Czy jednostki samorządowe będą zainteresowane przekazywaniem wolnych środków w depozyt lub zarządzanie ministrowi finansów? Jak będzie ustalane oprocentowanie?
Obowiązujące od początku maja rozporządzenie ministra finansów w sprawie wolnych środków niektórych jednostek sektora finansów publicznych przyjmowanych przez ministra finansów w depozyt lub zarządzanie (Dz.U. z 2011 r. nr 81, poz. 443) regulujące warunki przekazywania i przyjmowania wolnych środków agencji wykonawczych, państwowych funduszy celowych, NFZ oraz państwowych osób prawnych w depozyt lub zarządzanie przez ministra finansów.
Wysokość oprocentowania depozytów będzie uzależniona od okresu, na jaki środki zostaną przekazane w depozyt lub zarządzanie. Środki ulokowane nie będą oprocentowane niżej niż stopa depozytowa Narodowego Banku Polskiego obowiązująca na dwa dni robocze przed dniem utworzenia depozytu terminowego lub oddaniem środków w zarządzanie – obecnie jest to 2,5 proc. Założyć można, że jest to oprocentowanie zbliżone do tego, które przy krótkoterminowych lokatach uzyskać mogą przedsiębiorstwa. Dla porównania rentowność bonów skarbowych wynosi ok. 5 proc. Zakładając zatem, że alternatywą wobec przekazywania środków finansowych ministrowi finansów byłoby lokowanie ich na zasadach rynkowych, nie jest to rozwiązanie szczególnie opłacalne. Przekazywanie przez wymienione wcześniej jednostki środków w depozyt ma zmniejszyć przejściowe zapotrzebowanie budżetu państwa ma rynku finansowym. Jednocześnie warto podkreślić, że rozwiązanie to sprawia, że nie wzrasta dług publiczny. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych dług publiczny stanowią zobowiązania jednostek sektora finansów publicznych wobec jednostek nienależących do tego sektora. Z tego punktu widzenia jest to rozwiązanie bardzo dobre.
Środki przekazywane są na rachunek w Banku Gospodarstwa Krajowego i mogą wiązać się z depozytem terminowym lub depozytem overnight. Odsetki od tych depozytów nie podlegają kapitalizacji. W przypadku państwowych funduszy celowych środki przekazywane są w zarządzanie terminowe lub zarządzanie overnight. Obowiązek ten obejmuje wolne środki jednostki sektora finansów publicznych znajdujące się w jej dyspozycji, które nie są wydatkowane w określonym dniu na wykonywanie zadań oraz funkcjonowanie danej jednostki.
Nierozstrzygnięta pozostaje kwestia lokowania wolnych środków u ministra finansów przez jednostki samorządu terytorialnego. Nowelizacja ustawy o finansach publicznych z grudnia wprowadziła przepis, na mocy którego jednostki samorządu terytorialnego mogą dokonywać lokat w formie depozytu u ministra finansów. Zasadnicza różnica w stosunku do podmiotów objętych wspomnianym wcześniej rozporządzeniem polega na dobrowolności lokowania środków przez samorządy. Oznacza to, że co do zasady spełnione będą musiały być dwa warunki: oprocentowanie lokat będzie musiało być atrakcyjne – porównywalne z oprocentowaniem, jakie mogą samorządy uzyskać w bankach, a z drugiej strony na tyle niskie, by było to opłacalne dla ministra finansów. W tym przypadku także istotny jest fakt, że zadłużenie Skarbu Państwa wobec jednostek samorządu terytorialnego nie stanowi długu publicznego.