Zrównoważony rozwój i wyzwania MŚP

Gospodarka obiegu zamkniętego, raportowanie ESG i rola zrównoważonego rozwoju w budowaniu konkurencyjności rynkowej MŚP – to główne wątki kolejnej wideokonferencji z cyklu #idearozwojubiznesu, zorganizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii (MRiT)

Podczas siódmej wideokonferencji, 27 listopada, „Zrównoważony rozwój w MŚP. Jak raportowanie ESG wpłynie na zbudowanie konkurencyjności rynkowej Twojej firmy?” przedstawiciele biznesu i instytucji doradczych dyskutowali o korzyściach płynących z zielonej transformacji MŚP. Poruszyli też temat regulacji i raportowania oraz przedstawili wyzwania firm w obszarze zrównoważonego rozwoju.

Zielona transformacja oraz wdrażanie rozwiązań z zakresu gospodarki o obiegu zamkniętym są dla MŚP istotnym wyzwaniem ze względu na koszty inwestycyjne, trudności z finansowaniem, a także brak odpowiednich zasobów i wiedzy. Są jednak i takie firmy, w przypadku których transformacja będzie łatwiejsza.

– Dla przedsiębiorców, którzy od lat wdrażają rozwiązania z zakresu CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu), będzie to naturalne przejście, pozwalające na jeszcze bardziej prośrodowiskowe podejście do własnego rozwoju, oddziaływania na otoczenie, relacje biznesowe, czyli na to, co tak naprawdę stanowi trzon prowadzonej przez nich działalności gospodarczej – zauważyła Jolanta Okońska-Kubica, dyrektor zarządzająca w firmie doradczej ENVIPOL.

Choć z perspektywy małego i średniego przedsiębiorcy, konferencja była w istocie poświęcona problemom globalnym, niemniej jednak takim, które wpływają na każdego. Od dostępności zasobów zależy m.in. rozwój innowacyjnych technologii.

– Chodzi o możliwości funkcjonowania w ekosferze i dążenie do neutralności klimatycznej. Nie da się tego zrealizować bez zrównoważonej alokacji krytycznych surowców będących podstawą zielonej transformacji naszej planety – mówiła Jolanta Okońska-Kubica. Jej zdaniem kluczową sprawą jest zagospodarowanie zasobów, które zostały już wytworzone. I właśnie temu służy model gospodarki o obiegu zamkniętym, w którym przy zachowaniu wydajności spełnione są dwa warunki.

– Po pierwsze, dążymy do maksymalizacji wartości raz wytworzonych surowców i zasobów, a po drugie ograniczamy ilość nowo powstających odpadów, aby ponownie wykorzystać te już istniejące – wyjaśniła ekspertka.

Wdrażanie rozwiązań gospodarki cyrkularnej w duchu ESG (kwestie związane z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym) w firmach kształtowane jest regulacjami prawnymi. Ich znajomość jest kluczowa do tego, by efektywnie optymalizować procesy w przedsiębiorstwie. Zgodnie z unijną dyrektywą sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) od 2027 r. obowiązek raportowania ESG będzie dotyczył także małych i średnich firm. Mecenas Agnieszka Skorupińska, partner w Kancelarii Rymarz Zdort Maruta, mówiła o roli tego procesu w zakresie zrównoważonego rozwoju dla MŚP.

– Wdrażanie tych standardów raportowania może być wyzwaniem dla niektórych MŚP, szczególnie pod względem potrzebnych zasobów, wiedzy i infrastruktury. Dlatego kluczowe jest wsparcie ze strony organów regulacyjnych, dostarczanie narzędzi szkoleniowych oraz promowanie świadomości w zakresie korzyści płynących z takiego podejścia – mówiła prawniczka.

Dodała również, że jednoczesne prowadzenie biznesu i znajomości regulacji stanowi wyzwanie, które wymaga od przedsiębiorstw elastyczności, ciągłego doskonalenia oraz alokacji zasobów, aby zarządzać tym obszarem skutecznie, niezależnie od jego złożoności i zmienności.

Mikro, małe i średnie firmy, stanowiące 99 proc. firm europejskich, zatrudniają ok. 100 mln osób i są odpowiedzialne za produkcję ponad połowy europejskiego PKB. Ich wpływ na środowisko jest więc ogromny.

– Te liczby uzmysławiają również, jak wielka jest luka wiedzy, którą należy uzupełniać. Mamy więc bardzo dużo pracy do wykonania. Aby móc doradzać przedsiębiorcom, najpierw sami musimy nauczyć się tego, co jest wobec nich wymagane – podkreślała Karolina Opielewicz, członkini zarządu Krajowej Izby Gospodarczej.

Z kolei Agnieszka Skorupińska zwróciła uwagę na konieczność podjęcia działań z wyprzedzeniem. Podkreślała, że ignorowanie raportowania to krótkowzroczna praktyka.

– Opóźnianie oswajania się z ESG, postawienia diagnozy i podjęcia działań redukcyjnych w kontekście śladu węglowego będzie bardzo niekorzystne biznesowo. W dłuższym horyzoncie to właśnie kwestie związane z ESG w obecnych realiach prawnych staną się przewagą konkurencyjną i niezbędnym elementem do utrzymania się na rynku – prognozowała Agnieszka Skorupińska.