Czy zgodnie z obowiązującymi przepisami członkowie zarządu mogą uniknąć odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością?
MICHAŁ KRAWCZYK
prawnik, partner zarządzający Kancelarii Krawczyk i Wspólnicy
Członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają za jej zobowiązania całym swoim majątkiem. Zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), odpowiedzialność taka ma miejsce, w przypadku gdy egzekucja wobec spółki okaże się bezskuteczna. Decydujący jest fakt braku możliwości spłaty przez spółkę jej zobowiązań. Nie jest również konieczne uzyskanie sądowego potwierdzenia bezskuteczności egzekucji wobec spółki.
Warto zwrócić uwagę na to, że odpowiedzialność członków zarządu jest w tym przypadku solidarna. Wierzyciel może według swego wyboru żądać całości lub części świadczenia od wszystkich członków zarządu łącznie, od kilku z nich albo też od każdego z osobna. Jeżeli jeden z członków zarządu spłaci zobowiązania spółki, roszczenia wierzycieli wygasną wobec wszystkich członków zarządu.
Od omawianej odpowiedzialności członek zarządu może uwolnić się poprzez wykazanie, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wierzyciel nie poniósł szkody. W tym ostatnim przypadku chodzi o sytuację, w której złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie miałoby wpływu na możliwość zaspokojenia wierzyciela w wyższym stopniu.
Wierzyciel może dochodzić swojej wierzytelności jedynie od osób, które pełniły funkcję członka zarządu zarówno w czasie, gdy wierzytelność stała się wymagalna, jak i w czasie, gdy należało złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości spółki.
Odpowiedzialność członków zarządu wobec wierzycieli spółki może wynikać także z faktu złożenia fałszywych oświadczeń o wniesieniu przez wspólników wkładów na pokrycie kapitału spółki. Oświadczenia te członkowie zarządu składają zarówno podczas tworzenia spółki, jak i w czasie jej trwania w związku z podwyższaniem kapitału zakładowego.
Odpowiedzialność wobec wierzycieli powstanie w każdym przypadku udowodnienia członkowi zarządu choćby najlżejszego stopnia winy. Odpowiedzialność zaostrza okoliczność, że wierzyciel nie musi wykazywać szkody lub bezskuteczności egzekucji prowadzonej wcześniej wobec spółki. Członkowie zarządu odpowiadają wobec wierzycieli solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego.