniejszona o:
=> podatek od zysków kapitałowych
=> o 30 proc. wpłat pracodawcy (są zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne; pobrane 30 proc. trafi jako składka na ubezpieczenie emerytalne)
=> dopłaty ze strony państwa
• Można wskazać osobę uprawnioną do przejęcia środków pracownika na wypadek jego śmierci (jeśli pracownik tego nie zrobi, środki otrzyma jego spadkobierca, zgodnie z ogólnymi zasadami dziedziczenia). Zgromadzone w PPK środki podlegają wypłacie transferowej do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej lub podlegają wypłacie w formie pieniężnej. I to też pokazuje, że PPK to nie to samo co OFE.
A jeśli zostanę, to co z tego będę mieć?
Oto przykłady dla stałych:
• Zakładana roczna stopa zwrotu z inwestycji w okresie oszczędzania - 3,5 proc
• Zakładana roczna stopa zwrotu w okresie wypłat - 2,75 proc
• Zakładany roczny wzrost wynagrodzenia - 2,8 proc
Wiek przystąpienia 27 lat, zarobki brutto - 4 tys., wpłata pracownika - 2 proc, wpłata pracodawcy - 1,5 proc wynagrodzenia brutto.
Opcja – wpłaty do 60.roku życia; wypłata jednorazowa - 25 proc; pozostałe środki w ratach przez 10 lat
Suma zgromadzonych przez środków w PPK - 169 594 zł (wypłata jednorazowa - 42 398 zł, miesięczne wypłaty - 1 214 zł
Wiek przystąpienia 40 lat, zarobki brutto - 5 tys., wpłata pracownika - 4 proc, wpłata pracodawcy – 2 proc. wynagrodzenia brutto.
Opcja – wpłaty do 60.roku życia; wypłata jednorazowa - 25 proc; pozostałe środki w ratach przez 10 lat
Suma zgromadzonych przez środków w PPK – 140 425 zł (wypłata jednorazowa – 35 106zł, miesięczne wypłaty – 1005 zł)
Oszczędzając samodzielnie odłożysz w tym czasie tylko: 63 193 zł
Skąd taka różnica? Ponad 100 procent! Po prostu- taka jest pozytywna konsekwencja doliczania do wpłat pracownika wpłat od pracodawcy i od państwa. To jeden z największych atutów pozostania w pracowniczych planach kapitałowych. Bo żaden inny program oszczędzania tego nie oferuje.
Wiek przystąpienia 55 lat, zarobki brutto - 6 tys., wpłata pracownika - 2 proc, wpłata pracodawcy - 1,5 proc wynagrodzenia brutto.
Opcja – wpłata do 60.roku życia; wypłata jednorazowa - 25 proc; pozostałe środki w ratach przez 10 lat
Suma zgromadzonych przez środków w PPK – 16 145 zł (wypłata jednorazowa - 4 036 zł, miesięczne wypłaty - 116 zł)
Na podstawie kalkulatora https://www.mojeppk.pl/ppk/kalkulator.html
UWAGA: To nie są kwoty gwarantowane, ale symulowane
PPK ktoś już przed nami testował
Osiem lat funkcjonuje programu dodatkowego oszczędzania w Wielkiej Brytanii. Obecnie należy do niego ponad 80 proc. pracowników. Polskie PPK są wzorowane na brytyjskim programie.
W Wielkiej Brytanii wysokość składek ewoluowała. Minimalna wpłata na samym początku wynosiła 3 proc. (2 proc. odkładał pracownik, 1 proc. pracodawca). W 2018 r. minimalna składka wynosiła już 5 proc. (3 proc. od pracownika i 2 od pracodawcy), a w 2019 r. 8 proc. (5 proc. od pracownika i 3 proc. od pracodawcy). Podobnie jak w Polsce ,w programie brytyjskim bierze udział instytucja reprezentująca państwo – NEST.