"Musimy położyć kres przenikaniu brudnych pieniędzy do naszego systemu finansowego. Dzięki prezentowanemu dziś kompleksowemu i dalekosiężnemu planowi działania wzmacniamy nasze środki obrony przed praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. […] Jesteśmy zdecydowani realizować wszystkie przedstawione działania - szybko i konsekwentnie - w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Wzmacniamy również globalną rolę UE w kształtowaniu międzynarodowych standardów walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu" - powiedział wiceprzewodniczący Komisji Valdis Dombrovskis, cytowany w komunikacie.
Komisja opublikowała także metodykę określania państw trzecich wysokiego ryzyka, które mają strategiczne braki w ramach prawnych służących przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zatwierdziła nowy wykaz państw spoza UE, które mają braki w tym zakresie.
Plan działania na rzecz kompleksowej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu opiera się na sześciu filarach:
- Skuteczne stosowanie przepisów UE: Komisja będzie nadal ściśle monitorować wdrażanie unijnych przepisów przez państwa członkowskie, aby przepisy krajowe spełniały odpowiednie standardy. Jednocześnie Komisja zachęca Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) do pełnego wykorzystania nowych uprawnień w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
- Jednolity zbiór przepisów: Komisja zaproponuje bardziej jednolity zbiór przepisów w pierwszym kwartale 2021 r., gdyż obecnie rozbieżne interpretacje mogą prowadzić zatem do luk w unijnym systemie, które mogą być wykorzystywane przez przestępców.
- Nadzór na szczeblu UE: W pierwszym kwartale 2021 r. Komisja przedstawi wniosek w sprawie utworzenia unijnego organu nadzoru. Według obecnych zasad za nadzór nad stosowaniem przepisów UE w tej dziedzinie odpowiedzialne są poszczególne państwa członkowskie, co – zdaniem Komisji - może prowadzić do powstawania luk w zakresie nadzoru nad tymi przepisami.
- Mechanizm koordynacji i wsparcia jednostek analityki finansowej państw członkowskich: W pierwszym kwartale 2021 r. Komisja przedstawi wniosek w sprawie ustanowienia ogólnounijnego mechanizmu, który ma pomóc w koordynacji i wspieraniu pracy jednostek analityki finansowej. Jednostki takie funkcjonują w państwach członkowskich i odgrywają zasadniczą rolę w identyfikowaniu transakcji i działań, które mogą mieć związek z działalnością przestępczą.
- Egzekwowanie przepisów prawa karnego UE i wymiana informacji: Komisja przygotuje wytyczne w sprawie roli partnerstw publiczno-prywatnych w tym zakresie w celu wyjaśnienia, jak może przebiegać współpraca w zakresie wymiany danych, oraz w celu zwiększenia takiej wymiany. W ocenie Komisji współpraca sądowa i policyjna, prowadzona w oparciu o unijne instrumenty i rozwiązania instytucjonalne, ma podstawowe znaczenie dla zapewnienia właściwej wymiany informacji, jednak - jak zaznacza - w walce z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu może też odegrać pewną rolę sektor prywatny.
- Pozycja UE na arenie międzynarodowej: UE będzie musiała skorygować swoje podejście do państw trzecich, których ramy prawne służące przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu wykazują braki stwarzające zagrożenie dla jednolitego rynku. Nowa metodyka identyfikowania takich państw daje UE niezbędne do tego narzędzia. Do czasu, kiedy zmieniona metodyka zacznie być stosowana, obecny zaktualizowany unijny wykaz zapewnia większą zbieżność z najnowszym wykazem Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Brudnych Pieniędzy (FATF).
Jednocześnie Komisja Europejska zaktualizowała dzisiaj listę państw wysokiego ryzyka, które mają "strategiczne braki w ramach prawnych służących przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu", uwzględniając zmiany, jakie zaszły na szczeblu międzynarodowym od 2018 r.
Kraje, które znalazły się w wykazie to: Bahamy, Barbados, Botswana, Kambodża, Ghana, Jamajka, Mauritius, Mongolia, Birma, Nikaragua, Panama i Zimbabwe. Usunięte z wykazu zostały: Bośnia i Hercegowina, Etiopia, Gujana, Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna, Sri Lanka oraz Tunezja.
Komisja zmieniła wykaz w drodze rozporządzenia delegowanego. Zostanie ono teraz przedłożone Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do zatwierdzenia w ciągu miesiąca (z możliwością przedłużenia o miesiąc).
Rozporządzenie ma wejść w życie od 1 października 2020 r. Ma to zapewnić wszystkim zainteresowanym stronom czas, by się odpowiednio przygotować. Nie dotyczy to jednak aktualizacji wykazu, która wejdzie w życie 20 dni po opublikowaniu wykazu w Dzienniku Urzędowym.