Subskrybuj nas na Youtube
„Prowadzę firmę rodzinną (mikro) i okazuje się, że nie przysługuje mi pomoc z tarczy finansowej PFR, ponieważ pracownik, którego zatrudniam na stałe (umowa o pracę) i opłacam za niego składki ZUS, nie jest pracownikiem w rozumieniu PFR. W algorytmie przyznawania pomocy określone są kody ZUS, przypisane do pracowników: 01.10, 01.11, 01.25 i 01.26. Pracownicy z innym kodem np. 05.11 (współpracownik będący członkiem gospodarstwa domowego, mający prawo do własnych przychodów) nie są traktowani jako pracownicy w rozumieniu PFR. Dla ZUS i PUP jestem mikroprzedsiębiorcą, dla PFR nie" - pisze czytelniczka". Ekspert wyjaśnia na czym polegają problemy z kodami, o których wspomina Czytelniczka.
Pełna treść pytania:
„Prowadzę firmę rodzinną (mikro) i okazuje się, że nie przysługuje mi pomoc z tarczy finansowej PFR, ponieważ pracownik, którego zatrudniam na stałe (umowa o pracę) i opłacam za niego składki ZUS, nie jest pracownikiem w rozumieniu PFR. W algorytmie przyznawania pomocy określone są kody ZUS, przypisane do pracowników: 01.10, 01.11, 01.25 i 01.26. Pracownicy z innym kodem np. 05.11 (współpracownik będący członkiem gospodarstwa domowego, mający prawo do własnych przychodów) nie są traktowani jako pracownicy w rozumieniu PFR. Jestem samotną matką i w tej chwili nasza firma jest jedynym źródłem utrzymania zarówno dla mnie, jak i dla córki, którą zatrudniam na pełny etat od czasu ukończenia studiów. W kwietniu przychody spadły o ponad 70 proc., ale pomoc nam nie przysługuje bo jesteśmy rodziną? Dla ZUS i PUP jestem mikroprzedsiębiorcą, dla PFR nie".
ODPOWIEDŹ PRAWNIKA
Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm (dalej: „Tarcza Finansowa PFR”) jest programem skierowanym m. in. do mikroprzedsiębiorców. Jego celem jest ochrona rynku pracy i zapewnienie tym przedsiębiorcom płynności finansowej w okresie poważnych zakłóceń w gospodarce, z którymi przyszło nam się obecnie borykać, a więc związanymi ze skutkami pandemii COVID-19.
Aby móc skorzystać ze wsparcia finansowego oferowanego przez Tarczę Finansową PFR przedsiębiorca musi spełnić ściśle określone kryteria. Podstawowym dokumentem opisującym zasady programu Tarczy Finansowej PFR, w tym także niezbędne do spełnienia przez przedsiębiorcę kryteria kwalifikacji, jest Regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym Tarcza Finansowa dla Małych i Średnich Firm (dalej: „Regulamin”). Z tekstem Regulaminu można zapoznać się na stronie internetowej Polskiego Funduszu Rozwoju.
W Rozdziale I § 1 Regulaminu znajdują się definicje wyrażeń w nim zawartych. To właśnie w tym miejscu należy rozpocząć analizę kwestii, czy określony przedsiębiorca kwalifikuje się do uzyskania pomocy z Tarczy Finansowej PFR.
W pierwszej kolejności niezbędnym staje prawidłowe zinterpretowanie pojęcia „Beneficjenta”, jako podmiotu mogącego ubiegać się o subwencję.
W rozumieniu Regulaminu:
• „Beneficjent oznacza przedsiębiorcę w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Prawa Przedsiębiorców posiadającego status mikroprzedsiębiorcy lub MŚP, wnioskującego do PFR o udzielenie Subwencji Finansowej, lub któremu PFR udzielił Subwencji Finansowej.”.
Analizując przywołaną definicję, pierwszym warunkiem uznania za „Beneficjenta” jest spełnienie warunku posiadania statusu przedsiębiorcy, jakim zgodnie z ustawą z dnia 6 czerwca 2018 r. Prawo Przedsiębiorców jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą, a także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Jeśli ww. warunek zostaje spełniony, wówczas należy ustalić spełnienie warunku drugiego, jakim jest posiadanie statusu mikroprzedsiębiorcy bądź małego/średniego przedsiębiorcy (tzw. MŚP). Status ten należy interpretować zgodnie z tekstem Regulaminu, który w dalszej części nadaje tym podmiotom stosowną definicję.
W rozumieniu Regulaminu:
•„Mikroprzedsiębiorca oznacza Beneficjenta, który łącznie spełnia następujące warunki (i) zatrudnia, co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników (z wyłączeniem właściciela), oraz (ii) jego roczny obrót za 2019 r. lub suma bilansowa w 2019 r. nie przekracza kwoty 2 mln EUR.”.
•„MŚP oznacza przedsiębiorcę, który (a) zatrudnia do 249 pracowników (z wyłączeniem właściciela), a jego roczny obrót za 2019 r. nie przekroczył 50.000.000 EUR, lub suma bilansowa za 2019 r. nie przekroczyła 43.000.000 EUR, (b) nie jest Mikroprzedsiębiorcą, lub (ii) nie jest beneficjentem finansowania udzielonego w ramach programu rządowego pt. "Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm".
Ponadto na potrzeby ustalenia statusu zarówno mikroprzedsiębiorcy jak i MŚP Regulamin stanowi, iż „przez pracownika rozumie się osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, przy czym za pracowników nie uważa się pracowników na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego”. W tym miejscu należy podkreślić, że ww. definicje w sposób wyczerpujący interpretują mikroprzedsiębiorcę i MŚP mogących ubiegać się o wsparcie oferowane Tarczą PFR.
W rozumieniu Regulaminu:
• „Pracownik oznacza osobę fizyczną (i) która zgodnie z przepisami polskiego prawa pozostaje z Beneficjentem w stosunku pracy oraz została zgłoszona przez Beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia Beneficjenta dla potrzeb określenia maksymalnej wysokości Subwencji Finansowej przysługującej Beneficjentowi, z zastrzeżeniem, że stan zatrudnienia określa się w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy lub (ii) współpracującą z Beneficjentem, niezależnie od formy prawnej tej współpracy (w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło), która była zgłoszona przez Beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia dla potrzeby określenia maksymalnej wysokości Subwencji Finansowej przysługującej Beneficjentowi”.
Zatem powyższą definicję Pracownika można stosować jedynie do określenia liczby pracowników w celu ustalania wysokości subwencji dla mikro, małej lub średniej firmy, a nie do definiowania Beneficjenta Tarczy Finansowej PFR.
Mając na uwadze powyższe rozważania i przechodząc do odpowiedzi na zadane pytanie należy uznać, że powodem braku przyznania Czytelniczce pomocy finansowej z Tarczy Finansowej PFR był brak spełnienia przez nią kryterium posiadania statusu mikroprzedsiębiorcy, przy jednoczesnym założeniu, że warunek obrotu lub sumy bilansowej został przez Czytelniczkę spełniony.
W praktyce pojawiają się niestety sygnały o problemach z uzyskaniem pomocy z Tarczy Finansowej PFR nawet przy założeniu, że osoba współpracująca jest zatrudniona w oparciu o umowę o pracę. Systemy służące do składania wniosków posługujące się nomenklaturą kodów tytułów ubezpieczeń dopuszczają bowiem możliwość wskazania jako tytułu ubezpieczenia jedynie stosunku pracy i przewidzianego dla niego kodu, co przy zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego de facto blokuje możliwość prawidłowego wypełnienia wniosku (uwzględniającego kod ubezpieczenia osoby będącej jednocześnie pracownikiem i współpracownikiem). Takie wyłączenie nie wynika natomiast wprost z Regulaminu.
Sytuacją klarowną jest natomiast ta, gdy osoba współpracująca nie zawarła z przedsiębiorcą umowy o pracę (tylko np. umowę cywilnoprawną), a przedsiębiorca poza osobą współpracującą nie zatrudnia żadnej innej osoby, wówczas kryterium posiadania statusu „mikroprzedsiębiorcy” w rozumieniu Regulaminu Tarczy Finansowej PFR nie zostanie spełnione z uwagi na niespełnienie wymogu zatrudniania przynajmniej jednego pracownika na umowę o pracę.