Jeśli nie dysponujemy oszczędnościami, na wykupienie mieszkania musimy pożyczyć pieniądze. A ponieważ wydatek na wykup mieszkania jest zdecydowanie niższy niż na lokum, które dopiero trzeba zbudować, możemy sięgać nie tylko po kredyt hipoteczny, ale i po wszelkie inne kredyty oraz pożyczki.
Najlepszym sposobem finansowania wszelkich inwestycji jest kredyt hipoteczny. Ze względu na możliwość zabezpieczenia go poprzez wpis hipoteki do księgi wieczystej jest on najmniej ryzykowny dla banku lub innej instytucji pożyczającej nam pieniądze. Dlatego jest to najtańsza forma pożyczania pieniędzy.
Kredyt hipoteczny
Przy wykupie mieszkania na własność nie potrzebujemy zazwyczaj znacznych kwot. Tymczasem banki udzielające kredytów hipotecznych zazwyczaj określają minimalną kwotę, jaką są skłonne pożyczyć w ramach takiego produktu finansowego. Ponadto najszybciej zaciąga się kredyt hipoteczny w sytuacji, gdy kredytowana nieruchomość ma już założoną księgę wieczystą i szybko można w niej ustanowić hipotekę. Tymczasem w przypadku wykupywanych mieszkań spółdzielczych czy zakładowych odrębna księga wieczysta dla naszego mieszkania będzie dopiero zakładana.
Kredyty odnawialne
są oprocentowane o 5-6 proc. wyżej od hipotecznych, ale i tak należą do najniżej oprocentowanych kredytów konsumenckich
Te dwie okoliczności mogą stanowić pewną przeszkodę, ograniczając gamę dostępnych na rynku kredytów hipotecznych tylko do wybranych. Tym niemniej największe banki zajmujące się kredytowaniem nieruchomości mają bądź oddzielny kredyt, który może być przeznaczony na wykup mieszkania na własność albo wśród celów, na które zaciągany w nich kredyt hipoteczny może być przeznaczony, wymieniają wykup mieszkania.
Nie stanowi też problemu brak odrębnej księgi wieczystej dla kredytowanej nieruchomości. Kwestię tę można rozwiązać przez ubezpieczenie kredytu na czas do ustanowienia hipoteki. Z rozwiązaniem takim wiążą się większe koszty kredytu: dodatkowa składka na ubezpieczenie oraz - zazwyczaj - wyższa marża banku albo podwyższone oprocentowanie na czas do ustanowienia hipoteki.
Pożyczka hipoteczna
Jeśli możemy do zabezpieczenia kredytu wykorzystać księgę wieczystą innej nieruchomości - własnej lub cudzej, za zgodą jej właściciela - zamiast kredytu hipotecznego możemy sięgnąć po pożyczkę hipoteczną. Poza formalną podstawą różni się ona od kredytu tym, że pożyczkę możemy wykorzystać na dowolny cel.
Jeśli więc poza potrzebą sfinansowania pozyskania na własność mieszkania mamy potrzebę przeprowadzenia remontu, modernizacji czy zakupu nowych mebli, pożyczka hipoteczna może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem.
Pożyczki hipoteczne są na ogół nieco wyżej oprocentowane od kredytów hipotecznych, ale ponieważ nie wchodzi tu w grę dodatkowy koszt ubezpieczenia pożyczonych pieniędzy, bo zabezpieczeniem takiej pożyczki jest natychmiastowy wpis hipoteki do księgi wieczystej, ta różnica nie musi być istotna w ogólnym rozrachunku. Nieoceniona jest natomiast elastyczność takiego instrumentu finansowego.
Kredyty konsumenckie
Formalności, jakich trzeba dopełnić, by móc skorzystać z pożyczki czy kredytu hipotecznego, są nieporównywalnie większe niż w przypadkach korzystania z pozostałych form kredytowania. Dlatego gdy w grę wchodzi niezbyt wysoka kwota, można pomyśleć o kredycie gotówkowym, który nie jest zabezpieczony wpisem hipoteki w księgę wieczystą.
Niewątpliwą zaletą takich innych kredytów jest to, że w przeciwieństwie do kredytów czy pożyczek hipotecznych kwalifikowany on jest do kredytów konsumenckich, które - zgodnie ze specjalnym prawem - podlegają dodatkowym rygorom, zapewniającym większe bezpieczeństwo kredytobiorcy. Przede wszystkim banki muszą podawać w ofertach tzw. rzeczywistą stopę oprocentowania, dzięki czemu łatwiej jest porównać konkretne produkty bankowe. Ponadto łatwiej jest taki kredyt spłacić przed terminem, a bankowi trudniej jest wypowiedzieć umowę kredytową, nawet wtedy gdy kredytobiorca ma kłopoty z obsługą zobowiązania.
Kredyt w koncie
Jeśli na wykup mieszkania nie potrzebujemy kwoty większej niż nasze pięciomiesięczne zarobki netto, a mamy rachunek oszczędnościowo-kredytowy w banku przynajmniej od pół roku, najprostszym sposobem sfinansowania przedsięwzięcia będzie skorzystanie z kredytu odnawialnego. W różnych bankach jest on różnie określany: limit kredytowy, pożyczka w koncie itd.
Istota takiego kredytu polega na tym, że na pewien okres, zazwyczaj na rok, zawieramy umowę, na podstawie której bank pożycza nam określoną kwotę - po prostu powiększając o nią środki, które mamy dostępne na rachunku. W okresie trwania umowy bank obciąża nas jedynie odsetkami od kredytu - i to takiej jego części, którą faktycznie wykorzystywaliśmy.
Oznacza to, że część kapitałową kredytu możemy spłacać w dowolnym trybie i w dowolnej wysokości - tak jak jest nam wygodnie lub jak nam na to pozwalają wolne środki. Ważne jest, by cały kapitał został spłacony do dnia, w którym wygasa umowa. Jeśli jednak umowę przedłużymy na kolejny okres, zazwyczaj obowiązek spłaty kapitału zostanie także na ten okres prolongowany.
Banki udzielają kredytów odnawialnych najczęściej do wysokości stanowiącej pięcio- lub sześciokrotność stałych wpływów na konto - praktycznie stałych zarobków.
Kredyt gotówkowy
Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy w banku może być przepustką do w miarę korzystnego kredytu także wtedy, gdy mamy już zaciągnięty kredyt odnawialny - i to do maksymalnej wysokości dopuszczalnej przez regulamin banku. Praktycznie wszystkie banki oferują bowiem swoim klientom dodatkowe kredyty gotówkowe, o ile rzecz jasna klienci posiadają zdolność kredytową. Taki kredyt gotówkowy jest udzielany zazwyczaj na okres od dwóch do pięciu lat (choć w ofercie są też udzielane nawet na osiem lat). Kredytobiorca może też wybrać walutę kredytu i sposób jego spłaty (w ratach równych lub malejących).
Jeśli brak zdolności kredytowej nie stoi ku temu na przeszkodzie, na podobnych zasadach możemy uzyskać taki kredyt gotówkowy także w każdym innym banku. Jednak raczej będzie on nas drożej kosztował (bank od obcych bierze wyższą prowizję, sami będziemy musieli spłacać raty, z czym wiąże się prowizja itd.). Bardziej skomplikowana będzie też procedura poprzedzająca zawarcie umowy, w tym żądane przez kredytodawcę zabezpieczenia. Tymczasem w banku, w którym mamy konto, często sam ten fakt pozwoli nam sfinalizować umowę, zaś zamiast dodatkowych zabezpieczeń wystarczy - podobnie jak przy kredycie odnawialnym - dyspozycja dla banku, mocą której będzie on obciążał ratami kapitałowo-odsetkowymi nasze konto w terminach określonych w umowie.
Szybka pożyczka
Gdy nie mamy konta w banku, o kredyt lub pożyczkę gotówkową możemy wystąpić do każdej innej instytucji pożyczającej pieniądze. Jednak najlepiej, aby był to bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa. Obecnie wiele banków udziela kredytów gotówkowych (na dowolny cel) niemal od ręki, w oparciu o dane z dowodu osobistego.
Rzeczywista stopa procentowa takiego kredytu lub pożyczki oscyluje jednak wokół 24 proc. Tak jest nawet wtedy, gdy bank zachęca klientów oprocentowaniem jednocyfrowym. Zabezpieczeniem tego rodzaju kredytów jest bowiem ubezpieczenie na wypadek śmierci kredytobiorcy. Jest ono dość kosztowne i w sposób znaczący zwiększa koszt kredytu.
EDYTA DOBROWOLSKA