W ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nie jest wskazany katalog wydatków poniesionych w związku z inwestycjami na rynku kapitałowym, które mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z ogólną definicją kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Zgodnie jednak z art. 23 ust. 1 pkt 38 oraz 38a ustawy do kosztów zalicza się wydatki na nabycie akcji w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych akcji oraz innych papierów wartościowych, czyli dopiero w momencie zbycia.
W przypadku instrumentów pochodnych określa się wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych do czasu realizacji praw z nich wynikających lub rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia.
W praktyce wyróżnić można dwie podstawowe grupy kosztów uzyskania przychodu - wydatki bezpośrednio związane z daną transakcją giełdową oraz koszty pośrednie. Koszty bezpośrednie z reguły powinny być wykazane w informacji PIT-8C, przesyłanej inwestorowi przez biura maklerskie.
W przypadku wydatków pośrednich pamiętać jednak należy, że warunkiem zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodu jest ich faktyczny związek z osiąganymi przez inwestora przychodami.
Dochody ze sprzedaży akcji i z realizacji instrumentów pochodnych objęte są zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19 proc. Do rozliczenia służy zeznanie PIT-38. Dochód to różnica między skumulowanym przychodem uzyskanym z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub realizacji prawa instrumentów pochodnych a kosztami uzyskania przychodów.
CO MOŻNA ZALICZYĆ DO KOSZTÓW POŚREDNICH
• koszty prowizji maklerskich;
• odsetki oraz prowizja bankowa od kredytu na zakup akcji;
• opłaty za dostęp do serwisów notowań giełdowych;
• wydatki na literaturę specjalistyczną;
• koszty doradztwa inwestycyjnego, prawnego, szkoleń;
• koszty połączeń telefonicznych z biurem maklerskim.
19 proc. wynosi podatek od dochodu (przychodu pomniejszonego o koszty) z inwestycji giełdowych