Czy obrót świadectwami pochodzenia może być przeprowadzany tylko przez biuro maklerskie w ramach działającej Towarowej Giełdy Energii?
Polska zobowiązana jest do roku 2010 osiągnąć w zakresie odnawialnych źródeł energii 7,5 proc. krajowego zużycia energii elektrycznej brutto. Jednocześnie KE wskazuje na konieczność osiągnięcia do 2020 roku 15 proc. udziału energii z odnawialnych źródeł w ogólnym zużyciu energii. Te ambitne cele wymagają zastosowania instrumentów wsparcia produkcji energii odnawialnej, do których należy zaliczyć wprowadzenie specjalnych zaświadczeń potwierdzających wytworzenie energii w odnawialnym źródle energii - tzw. świadectw pochodzenia.
Na podstawie art. 9e ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 89, poz. 625 ze zm.) podmiot prowadzący instalację produkującą odnawialną energię elektryczną może złożyć za pośrednictwem operatora systemu elektroenergetycznego (na którego obszarze działania znajduje się określony obiekt) wniosek do prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wydanie świadectwa pochodzenia.
W świetle art. 9e ust. 6 Prawa energetycznego prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia są zbywalne i stanowią towar giełdowy w rozumieniu ustawy z 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 121, poz. 1019 ze zm.). Prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia uznaje się również za instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. e) ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2005 r. nr 183, poz.1538 ze zm.).
Z chwilą zarejestrowania świadectwa pochodzenia w rejestrze świadectw pochodzenia, który jest prowadzony w ramach Towarowej Giełdy Energii, powstają przypisane do tego świadectwa zbywalne prawa majątkowe stanowiące towar giełdowy. Przeniesienie praw majątkowych następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw pochodzenia.
Obrót świadectwami pochodzenia może być przeprowadzany w ramach działającej Towarowej Giełdy Energii za pośrednictwem biura maklerskiego lub też na podstawie umów sprzedaży świadectw pochodzenia, zawartych bezpośrednio pomiędzy podmiotem eksploatującym określoną instalację wytwarzającą energię odnawialną a zainteresowanymi podmiotami, którymi głównie są przedsiębiorstwa energetyczne. Wynika to z obowiązku określonego w art. 9a ust. 1 prawa energetycznego.
W efekcie uzyskanie świadectw pochodzenia przez podmioty wytwarzające odnawialną energię elektryczną otwiera im drugie potencjalne źródło przychodu obok przychodów ze sprzedaży wyprodukowanej energii elektrycznej.
ROBERT JĘDRZEJCZYK
radca prawny, partner kierujący Departamentem Energetyki i Infrastruktury w Kancelarii Prawnej GLN
