Czy urządzenia przesyłowe z chwilą ich przyłączenia do sieci przestają być częścią składową nieruchomości, na której zostały zainstalowane, i stają się składnikiem przedsiębiorstwa?
Nowe brzmienie art. 49 kodeksu cywilnego przesądza o tym, że urządzenia przesyłowe z chwilą ich przyłączenia do sieci przestają być częścią składową nieruchomości i stają się składnikiem przedsiębiorstwa. Przepis ten nie stanowi jednak samoistnej podstawy prawnej przejścia urządzeń przesyłowych na własność właściciela przedsiębiorstwa. W konsekwencji kwestia tytułu prawnego urządzeń wymaga dalszego uregulowania przez zainteresowane strony. Nowa regulacja wychodzi z założenia, że podstawowym instrumentem, który pozwala określić tytuł prawny do korzystania przez przedsiębiorcę z urządzeń przesyłowych sfinansowanych przez inną osobę, np. właściciela nieruchomości gruntowej - jest umowa zawarta między przedsiębiorcą a właścicielem. W rezultacie strony umowy decydują o tytule prawnym, na podstawie którego przedsiębiorca będzie korzystać z urządzeń przesyłowych. Najczęściej będzie to przeniesienie własności na warunkach uzgodnionych przez strony, ale możliwe jest też ustanowienie innego tytułu prawnorzeczowego - na przykład użytkowania - bądź obligacyjnego, jak najem, leasing. W razie odmowy zawarcia umowy przez przedsiębiorcę osobie, która sfinansowała budowę urządzeń, przysługuje roszczenie o ich nabycie za odpowiednim wynagrodzeniem. Analogicznie, jeżeli zawarcia umowy odmawia osoba, która sfinansowała budowę urządzeń, odpowiednie roszczenie przysługuje przedsiębiorcy. Poruszone tu zagadnienie nie dotyczy statusu prawnego urządzeń sfinansowanych przez przedsiębiorcę przesyłowego, gdyż stają się one jego własnością z mocy prawa z chwilą ich przyłączenia do sieci.
Odrębnym, lecz funkcjonalnie związanym z problematyką tytułu prawnego do urządzeń przesyłowych, jest zagadnienie tytułu prawnego przedsiębiorcy przesyłowego do cudzych nieruchomości, na których te urządzenia zostały albo mają być zainstalowane. Również w tym zakresie podstawowym sposobem uzyskania tytułu prawnego jest zawarcie umowy z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości gruntowej (np. umowa sprzedaży, ustanowienia użytkowania, ustanowienia służebności, najem, leasing). Jeżeli strony nie mogą dojść do porozumienia, a przedsiębiorca musi mieć możliwość korzystania z urządzeń przesyłowych, to może on na drodze sądowej żądać ustanowienia za wynagrodzeniem nowo uregulowanej służebności przesyłu. Kodeks cywilny zakreśla treść takiej służebności, stanowiąc, że przedsiębiorca może korzystać z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych.