Utrata płynności finansowej zdarza się nawet najbardziej stabilnym podmiotom. Nie zawsze kończy się ona upadkiem przedsiębiorstwa. Nawet gdy dojdzie do egzekucji, a do firmy wkroczy komornik, nie jest jeszcze za późno na wyjście z kryzysu. Remedium na problemy przedsiębiorcy stanowi restrukturyzacja przedsiębiorstwa.
Ustawa z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne przewiduje cztery rodzaje postępowania restrukturyzacyjnego: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe oraz postępowanie sanacyjne. Wszystkie cztery typy zmierzają do tego, by uniknąć ogłoszenia upadłości dłużnika i pomóc firmie „wyjść na prostą”. Jest to rozwiązanie korzystne nie tylko dla zadłużonego przedsiębiorcy, ale również dla jego wierzycieli.
Sytuacja przedsiębiorcy w czasie egzekucji
Podstawowym problemem przedsiębiorców, przeciwko którym prowadzi się postępowanie egzekucyjne, jest blokowanie kont firmowych. Uniemożliwia to jakiekolwiek przepływy finansowe i samodzielne wyjście z zadłużenia. Praktykowanym rozwiązaniem jest otwieranie rachunków bankowych w momencie dokonywania przelewu i natychmiastowe zamykanie ich zaraz po transakcji przy jednoczesnym podpisywaniu fikcyjnych umów o współpracy. Taka „zabawa w kotka i myszkę” z wierzycielami i urzędami skarbowymi leży jednak na granicy prawa.
Restrukturyzacja przedsiębiorstwa
Restrukturyzacja to proces, który umożliwia przedsiębiorcom skutecznie wyjście z zadłużenia.Pierwszym typem restrukturyzacji przedsiębiorstwa jest postępowanie o zatwierdzenie układu. Może ono zostać przeprowadzone wtedy, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności. W tym przypadku dłużnik sam może zbierać głosy wierzycieli. Z kolei przyspieszone postępowanie układowe polega na skróceniu całej procedury i umożliwia zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Przesłanki tego rodzaju restrukturyzacji są identyczne jak w postępowaniu o zatwierdzenie układu.
Trzecią możliwością jest postępowanie układowe. Stosuje się je w odniesieniu do przedsiębiorstw, w których suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności. Charakterystycznym elementem tego rodzaju restrukturyzacji jest to, że w terminie 30 dni od dnia otwarcia postępowania układowego nadzorca sądowy ustala skład masy układowej.
Ostatnią możliwością jest postępowanie sanacyjne, w którym sąd odbiera zarząd dłużnikowi i wyznacza zarządcę, którego podstawowymi zadaniami są ustalenie składu masy sanacyjnej oraz sporządzenie spisu wierzytelności.
W jaki sposób restrukturyzacja może pomóc przedsiębiorcom?
Zgodnie z przepisami prawa restrukturyzacyjnego, w momencie gdy uprawomocni się postanowienie zatwierdzające układ, postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych układem ulegają umorzeniu z mocy prawa. Z kolei w odniesieniu do przyspieszonego postępowania układowego postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem, wszczęte przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania. W tym przypadku przedsiębiorca otrzymuje czas na „uporanie” się ze swoją trudną sytuacją finansową. W postępowaniu sanacyjnym postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej również ulegnie zawieszeniu z mocy prawa, o ile zostało wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego.
Nowe prawo restrukturyzacyjne – parasol ochronny dla przedsiębiorców?
Nowe przepisy prawa restrukturyzacyjnego tworzą swoisty parasol ochronny dla zadłużonych przedsiębiorców. Przede wszystkim umożliwiają dłużnikowi wynegocjowanie korzystnych warunków spłaty należności. Zyskują na tym również wierzyciele, ponieważ w tym układzie istnieje większa szansa na spłatę należności w krótkim czasie, z pominięciem długotrwałych i bezskutecznych postępowań egzekucyjnych, zahaczających niejednokrotnie o likwidację przedsiębiorstwa i niekończące się licytacje majątku. Co więcej, prawo restrukturyzacyjne zapewnia przedsiębiorcy ochronę nie tylko przed wierzycielami objętymi układem, ale i pozostałymi. Ustawodawca uwzględnił bowiem interes dłużnika i uznał, że zezwolenie wierzycielowi na prowadzenie nieograniczonej egzekucji w tej sytuacji stanowi zbyt daleko idące uprzywilejowanie.
Odpowiednia strategia działania
Sporządzenie planu restrukturyzacji wymaga starannego opracowania, do czego konieczne jest merytoryczne wsparcie ze strony specjalistów w tej dziedzinie, a więc radców prawnych i doradców restrukturyzacyjnych. Cały proces jest niemałą rewolucją w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Ważny jest każdy etap tego postępowania, od złożenia wniosku, który wymaga spełnienia licznych, określonych przepisami przesłanek, przez stworzenie planu restrukturyzacyjnego, aż po korzystny dla przedsiębiorcy finał. Głównym celem postępowania restrukturyzacyjnego jest bowiem uzdrowienie sytuacji przedsiębiorstwa i niedoprowadzenie do jego upadłości.
Na rynku usług prawniczych funkcjonują kancelarie wspomagające zarówno wierzycieli, jak i dłużników. Oferują nie tylko klasycznie rozumiane doradztwo prawne i księgowe, ale również obsługę procesu pozyskania pomocy publicznej na restrukturyzację i inne powiązane z tym procesem czynności.
Autorzy: Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców.