Starosta naliczył mi opłatę dodatkową za wydobycie kopalin spoza terenu objętego koncesją. Organ nie ustalił rzeczywistej ilości żwiru, a oparł się jedynie na ilości określonej w operacie sporządzonym na zlecenie. Zdarzenie, które było przyczyną naliczenia opłaty, miało miejsce pięć lat temu. Uważam, że doszło do przedawnienia. Czy pięcioletni okres na naliczenie opłaty liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce zdarzenie, czy od końca roku, w którym wygasła koncesja?
Opłatę dodatkową można naliczyć do pięciu lat od końca roku, w którym nastąpiło zdarzenie uzasadniające jej wymierzenie. Zgodnie z art. 139 ust. 1 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze (dalej: p.g.g.) działalność wykonywana z rażącym naruszeniem warunków określonych w koncesji lub zatwierdzonym projekcie robót geologicznych podlega opłacie dodatkowej. Opłatę dodatkową za wydobywanie kopalin ustala się w wysokości pięciokrotnej stawki opłaty eksploatacyjnej określonej dla danego rodzaju kopaliny, pomnożonej przez ilość wydobytej w ten sposób kopaliny (art. 139 ust. 3 pkt 3 p.g.g.). Z kolei w myśl art. 143 ust. 1 i 2 p.g.g. decyzja w sprawach określonych niniejszym działem nie może zostać wydana po upływie pięciu lat od końca roku, w którym nastąpiło zdarzenie uzasadniające jej wydanie. Przepis ten zamieszczony został w Dziale VII zatytułowanym „opłaty”, a więc odnosi się m.in. do opłaty dodatkowej przewidzianej w przepisach wymienionego działu (art. 139 p.g.g.).
Pogląd ten potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 listopada 2016 r. (sygn. akt II GSK 1124/15). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, że nie jest właściwe stanowisko, zgodnie z którym moment „nastąpienia zdarzenia uzasadniającego jej wydanie” należy utożsamiać z datą wygaśnięcia koncesji, zwłaszcza w sytuacji, gdy przypisywanym stronie rażącym naruszeniem koncesji nie jest przekroczenie jej granic czasowych (wydobycie kopaliny po upływie terminu końcowego wydobycia, określonego w koncesji), lecz przestrzennych (przekroczenie granic fizycznych określonych w koncesji).
W kontekście wskazanych okoliczności istotny jest również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 23 marca 2017 r. (sygn. akt II SA/Sz 176/17). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, że w świetle art. 139 p.g.g. dla ustalenia opłaty dodatkowej za wydobywanie kopalin znaczenie fundamentalne ma ilość wydobytej kopaliny. Przepis ten nie pozostawia żadnych wątpliwości interpretacyjnych i mówi wprost o „ilości”, nie dopuszczając żadnych kalkulacji szacunkowych. Dlatego zdaniem szczecińskiego sądu administracyjnego w praktyce wysokość tej opłaty jest uzależniona od rzeczywistej ilości wydobytej kopaliny. Oznacza to konieczność powołania niezależnego biegłego do sporządzenia opinii w celu weryfikacji wielkości wydobycia.
Podstawa prawna
Art. 139 i 143 ustawy z 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2126).