"Dla banków byłoby bardzo niekorzystne, gdyby firmy, z którymi dokonywały transakcji walutowych, ogłaszały upadłość. Banki mogłyby w takiej sytuacji nie odzyskać należnych im kwot" - powiedział Emil Szweda, analityk Open Finance.
Kilka miesięcy temu, kiedy złoty umacniał się, przedsiębiorcy sprzedający swoje usługi bądź towary za waluty obce, w obawie przed stratami, zawierali z bankami umowy o tzw. opcje walutowe. Bank zobowiązywał się, że odkupi od przedsiębiorcy np. 10 mln euro po 3,5 zł za 1 euro, nawet gdyby kurs tej waluty wynosił 3,3 zł. Za to bank dostawał opłatę, tzw. premię opcyjną.
Niekiedy umowa z bankiem nie przewidywała wnoszenia takiej opłaty. Dawała natomiast prawo do kupienia od firmy tej samej kwoty np. 10 mln euro np. po kursie 3,6 zł za euro, w sytuacji gdyby złoty osłabł.
Gdy złoty rzeczywiście się osłabił, banki skorzystały z możliwości kupna waluty w ramach opcji, co w wielu przypadkach postawiło firmy w trudnej sytuacji.
"Bankom nie zależy na upadłościach wierzycieli"
Opinię Szwedy o tym, że bankom nie zależy na upadłościach wierzycieli podziela dyrektor ds. legislacyjno-prawnych Związku Banków Polskich Jerzy Bańka. Podkreślił, że banki starają się polubownie załatwiać kwestie spłat, np. rozkładając je firmom na raty.
"Banki dążą w takiej sytuacji do zawarcia porozumienia, a przy dobrej woli obu stron jest ono możliwe" - stwierdził Bańka. Jednocześnie zastrzegł, że każdy bank ocenia indywidualnie każdy przypadek transakcji związanych z opcjami.
Tym niemniej nawet po zawarciu układu z bankiem, konieczność spłaty dużych kwot związanych z opcjami może stanowić duże obciążenie dla spółek i wpływać na ich wyniki.
"Spółki publiczne powinny informować o opcjach walutowych w swoich okresowych raportach"
"Spółki publiczne powinny informować o opcjach walutowych w swoich okresowych raportach: kwartalnych, półrocznych lub rocznych" - powiedział Emil Szweda.
Dodał, że jeżeli tego nie uczynią kierownictwa spółek, to powinni zwrócić na to uwagę w swoich opiniach audytorzy, którzy badają półroczne i roczne raporty spółek.
"W takiej sytuacji audytorzy powinni też zalecić spółkom np. utworzenie rezerw finansowych na spłatę zobowiązań wynikających z opcji walutowych" - powiedział analityk Open Finance.
Dlatego inwestorzy, którzy posiadają akcje spółek publicznych, powinni dokładnie analizować raporty spółek lub opinie biegłych. Jeżeli jest w nich mowa m.in. o dokonywaniu walutowych transakcji terminowych, to może to oznaczać, że spółka była zaangażowana w opcje.
Inwestor może w takiej sytuacji zwrócić się do spółki o dokładniejsze informacje na ten temat.
Ministerstwo Gospodarki uruchomiło infolinię dla przedsiębiorców
Na uruchomioną w Ministerstwie Gospodarki (MG) infolinię zadzwoniło ponad 200 przedsiębiorców i poinformowało o problemach, jakie mają z powodu transakcji związanych z opcjami walutowymi. Deklarowane przez nich straty to 1,4 mld zł.
"Przedsiębiorcy nie informowali natomiast MG o tym, że z powodu kłopotów związanych z opcjami zamierzają ogłosić upadłość" - powiedział Zbigniew Kajdanowski z biura prasowego MG.
Podkreślił, że przedsiębiorcy mogą nadal dzwonić na infolinię. Pracownicy ministerstwa udzielają przedstawicielom firm informacji m.in. o kancelariach prawniczych, które gotowe są pomóc przedsiębiorcom mającym kłopoty z powodu opcji.