Dyrektywa o Usługach Płatniczych ustanawia zharmonizowane zasady płatności, dając pewność prawną użytkownikom usług płatniczych. Sankcjonuje m.in. maksymalny czas wykonania transakcji, wprowadza jasne obowiązki informacyjne, spoczywające na dostawcach usług płatniczych.
Program SEPA ma wpływ na wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jednak w różnym zakresie. Naturalne jest to, że inna będzie skala korzyści dla międzynarodowego koncernu czy firmy posiadającej oddziały w kilku państwach Europy, a inne dla detalisty. Jednak także detalista, przyjmujący płatności kartami, przyjmujący duże ilości gotówki, prowadzący sklep internetowy czy świadczący usługi kontrahentom z innych państw Europy, może tu zyskać.
Kłopoty przedsiębiorców
Głównymi problemami, jakie napotykają przedsiębiorcy mali i średni w codziennym funkcjonowaniu, są w obszarze płatności przede wszystkim:
1) niepewność, która wynika z braku jednolitych ram prawnych, nieznajomości czasu wykonania transakcji, nieznajomości wysokości opłat i prowizji - zróżnicowane, nieznajomości zasad i poziomu bezpieczeństwa transakcji;
2) brak dostosowanych instrumentów: np. brak jednolitego dla całej Europy polecenia zapłaty, trudne i złożone przetwarzanie płatności, ograniczony wybór usług, brak/ utrudniona możliwość elektronicznego fakturowania.
Pewność prawna
Zasady SEPA oraz uregulowania Dyrektywy o Usługach Płatniczych udostępniają narzędzia, którymi można rozwiązać te problemy. Dyrektywa ustanawia zharmonizowane zasady płatności, dając pewność prawną użytkownikom usług płatniczych. Sankcjonuje m.in. maksymalny czas wykonania transakcji, wprowadza jasne obowiązki informacyjne, spoczywające na dostawcach usług płatniczych, w połączeniu z praktycznymi zasadami dokonywania płatności SEPA - reorganizuje rynek usług płatniczych, czyniąc go przestrzenią bardziej przyjazną biznesowi.
Liberalizacja rynku, zwiększenie konkurencji, usługi o wartości dodanej - to tylko kilka elementów definiujących nową charakterystykę Jednolitego Obszaru Płatności w Euro. W ramach rynków krajowych funkcjonować będą dla płatności w euro te same standardy, jednolita, ogólnoeuropejska numeracja rachunków bankowych i zwiększona jakość usług, zapewniając m.in. wygodę, pewność terminów transferów i znaczne uproszczenie procedur.
Duże firmy, w szczególności te aktywne na kilku rynkach, odniosą najszybciej wymierne korzyści z poddania swoich rozliczeń zasadom SEPA. Takie podmioty wykorzystują z reguły masowo przelewy, polecenia zapłaty oraz karty płatnicze, generują wielomilionowe wolumeny płatności zarówno w kontaktach handlowych, jak i w ramach wynagradzania pracowników, rozliczania podatków itd.
Korporacje dokonujące operacji w wielu państwach będą mogły tworzyć (i otrzymywać) jeden zagregowany plik dla wszystkich płatności (krajowych i transgranicznych) i przekazać go do jednej instytucji w ramach standardowych ram czasowych dla rozliczenia i rozrachunku. Nie będzie już potrzeby tworzenia wielu plików w oparciu o różne standardy. To z pewnością usunie kosztowne multinarodowe platformy płatności i umożliwi migrację do jednego, wspólnego skonsolidowanego systemu, w kraju głównej siedziby. Wspólne standardy plików płatniczych będą odnosiły się do wszystkich płatności (plus użycie IBAN), co spowoduje mniej wyjątków i wyższy stopień STP (Straight Through Processing - przetwarzanie bezpośrednie, automatyczne). Liczne stosunki bankowe dla dokonywania i otrzymywania płatności ulegną konsolidacji. Banki będą oferować rozszerzony zasięg i obsługę operacji na całym obszarze SEPA, przy jednoczesnej redukcji kosztów administracyjnych i zwiększaniu wydajności. Przedsiębiorcy posiadający duże wolumeny poleceń zapłaty i przelewów będą mogli porównywać ceny w bankach w każdym kraju i wybierać te, które zapewnią im najlepsze usługi rozliczeniowo-rozrachunkowe, a ponadto obejmujące usługi dodatkowe. Nowy standard dla paneuropejskich poleceń zapłaty zapewni przedsiębiorcom chcącym otrzymywać płatności od konsumentów z różnych państw europejskich lepszy poziom usług. Natomiast nowy standard dla przelewów w euro umożliwi dokładne określenie czasu, również ulepszając poziom usług dla klientów korporacyjnych.
SEPA przyniesie podobne korzyści również rządom i administracji publicznej, przedsiębiorstwom użyteczności publicznej i innym organizacjom, które dokonują znaczących płatności w ramach rynków krajowych i paneuropejskich. Poziom usług dla obywateli wzrośnie, a emerytury, ubezpieczenia społeczne i inne zasiłki płatne będą w dokładnie określonym czasie, zgodnie z najlepszymi standardami.
Współpraca z przedsiębiorcami
W związku z szerokim zakresem zmian na rynku usług płatniczych zainicjowanych przez SEPA oraz PSD, rola banków, jak również jakość usług płatniczych ulegną zmianie. W obliczu tych przemian, wzrastającej konkurencji oraz potrzeb klientów, banki dostarczać będą usługi dostosowane do potrzeb rynkowych i wspomagające w istotny sposób działalność przedsiębiorców. Przyczynią się przy tym tak do redukcji kosztów przetwarzania płatności, jak również wykorzystania ekonomii skali, wspomogą automatyzację rozliczeń oraz zwiększenie efektywności łańcucha finansowego. Banki dostarczą firmom wystandaryzowane paneuropejskie rozwiązania zarządzania finansami, pomogą zcentralizować łańcuch finansowy, zarządzanie należnościami, rozliczenia zobowiązań, automatyzację rekoncyliacji/uzgadniania stanu kont.
Wpływ na łańcuch finansowy
Dotychczas większość komunikatów wymienianych w ramach łańcucha finansowego funkcjonowała w wielu różnorodnych formatach. Brak jednolitego, otwartego standardu ograniczał interoperacyjność banków, a przez to i ich klientów, uniemożliwiał automatyzację rozliczeń, generował wysokie koszty itd. Powszechne funkcjonowanie równolegle formatów Edifact, SWIFT, formatów lokalnych oraz specyficznych formatów typu iDoc oraz licznych kombinacji/wariacji aplikacji ww. powoduje absolutną niemożliwość optymalizacji zarządzania finansami w firmie.
Obecnie, w świetle SEPA, sytuacja ta zmienia się w związku z nawiązaniem współpracy pomiędzy organizacjami standaryzacyjnymi i wypracowaniem wspólnego standardu XML UNIFI ISO 20022. Ten standard komunikatu jest bazą transferów SEPA (w przestrzeni bank - bank jest obligatoryjny, w relacjach bank - klient - rekomendowany) i otwiera pole dla zwiększenia efektywności rozliczeń w firmie od uproszczenia tych procesów przez czas realizacji po obniżenie kosztów. Komunikaty SEPA zawierają dodatkowe atrybuty danych, co oznacza dla przedsiębiorców rozszerzoną informację o przekazie, umożliwiającą automatyzację np. rekoncyliacji. Standard XML UNIFI ISO 20022 umożliwia również integrację systemów. Zakaz ingerencji w informację towarzyszącą przelewowi (np. skracania) oraz trwające obecnie prace związane z rozszerzeniem formatu o pola „w imieniu...” i „na rzecz...” są tym bardziej istotne dla przedsiębiorców. SEPA umożliwia rozwiązanie problemów wynikających z różnic lokalnych, rezygnację z dublujących się systemów i instrumentów, realizację przetwarzania bezpośredniego.
