Transformacja w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym przyczynia się do wdrażania innowacji. Ważna jest rola instytucji takich jak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, które dzielą się know-how i przyspieszają ten proces.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) poświęciła kolejne spotkanie, organizowane wraz z Ministerstwem Rozwoju i Technologii w ramach cyklu konferencji #idearozwojubiznesu, tematyce gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Eksperci wyjaśniali znaczenie i istotę gospodarki cyrkularnej w kontekście unijnych celów neutralności klimatycznej oraz rozmawiali na temat roli polskich firm i różnych sektorów gospodarki w budowaniu GOZ. Zastanawiali się również, jak inwestować w zielone technologie, by teorię przełożyć na praktykę.

W konferencji uczestniczyli: dr hab. Joanna Kulczycka, kierownik Zakładu Gospodarki o Obiegu Zamkniętym w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, Maja Wasilewska z Departamentu Analiz i Strategii PARP, dr. inż. Agnieszka Sznyk z Instytutu Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju (INNOWO), Tomasz Szuba, prezes grupy Venturis HoReCa, oraz Łukasz Sosnowski, założyciel firmy doradczej Goz.world.

Potrzebne solidne know-how

Osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. to nadrzędny cel unijnych działań w najbliższych latach. Zielona transformacja oznacza dążenie przedsiębiorstw do implementacji rozwiązań wydłużających cykl życia produktów i zasobów w ramach gospodarki o obiegu zamkniętym.

GOZ to model gospodarczy, w którym – przy zachowaniu warunku wydajności – wartość dodana zasobów, materiałów i produktów jest maksymalizowana, a ilość wytwarzanych odpadów jest minimalizowana. Powstające odpady są odpowiednio zagospodarowywane – tłumaczyła dr hab. Joanna Kulczycka. – Nasza obecna gospodarka działa tylko w 8,6 proc. w oparciu o strategie GOZ, pozostawiając ogromną lukę w obiegu zamkniętym. Mamy relatywnie niski poziom wykorzystania surowców wtórnych względem pierwotnych, wysoki poziom samowystarczalności materiałowej i rolniczej, a także dobrze rozwinięte lokalne i regionalne łańcuchy wartości – oceniła ekspertka PAN. Podkreśliła również, że duży wpływ na zmiany negatywnych tendencji mają działania podejmowane przez instytucje wspierające przedsiębiorczość.

PARP wspiera zieloną transformację

Jednym z celów strategicznych PARP jest działalność upowszechniająca innowacje i rozwój ekosystemu na rzecz przedsiębiorczości. Aby wesprzeć polskie firmy w budowaniu gospodarki cyrkularnej, PARP prowadzi szeroko zakrojoną działalność badawczą.

– Mamy programy animacyjne, sieciujące i badawcze upowszechniające wiedzę, ale też takie, które testują nowe rozwiązania na rynku. Badamy np. kondycję kapitału ludzkiego na poziomie Polski i w poszczególnych branżach, takich jak branża odzysku materiałowego surowców czy branża tekstyliów. To pozwala przedsiębiorcom uzyskać niezbędne know-how – mówiła Maja Wasilewska.

Odzwierciedlają to dane z raportu StartUp Impact, przygotowanego przez agencję, który pokazuje, że beneficjenci PARP znają obecne i przyszłe trendy ekonomiczne, technologiczne, społeczne i środowiskowe. Wśród tej ostatniej grupy przedsiębiorcy najczęściej wskazywali świadomość ekologiczną oraz gospodarkę obiegu zamkniętego.

– Do 2060 r. zużycie surowców może podwoić swoją obecną wartość, osiągając poziom 190 mld t, a ich wydobycie oraz przeróbka paliw i żywności przyczyni się do połowy globalnej emisji gazów cieplarnianych. W 90 proc. wpłynie to na straty wody i bioróżnorodności – wskazywała dr hab. Joanna Kulczycka, powołując się na dane z Programu Środowiskowego ONZ. Ekspertka dodała, że polscy przedsiębiorcy widzą konieczność zmian, choć główną motywacją do wdrażania praktyk GOZ wciąż pozostaje potrzeba dostosowania się do obowiązujących regulacji i przepisów prawnych.

– Kwestie prawne są jednym z najskuteczniejszych stymulatorów wprowadzania rozwiązań w kierunku GOZ. Czynnik środowiskowy nie stanowi dla firm motywacji do podejmowania działań o charakterze innowacyjnym, a wynika to głównie z bariery w zakresie luki kompetencyjnej. Tym bardziej istotna staje się rola instytucji takich jak PARP – podkreśliła.

Zwłaszcza że rynek wciąż napotyka trudności w implementacji rozwiązań GOZ.Tomasz Szuba mówił o perspektywie branży spożywczej i hotelarskiej. Wśród wyzwań wymieniał przede wszystkim niską świadomość i wiedzę uczestników rynku na temat klimatu oraz ograniczone zasoby finansowe. Aby skutecznie niwelować te bariery, Grupa Venturis HoReCa jako firma konsultingowa stworzyła system wspomagający monitorowanie skali odpadów spożywczych.

– Wdrażamy kompleksowe programy pomiaru ilości i struktury odpadów spożywczych oraz pomagamy opracowywać plany i działania ograniczające skalę marnotrawstwa jedzenia – mówił przedsiębiorca. Dodał, że niezbędne jest jednak finansowe i pozafinansowe wsparcie, by móc lepiej inwestować w zielone technologie.

Agnieszka Sznyk mówiła o pozaekologicznych aspektach zielonej transformacji. – Nowe modele cyrkularne mają nam przynosić konkretne zyski i wpłynąć na nasze bezpieczeństwo. Skracamy łańcuchy dostaw, pozytywnie wpływając na kondycję gospodarek regionalnych. Dzięki temu jesteśmy bardziej niezależni i odporni na wyzwania takie jak pandemia czy wojna – stwierdziła.

Z kolei Łukasz Sosnowski, konsultant ds. circular economy, podkreślił, że GOZ to nie tylko zagospodarowanie odpadów. GOZ stanowi system domykania mniejszych obiegów w jedną, zamkniętą całość w wydajny sposób. Dlatego działania o charakterze doradczym oraz wspierającym mniejsze procesy są podstawą do tego, by sprawniej implementować ekologiczne rozwiązania przynoszące globalne rezultaty.

Darmowe konferencje dla przedsiębiorców
Cykl wideokonferencji #idearozwojubiznesu jest współorganizowany przez PARP oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Podczas spotkań, które będą się odbywały we wtorki i w czwartki przez pięć tygodni, począwszy od 8 listopada, zostaną omówione najbardziej aktualne tematy związane z prowadzeniem biznesu w Polsce, nowe rozwiązania i regulacje prawne, a także zagadnienia, takie jak: transformacja cyfrowa, efektywność energetyczna i zielona gospodarka. Udział w wydarzeniach jest bezpłatny. Szczegóły można znaleźć na stronie: www.parp.gov.pl/component/site/site/idearozwojubiznesu
Fot. materiały prasowe
BACH