W latach 2007-2013 środki z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności będą przyznawane przedsiębiorcom w kilku trybach. Najbardziej powszechny będzie tryb konkursowy. Poza nim projekty wyłaniane będą również w trybach pozakonkursowych, ustalonych dla projektów indywidualnych czy systemowych.
Przedsiębiorców planujących m.in. nowe inwestycje, które mogłyby otrzymać dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG), obowiązywać będzie najczęściej procedura konkursowa. Przewiduje się dwa typy konkursów: zamknięte (nabór w określonych datach, np. Działanie 4.4. PO IG)) oraz otwarte (nabór prowadzony w sposób ciągły, do wyczerpania środków lub daty ustalonej przez instytucję ogłaszającą konkurs np. Działanie 4.5. PO IG). W trybie konkursowym ubiegający się o wsparcie wniosek zostanie poddany ocenie formalnej oraz merytorycznej. Ważnym aspektem procedury konkursowej, wprowadzonym przepisami wspólnotowymi, jest etap, na którym dokonuje się wstępnej oceny kwalifikowalności zarówno podmiotu, jak też planowanego przedsięwzięcia do wybranego działania. Na tym etapie potwierdzone zostanie czy pomoc UE stanowiła będzie zachętę do podejmowania inwestycji, które w przeciwnym razie nie zostałyby zrealizowane na danym obszarze.
Pomoc może zatem zostać udzielona wyłącznie wtedy, gdy przedsiębiorca przed rozpoczęciem projektu złożył wniosek o jej przyznanie, a instytucja wdrażająca potwierdziła na piśmie, że projekt, z zastrzeżeniem szczegółowej weryfikacji wniosku, zasadniczo kwalifikuje się do pomocy. W przypadku pomocy podlegającej obowiązkowi indywidualnego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję, potwierdzenie faktu kwalifikowania się do pomocy musi zostać uzależnione od decyzji Komisji zatwierdzającej pomoc.
Ocena spełnienia efektu zachęty będzie najprawdopodobniej elementem oceny formalnej. Szczegółowe zasady trybu konkursowego dla poszczególnych instrumentów wsparcia są aktualnie opracowywane, jednakże wiadomo, że etap ten będzie obowiązywał przede wszystkim w odniesieniu do pomocy na nowe inwestycje. W innych przypadkach będzie dla przedsiębiorców opcjonalny.
W przypadku projektów miękkich w zakresie rozwoju zasobów ludzkich realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) procedura konkursowa nie przewiduje etapu preselekcji. Projekty szkoleniowo-doradcze będą wybierane w oparciu o kryteria dostępu, strategiczne oraz merytoryczne. W rezultacie obowiązywać będzie uproszczony schemat aplikowania, polegający m.in. na tym, że na etapie konkursu wnioskodawca będzie składał jedynie podstawową dokumentację aplikacyjną (np. wniosek o dofinansowanie, zadaniowy budżet projektu, szczegółowy budżet, harmonogram realizacji projektu itp.), natomiast pozostałe dokumenty wymagane będą dopiero w momencie podpisania umowy o dofinansowanie. Szczegółowy zakres dokumentacji aplikacyjnej oraz określenie kryteriów dostępu czy też kryteriów strategicznych dla wnioskodawców będzie przedstawione w wytycznych, w momencie ogłoszenia konkursu.
Warto dodać, że do decyzji instytucji organizującej konkurs pozostawiono umożliwienie przedsiębiorcom uzupełniania wniosków na etapie oceny formalnej i merytorycznej. Wnioskodawca będzie miał także prawo odwołania się od decyzji odmownej w sprawie przyznania wsparcia. O takiej ścieżce przedsiębiorca powinien zostać poinformowany. Od decyzji instytucji organizującej konkurs można się odwołać dodatkowo do ministra rozwoju regionalnego.
Bogusława Mazurek
starszy konsultant w zespole doradztwa podatkowego, Accreo Taxand
