Wspólnik ma prawo wypowiedzieć umowę spółki jawnej. Wówczas występującemu ze spółki wspólnikowi wypłaca się wartość jego udziału kapitałowego. Czy w obowiązujących przepisach określono termin, w którym powinna nastąpić taka wypłata?
ikona lupy />
Dr Marcin Borkowski radca prawny GWW / DGP
Zobowiązanie spółki do wypłaty wartości udziału kapitałowego powstaje z chwilą sporządzenia bilansu. Powinien on uwzględniać wartość zbywczą majątku danej spółki. Spółka musi zapewnić należytą jakość bilansu oraz jego dokładność, rzetelność i kompletność. Jako dzień bilansowy należy przyjąć ostatni dzień roku obrotowego, w którym upłynął termin wypowiedzenia. Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z 14 czerwca 2018 r. (sygn. akt V CSK 514/17). Udział kapitałowy trzeba wypłacić w pieniądzach. Natomiast rzeczy wniesione do spółki przez wspólnika tylko do używania powinny być zwrócone w naturze. Jeżeli udział kapitałowy występującego wspólnika przy rozliczeniu wykazuje wartość ujemną, to musi on wyrównać spółce przypadającą na niego brakującą wartość.
Wolna ręka na wywóz śmieci tylko po spełnieniu przesłanek
Wolna ręka na wywóz śmieci tylko po spełnieniu przesłanek

Zobacz również
Z przepisów kodeksu spółek handlowych nie wynika termin, w którym – po wystąpieniu wspólnika – spółka ma obowiązek wypłacić mu wartość jego udziału kapitałowego. W takim przypadku odwołać się należy do unormowań kodeksu cywilnego. Postawienie w stan wymagalności wierzytelności wynikającej z tego zobowiązania następuje przez wezwanie. Oznacza to, że były wspólnik powinien wystąpić z wezwaniem do spółki o zapłatę wartości udziału kapitałowego.
Wspólnik występujący ze spółki uczestniczy ponadto w zysku i stracie ze spraw jeszcze niezakończonych. Nie ma on już jednak wpływu na ich prowadzenie. Ewentualne roszczenie o rozliczenie spraw niezakończonych pozostaje bez związku z roszczeniem o wypłatę wartości udziału kapitałowego. Może ono bowiem powstać dopiero z momentem uzyskania przez spółkę określonej korzyści (zysku) będącej wynikiem zdarzenia z okresu poprzedzającego wystąpienia wspólnika ze spółki. Aby go rozliczyć, wspólnik może żądać wyjaśnień, rachunków oraz podziału zysku i straty z końcem każdego roku obrotowego.