Pojęcie niesłusznej korzyści oznacza m.in. uzyskanie jej w okolicznościach budzących dezaprobatę społeczną i ma znaczenie ugruntowane w polskim systemie prawnym.
ORZECZENIE
Przepis, zgodnie z którym Skarb Państwa może domagać się wyrównania strat i rozwiązania umowy, w przypadku gdy mienie należące do państwa zostało przekazane osobie prywatnej niesłusznie, jest zgodny z konstytucją.

Pytanie prawne sądu

Z pytaniem prawnym do TK zwrócił się Sąd Apelacyjny w Warszawie, który rozpoznając sprawę dotyczącą prywatyzacji, powziął wątpliwości co do konstytucyjności przepisu ustawy o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych. Zdaniem sądu, kwestionowany przepis art. 1 pkt 1 ustawy stawia Skarb Państwa w uprzywilejowanej pozycji w stosunku do podmiotu nabywającego własność lub inne prawa majątkowe z majątku Skarbu Państwa. Przepis ten stanowi bowiem, że jeżeli wskutek czynności prawnej lub decyzji administracyjnej przenoszącej własność lub inne prawo majątkowe na niepaństwowe osoby prawne lub osoby fizyczne, osoby te uzyskały niesłusznie korzyść z majątku Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych, sąd może oznaczyć sposób i wysokość wyrównania strat, a nawet rozwiązać umowę, rozstrzygając o rozliczeniu między stronami.

Nierówność podmiotów

Zdaniem pytającego sądu, możliwość wystąpienia, z przewidzianym w omawianym przepisie powództwem zastrzeżona została tylko dla jednej ze stron czynności prawnej dotyczącej przeniesienia własności lub innych praw majątkowych stanowiących majątek Skarbu Państwa. Ponadto posłużenie się pojęciem niesłusznej korzyści wyklucza - zdaniem sądu - w zasadzie możliwość obiektywnej oceny i kontroli kryteriów leżących u podstaw roszczenia oraz decyzji organów orzekających na jego podstawie.

Zgodny pomimo nieostrości

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że pomimo występującego w jego treści nieostrego pojęcia niesłusznej korzyści, nie narusza konstytucyjnej zasady dostatecznej określoności prawa. Zwrot ten jest typową klauzulą generalną, odsyłającą do systemu ocen i norm o charakterze pozaprawnym (norm moralnych, obyczajowych). Pozwala ona na zastosowanie zaskarżonego przepisu w sposób uwzględniający szczególne okoliczności danej sprawy. Sprecyzowanie pojęcia niesłusznej korzyści nie należy do ustawodawcy, lecz organów stosujących prawo. W dotychczasowym orzecznictwie sądowym utrwaliła się racjonalna i zgodna z konstytucją wykładnia tego zwrotu, stąd nie ma podstaw do stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu, w którym on występuje.
Sygn. akt P 36/07