Z jakich programów unijnych gminy, powiaty i województwa mogą się ubiegać o środki europejskie na rozwój kultury? Na jakie dofininansowanie mogą liczyć samorządy? O jakie programy chodzi?
Jednym z zadań samorządu terytorialnego jest wspieranie rozwoju kultury. Koszty funkcjonowania domów kultury czy bibliotek publicznych stanowią niemałą część budżetów samorządów. Możliwość skorzystania ze wsparcia funduszy europejskich daje samorządom niepowtarzalną szansę na doinwestowanie tej sfery działalności jednostek samorządu terytorialnego (JST).
Niestety w tym roku konkursów zaplanowanych do zrealizowania pozostało niewiele. Na szczeblu krajowym jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko z działaniami: Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym oraz Rozwój i poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym, ale w najbliższym czasie nie przewiduje się naboru wniosków.
Na szczeblu regionalnym trwa obecnie nabór w województwie pomorskim, gdzie w ramach działania Lokalne inicjatywy obywatelskie można pozyskać do 85 proc. wartości projektu na: budowę, dostosowanie oraz wyposażenie obiektów komunalnych, w których odbywają się imprezy kulturalne, oraz organizację i promowanie wydarzeń kulturalnych związanych z zachowaniem dziedzictwa kulturowego wsi. W tym przypadku wartość projektu musi wynosić od 20 tys. zł do 400 tys. zł.
Z kolei w województwie lubelskim do końca miesiąca można składać wnioski w ramach działania Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Środki pozyskane z tego działania możemy przeznaczyć na renowację obiektów kulturowych, infrastruktury kulturalnej. Remontowane obiekty muszą być wpisane do lokalnych programów rewitalizacji. Wielkość wsparcia wynosi w tym przypadku 75 proc.
Władze województwa dolnośląskiego planują na I kwartał 2011 roku nabór wniosków z działania Turystyka kulturowa, gdzie JST tego województwa będą mogły pozyskać dofinansowanie do projektów dotyczących:
– obiektów instytucji kultury na działania polegające na:
● modernizacji obiektów zajmowanych przez te instytucje (wraz z zakupem niezbędnego sprzętu);
● termomodernizacji oraz wykorzystaniu energii słonecznej;
● doposażeniu w sprzęt informatyczny.
– upowszechniania informacji o dziedzictwie przeszłości oraz o przedsięwzięciach jednostek kultury na:
● tworzenie i upowszechnianie baz danych dotyczących twórców, wybitnych dzieł kultury, wydarzeń kulturalnych;
● digitalizację zasobów i upowszechnianie istniejących zasobów, szczególnie związanych z zabytkami;
– informacji i promocji turystyki kulturowej na:
● budowę i modernizacjię punktów informacji turystycznej;
● przygotowanie i rozpowszechnianie materiałów promujących produkty kulturowe regionu oraz przygotowanie i realizację kampanii promocyjnych;
● organizację imprez (wydarzeń) kulturalnych o znaczeniu co najmniej regionalnym;
● przedsięwzięcia z zakresu współpracy międzynarodowej i międzyregionalnej w celu zapewnienia wymiany dobrych praktyk oraz doświadczeń.
Kolejnym działaniem w tym województwie, na które będzie można pozyskać dofinansowanie w 2011 r., są: przedsięwzięcia wspierające infrastrukturę turystyczną i kulturową. Wsparciem objęte będą projekty dotyczące szeroko rozumianej informacji oraz promocji regionu oraz e-usługi w dziedzinie turystyki i kultury.
Infrastrukturę kultury można dofinansować także z innych programów, które nie są dedykowane bezpośrednio instytucjom kultury. Jeśli dom kultury czy biblioteka publiczna wymaga termomodernizacji, zmiany sposobu ogrzewania, to ten zakres inwestycji możemy sfinansować z programów dofinansowujących termomodernizację obiektów użyteczności publicznej. Zakup komputerów do bibliotek i świetlic możemy sfinansować z programu Innowacyjna Gospodarka, działanie: Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu – eInclution.
Podsumowując, należy stwierdzić, że gminy w roku 2010 i 2011 mają pewne możliwości pozyskania dofinansowania na rozwój kultury, muszą jednak wykazać się większą elastycznością w podejściu do funduszy UE.