W czwartym odcinku komentarza do ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej kończymy omawianie rozdziału 9 dotyczącego danin publicznych oraz szczegółowo analizujemy rozdziały 10 i 11, które regulują materię odwołania i rezygnacji zarządcy sukcesyjnego, a także wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

Art. 50. [Przedsiębiorstwo w spadku jako jednostka zobowiązana do zapłaty opłaty skarbowej]

Przedsiębiorstwo w spadku uznaje się także za jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1044, 1293 i 1592).

komentarz
  • Opłata skarbowa. Przedsiębiorstwo w spadku uzyskało podmiotowość prawnopodatkową nie tylko w zakresie podatków związanych z bieżącą działalnością tego przedsiębiorstwa (w szczególności w zakresie podatku dochodowego, VAT czy podatku akcyzowego), lecz także w przypadku innych należności publicznoprawnych, takich jak opłata skarbowa. W szczególności zostało uznane za „inną jednostkę organizacyjną” zobowiązaną do uiszczenia opłaty skarbowej. Status przedsiębiorstwa w spadku jako podmiotu zobowiązanego do uiszczenia opłaty skarbowej został uregulowany w odrębnym artykule (art. 49 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej; dalej: u.z.s.p.o.f.). Opłata skarbowa jest jednym z przykładów opłat, tj. niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
  • Problem z innymi opłatami. W przypadku pozostałych opłat i niepodatkowych należności publicznoprawnych należałoby przyjąć, że obowiązek ich zapłaty nie ciąży na przedsiębiorstwie w spadku, a ewentualne obowiązki podatkowe z nimi związane mogą ciążyć na innych podmiotach: pracownikach, zarządcy sukcesyjnym lub właścicielach przedsiębiorstwa. Problem ograniczonego zakresu opłat ciążących na przedsiębiorstwie w spadku dotyczyć będzie zarówno opłat o charakterze podatkowym (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej oraz administracyjnej), jak i opłat sankcyjnych (kar, grzywien i mandatów) oraz usługowych (za parkowanie, za przejazd autostradą). Niewątpliwie większość z nich będzie musiała zostać uiszczona przez osoby zainteresowane określonym świadczeniem. [przykład 43]

przykład 43

Niektóre opłaty nie z majątku przedsiębiorstwa
Zarządca sukcesyjny dokonuje sprzedaży towarów na targowisku w kurorcie nadmorskim. Zobowiązany jest do uiszczenia wielu opłat, m.in. za przejazd autostradą, parkowanie w strefie ograniczonego parkowania, a także opłat targowej i miejscowej. Otrzymał ponadto mandaty za przekroczenie prędkości. Teraz zastanawia się, kto powinien zwrócić wydatki poniesione na pokrycie poszczególnych opłat?
Treść przepisów wskazuje, że uregulowane przez zarządcę opłaty nie ciążą na przedsiębiorstwie w spadku. Nie ma zatem bezpośredniej podstawy, by ponieść je z majątku przedsiębiorstwa w spadku. Zarządca sukcesyjny, który chciałby odzyskać opłaty zainwestowane w działalność przedsiębiorstwa w spadku, powinien w takich przypadkach uzgodnić z jego właścicielami zasady wynagradzania lub zwrotu wydatków.